Zmiana nazwiska - przepisy, warunki, procedura krok po kroku

Zmiana nazwiska – podstawa prawna

Zmiana nazwiska – warunki, które trzeba spełnić

Sposób zmiany nazwiska i powody, dla których można to zrobić, są określone w ustawie o zmianie imienia i nazwiska. Prawo określa, że nie można zmienić nazwiska tak po prostu, kiedy poprzednie przestało nam się podobać. Administracyjna zmiana nazwiska jest możliwa tylko w uzasadnionych przypadkach i trzeba mieć ku temu naprawdę dobry powód.

W myśl ustawy zmiana nazwiska oznacza:

• zmianę na zupełnie inne nazwisko,
• zmianę pisowni nazwiska,
• dostosowanie formy nazwiska do rodzaju gramatycznego (odmiana nazwiska).

Zmienić można także nazwisko obcojęzyczne, by dopasować jego zapis do zapisu polskiego lub do jego spolszczonej wersji, by było łatwiejsze do wymówienia. Oczywiście zmianę nazwiska należy uzasadnić we wniosku złożonym do urzędu stanu cywilnego. Decyzję o zmianie podejmuje kierownik.

Zmiana nazwiska – możliwe powody

Nazwisko najczęściej zmieniają kobiety w związku z małżeństwem lub rozwodem. Jednakże można to zrobić w różnych przypadkach, ale trzeba mieć ważne powody. Administracyjna zmiana nazwiska, podobnie zresztą jak zmiana imienia jest możliwa tylko w niektórych okolicznościach. Określa je ustawa o zmianie imienia i nazwiska.

Przede wszystkim można zmienić nazwisko, jeśli to nie licuje z godnością człowieka, na przykład jeśli jest to słowo wulgarne lub ośmieszające. Można także zmienić nazwisko na wcześniejsze, jeśli to zostało bezprawnie zmienione, co zdarzało się zwłaszcza dawniej, na przykład w czasie przesiedleń lub w przypadku rejestracji osób o innym pochodzeniu etnicznym.

Można przeprowadzić zmianę nazwiska także na nazwisko używane. To jednak rzadko się zdarza – z reguły najczęściej ten sposób jest związany z inną sytuacją, kiedy następuje zmiana imienia, na przykład z powodu używania drugiego imienia zamiast pierwszego.

Jak zmienić nazwisko – procedura

Jak zmienić nazwisko

Zmiana nazwiska następuje tylko po złożeniu odpowiednich dokumentów. Wniosek o zmianę nazwiska składa się do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego. Można złożyć go do dowolnego urzędu, niekonieczne odpowiedniego dla miejsca zamieszkania. W przypadku obywateli Polski mieszkających za granicą, wniosek składa się za pośrednictwem konsula.

Wniosek o zmianę nazwiska powinien zawierać imiona i nazwisko oraz nazwisko rodowe osoby, której dotyczy ta zmiana. Należy także oczywiście podać numer PESEL i podstawowe dane z dowodu, a także wskazać urząd stanu cywilnego, który wydał akt urodzenia lub akt małżeństwa (zależnie od tego, czy zmienia się nazwisko rodowe czy ślubne. Zmiana nazwiska dzieci możliwa jest jedynie po przygotowaniu wniosku przez rodziców lub opiekunów prawnych. Zgody na zmianę nazwiska udziela kierownik urzędu stanu cywilnego, do którego trafił wniosek o zmianę nazwiska. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu.

Cena zmiany nazwiska nie jest wysoka. Składając wniosek należy uiścić opłatę skarbową. Cena to w każdym miejscu Polski 37 zł. Droższe może być wymienienie wszystkich dokumentów i zgłoszenie zmiany danych do instytucji takich jak ZUS, US czy banki, w których masz konto. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat zmiany imienia?

Zmiana nazwiska – kiedy jest niemożliwa?

Oczywiście we wniosku powinna znaleźć się informacja o imieniu i nazwisku, na jakie ma nastąpić zmiana. Nie może to być oczywiście nazwisko obraźliwe lub ośmieszające. Co ciekawe, nie można przyjąć także nazwiska historycznego lub należącego do znanej osoby ze świata sztuki, nauki, polityki czy sportu. Jest to możliwe tylko wtedy, kiedy posiada się członków rodziny noszących to nazwisko. Oznacza to, że możesz nosić nazwisko Piłsudski czy Skłodowska tylko i wyłącznie wtedy, kiedy ktoś z rodziny twojej lub współmałżonka (chodzi wyłącznie o rodzinę w linii prostej, rodziców, dziadków, pradziadków) nosi takie nazwisko. Należy to uzasadnić przez udowodnienie pokrewieństwa.

W Polsce niemożliwa jest także zmiana nazwiska na nazwisko partnera, z którym nie ma się ślubu. Dotyczy to zarówno związków partnerskich między parami tej samej płci, jak i konkubinatów między osobami innej płci. Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 10 października 201 roku, kiedy okazało się, że w myśl ustawy o zmianie imienia i nazwiska nie jest to dostatecznie ważny powód.

Zmiana nazwiska w szczególnych sytuacjach

Zmiana nazwiska po rozwodzie – procedura

Wiele osób, które przyjęły nazwisko małżonka po ślubie, po zakończeniu związku decydują się wrócić do swojego nazwiska rodowego. Po rozwodzie jest możliwa zmiana nazwiska i to naprawdę łatwa, ale tylko właśnie dla osób, które przyjęły nazwisko małżonka.

Procedura nie jest trudna. Należy złożyć oświadczenie o powrocie do poprzedniego nazwiska przez urzędnikiem stanu cywilnego (lub konsulem – dla osób mieszkających za granicą). Oświadczenie składa się w ciągu 3 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu. Zmiana jest natychmiastowa i można od razu zacząć używać nowego nazwiska.

Zmiana nazwiska po ślubie – procedura

Najczęściej nazwisko jest zmieniane po ślubie. Najczęściej to kobiety decydują się na zmianę nazwiska, jednakże tak naprawdę każdy z małżonków sam może zdecydować, jakie będzie nosić nazwisko. Jest kilka możliwości:

• Małżonkowie mogą zachować swoje dotychczasowe nazwiska,
• Małżonkowie mogą nosić wspólne nazwisko, obojętnie, czy wcześniej było mężczyzny czy kobiety,
• Małżonkowie mogą dodać drugi człon do swojego nazwiska,
• Jeden z małżonków może dodać drugi człon do swojego nazwiska.

W tym wypadku nie należy złożyć wniosku o zmianę nazwiska. Decydujące jest oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, które składa się bezpośrednio po zawarciu małżeństwa, najczęściej jeszcze w trakcie trwania ślubu cywilnego. Jeśli takie oświadczenie nie zostanie złożone, każdy z małżonków nosi dalej swoje nazwisko. Zmiana nazwiska po ślubie jest natychmiastowa i można od razu go używać, chociaż oczywiście należy wyrobić nowe dokumenty.