Zasiłek rehabilitacyjny - zasady przyznawania, wysokość, formalności
Zasiłek rehabilitacyjny jest świadczeniem finansowym, przyznawanym osobom, które wyczerpały możliwość uzyskania zasiłku chorobowego i nadal są niezdolne do pracy. Dodatek może być wypłacany przez maksymalnie 12 miesięcy. Jak wygląda procedura uzyskania zasiłku rehabilitacyjnego w ZUS? Poniżej przybliżymy świadczenie rehabilitacyjne, jego wysokość oraz omówimy najważniejsze formalności.
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Zasiłek rehabilitacyjny – podstawowe informacje o świadczeniu z ZUS
Komu przysługuje zasiłek rehabilitacyjny? Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego
Świadczenie rehabilitacyjne zostało przeznaczone dla osób, które zostały objęte ubezpieczeniem chorobowym i pomimo leczenia wymagają dalszej rehabilitacji. ZUS wymaga tutaj spełnienia jednego z poniższych warunków, w których osoba ubiegająca się o świadczenie:
- Jest pracownikiem,
- Wykonuje pracę nakładczą,
- Jest członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
- Pracuje odpłatnie na podstawie skierowania do pracy (dotyczy osób odbywających karę pozbawienia wolności lub tymczasowo aresztowanych),
- Pracuje na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług bądź współpracuje z taką osobą,
- Odbywa służbę zastępczą,
- Jest duchownym,
- Prowadzi pozarolniczą działalność lub współpracuje z taką osobą.
Aby uzyskać świadczenie rehabilitacyjne, trzeba wyczerpać okres pobierania zasiłku chorobowego. Niezbędnym warunkiem jest także dalsza niezdolność do pracy oraz leczenie lub rehabilitacja, które rokują odzyskanie zdolności do pracy. ZUS może przyznać dodatek także w przypadku osób, które wykorzystały zasiłek chorobowy i starają się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Warunkiem jest tu sytuacja, w której lekarz orzecznik ustalił, iż leczenie i rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy.
Komu nie przysługuje świadczenie rehabilitacyjne z ZUS?
Dodatek rehabilitacyjny nie zostanie przyznany, jeśli osoba posiada uprawnienia do innych świadczeń, a w tym do:
- Emerytury bądź renty (renta z tytułu niezdolności do pracy),
- Zasiłku dla bezrobotnych,
- Zasiłku przedemerytalnego,
- Świadczenia przedemerytalnego,
- Urlopu dla poratowania zdrowia,
- Rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,
- Nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Według informacji dostępnych na stronie ZUS, świadczenie nie będzie przysługiwało także osobom:
- Za okresy, w których zachowuje się prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych,
- W okresie urlopu bezpłatnego bądź urlopu wychowawczego,
- W okresie tymczasowego aresztowania bądź odbywania kary pozbawienia wolności,
- Za pełen okres świadczenia – dotyczy sytuacji, w których niezdolność do pracy powstała w wyniku umyślnego przestępstwa bądź wykroczenia (stwierdzone orzeczeniem sądu),
- W przypadku, gdy osoba podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników,
- Za miesiące kalendarzowe, w których osoba wykonywała pracę zarobkową lub w okresie, na który świadczenie zostało przyznane niezgodnie z jego celem,
- W przypadku osób, które po wyczerpaniu zasiłku chorobowego wróciły do pracy objętej ubezpieczeniem chorobowym lub w przypadku osób, które mają zapewnione prawo do świadczeń za okres chorobowy. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o świadczeniach i zasiłkach.
Jak długo trwa i ile wynosi świadczenie rehabilitacyjne?
Świadczenia, takie jak renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, świadczenie pielęgnacyjne czy renta socjalna, mają stałą, łatwą do sprawdzenia wysokość. Zasiłek chorobowy posiada zmienną wysokość, obliczaną w sposób indywidualnych. W przypadku zasiłku chorobowego obowiązuje następująca wysokość:
- 90% podstawy zasiłku chorobowego – wysokość za pierwsze trzy miesiące,
- 75% podstawy zasiłku chorobowego za pozostały okres,
- 100% podstawy zasiłku chorobowego – dla kobiet pobierających dodatek w czasie ciąży,
- 100% podstawy zasiłku chorobowego – w przypadku choroby zawodowej lub niezdolności do pracy, która była spowodowana wypadkiem przy pracy.
Warto tutaj zauważyć, że świadczenie rehabilitacyjne zostanie obliczone przez ZUS. Do odpowiedzi na pytanie, ile wynosi wysokość dodatku, konieczne jest poznanie definicji podstawy zasiłku chorobowego. Podstawa zasiłku chorobowego to przeciętne wynagrodzenie wypłacane pracownikowi za czas 12 miesięcy, które poprzedzają miesiąc powstania niezdolności do pracy, pomniejszone o 13,71%. Kwota będzie zmieniała się także w przypadku osób, które nie przepracowały pełnego roku.
Dla porównania renta socjalna ma stałą wysokość, a jej kwota to 1 250,88 zł brutto. Świadczenie pielęgnacyjne to z kolei dodatek w wysokości 239,66 zł brutto miesięcznie.
To, jak długo będziemy otrzymywać zasiłek rehabilitacyjny, zależy od stanu zdrowia. Pełen okres wypłacania świadczenia trwa maksymalnie przez 12 miesięcy. W innych przypadkach przyznanie trwa do okresu przywrócenia zdolności do pracy (nie dłużej niż przez 12 miesięcy). Dodatek może być przyznany przez ZUS w formie jednorazowej lub w częściach.
Jakie dokumenty przygotować podczas ubiegania się o zasiłek rehabilitacyjny?
Wiemy już, ile trwa i ile może wynosić świadczenie rehabilitacyjne. Jego przyznanie wymaga przejścia wszystkich formalności. Podstawą okazuje się złożenie pełnej dokumentacji do ZUS. Wśród niezbędnych dokumentów znajduje się:
- Wniosek o świadczenie rehabilitacyjne – dokument dostępny w formie formularzu ZNp-7,
- Wywiad zawodowy z miejsca pracy – dokument w formie formularzu OL-10. Wywiad nie będzie konieczny, jeśli niezdolność do pracy powstała po okresie ubezpieczenia, a osoba składa wniosek o przedłużenie świadczenia rehabilitacyjnego lub prowadzi działalność pozarolniczą.
- Zaświadczenie o stanie zdrowia osoby ubiegającej się o dodatek – dokument dostępny w formie formularza OL-9, który musi wypełnić lekarz prowadzący.
Dodatkowo konieczne może być zaświadczenie płatnika składek. W tym miejscu musimy wybrać formularz, który będzie stosowny do naszej sytuacji. Jest to:
- Formularz Z-3 – przeznaczony dla pracowników.
- Formularz Z-3b – przeznaczony dla osób wykonujących działalność pozarolniczą lub współpracujących z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą. Formularz Z-3b jest także przeznaczony dla duchownych.
- Formularz Z-3a – dokument przeznaczony dla innych osób ubezpieczonych.
Zaświadczenia płatnika składek nie muszą składać osoby, które złożyły je przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego i nie nastąpiły żadne czynniki mogące wpłynąć na przyznanie i wysokość świadczenia. Co istotne, przyznanie świadczenia osobie po ustaniu ubezpieczenia należy zgłosić w specjalnym formularzu Z-10. Osoba oświadcza w nim, że:
- Nie pracuje zarobkowo, nie posiada na ubezpieczenia chorobowego ani prawa do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.
- Nie posiada prawa do innych świadczeń (emerytura, renta z tytułu niezdolności do pracy, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub zasiłek dla bezrobotnych).
- Nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników.
Przyznanie świadczenia odbywa się poprzez orzeczenie, w którym znajduje się decyzja oraz kwota do wypłaty. Osoba składająca wniosek o zasiłek rehabilitacyjny może wnieść sprzeciw od decyzji do komisji lekarskiej ZUS w trakcie 14 dni od daty otrzymania dokumentu. Sprzeciw może mieć formę pisemną lub ustną (wpisaną do protokołu).
Świadczenie rehabilitacyjne a zwolnienie z pracy
Często pojawiającym się pytaniem jest, czy osoba pobierająca świadczenie rehabilitacyjne może otrzymać zwolnienie z pracy. Na to pytanie odpowiada nam Kodeks Pracy. Zwolnienie pracownika może odbyć się w trybie art. 53 § 1 punkt 1, który brzmi:
„Art. 53 § 1 Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:
1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową…”
Zwolnienie z pracy może zatem nastąpić po upływie trzech miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Jeśli w tym okresie pracownik odzyska sprawność, która umożliwi mu powrót do pracy, zwolnienie nie będzie możliwe. Pracodawca nie może też zwolnić pracownika, który wraca do pracy po chorobie. Zapewnia to artykuł 53 paragraf 3 Kodeksu Pracy o brzmieniu:
„Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.”
Kodeks Pracy traktuje także o tym, że pracodawca powinien ponownie zatrudnić pracownika (jeśli ma taką możliwość), który w okresie 6 miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia niezwłocznie po ustaniu choroby zgłosi powrót do pracy. Zapis znajdziemy w artykule 5 § 5 o brzmieniu:
”Pracodawca powinien w miarę możliwości ponownie zatrudnić pracownika, który w okresie 6 miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, z przyczyn wymienionych w § 1 i 2, zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn.”
Na naszej stronie znajdziesz także takie tematy jak: zadatek a zaliczka, okres ochronny przed emeryturą, ochrona przedemerytalna czy konkubinat.