Projekt instalacji elektrycznej domu jednorodzinnego - co warto przewidzieć na etapie budowy?
Budowa domu jest bardzo poważnym przedsięwzięciem. Jeszcze na etapie projektowania należy przemyśleć wiele istotnych kwestii. Do nich zalicza się projekt instalacji elektrycznej. Rozplanowanie, w jaki sposób ma przebiegać instalacja elektryczna w domu, uchroni nas przed poważnymi kosztami związanymi z jej modernizacją. Dlatego dobrze jest kierować się sprawdzonymi wskazówkami, chroniącymi przed popełnieniem licznych błędów.
Jeśli szukasz firmy, która wykona u ciebie instalację elektryczną, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza, otrzymasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Projekt instalacji elektrycznej w domu jednorodzinnym
Instalacja elektryczna w domu - najważniejsze elementy
Montaż instalacji elektrycznej opiera się na wcześniej przygotowanym schemacie. Powinien przygotować go elektryk posiadający stosowne uprawnienia. Schemat zawiera w sobie poszczególne obwody. Każdy z nich składa się gniazd elektrycznych, punktów oświetleniowych, a także bezpieczników. W każdym obwodzie powinno znajdować się maksymalnie 10 gniazd oraz 20 punktów oświetleniowych. Najlepiej, by każde urządzenie o mocy powyżej 2kW było podłączone do osobnego obwodu. Natomiast obciążenie obwodu trójfazowego nie powinno być większe niż 6kW. Jest to ustalone w przepisach prawnych. W ten sposób instalacje elektryczne mają działać prawidłowo.
Instalacje elektryczne - liczba gniazd i źródeł oświetleniowych
Instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym powinna zostać zaplanowana jeszcze na etapie projektowania całego domu. Nie tylko na poziomie stanu deweloperskiego, ale włączając w to również późniejsze urządzanie wnętrz. Należy zastanowić się, w jakich pomieszczeniach będziemy korzystać z konkretnych urządzeń elektrycznych oraz elektronicznych. Istotnym aspektem jest również to, jaki rodzaj oświetlenia nas interesuje. Ważne jest także, z jaką intensywnością będziemy chcieli oświetlić poszczególne strefy mieszkania, wtedy dowiemy się, jak podłączyć konkretne punkty.
Projekt instalacji elektrycznej w domu powinien zawierać nie tylko wystarczającą ilość gniazd. Dodatkowo musi znajdować się na dogodnej wysokości oraz w optymalnej odległości od urządzeń elektrycznych, z których zamierzamy korzystać. W ten sposób unikniemy stosowania niewygodnych i nieestetycznych przedłużaczy elektrycznych.
Projekt instalacji elektrycznej powinien zawierać w sobie wszelkie urządzenia, z których zamierzamy korzystać zarówno w najbliższym czasie, jak i w przyszłości. Wziąć pod uwagę trzeba korzystanie we wszystkich pomieszczeniach, czyli w salonie, w kuchni, w łazience i w innych. Powinniśmy wziąć pod uwagę też, że takich urządzeń będzie coraz więcej. Dlatego lepiej jest zaplanować większą liczbę gniazd, niż później mieć poważny problem z podłączeniem urządzenia. Lepiej, by projekt instalacji elektrycznej zawierał przynajmniej jedno lub dwa gniazdka więcej, niż wskazują na to obliczenia.
Rozplanowanie gniazdek to kolejny krok, by instalacja elektryczna w domu była zaprojektowana w prawidłowy sposób. Warto wcześniej przemyśleć rozlokowanie wszystkich, a przynajmniej największych mebli. W ten sposób uchronimy się przed zakładaniem niepotrzebnego gniazdka, które i tak byłoby schowane za meblem. Montaż instalacji elektrycznej powinien obejmować również wysokość gniazdek. Zwykle znajdują się one na wysokości 10-40 cm od podłogi. W miejscach roboczych, takich jak blaty kuchenne, czy też biurka, gniazdka elektryczne powinny znajdować się w ich zasięgu. Łatwiej będzie nam podłączyć lampkę lub mniejsze urządzenie kuchenne.
Instalacje elektryczne zawierają w sobie także punkty oświetleniowe. Należy zdecydować, w którym dokładnie miejscu stworzą oczekiwany przez nas klimat. Nadal popularne są tradycyjne żyrandole. Najczęściej montujemy je w salonie, sypialni czy też w przedpokoju, rzadziej już w kuchni czy w łazience. Żyrandole oraz inne lampy wiszące nie tylko stanowią źródło światła, ale także odgrywają rolę estetyczną. Czyli same w sobie są ciekawą dekoracją mieszkania.
Bardziej praktycznym rozwiązaniem, które wykorzystuje się w każdym pomieszczeniu, jest oświetlenie punktowe. Służą do tego celu tzw. „punktówki”, czyli oczka bądź reflektorki. Ciekawym pomysłem są oczka, przy których można sterować źródłem padającego światła.
Zwykle tego typu oświetlenie idealnie sprawdza się w łazience, w strefie wypoczynkowej znajdującej się w salonie, holu, a także w kuchni. Mogą one być montowane bezpośrednio w suficie, sufitach podwieszanych oraz wiszących szafkach.
Projekt instalacji elektrycznej powinien zawierać w sobie również rozmieszczenie innych lamp: kinkietów, plafonów, lamp stojących, biurkowych, czy też lampek nocnych. Dzięki temu będziemy mogli ewentualnie skorygować liczbę gniazd elektrycznych. Większość tego typu lamp zasilana jest właśnie przy ich pomocy.
Domowa instalacja elektryczna a przewody elektryczne
Instalacja elektryczna w domu składająca się z gniazd oraz źródeł światła musi zostać ze sobą odpowiednio połączona. W tym celu wykorzystuje się przewody elektryczne. Nie mogą one przechodzić w dowolny sposób, ponieważ mogą stanowić w takich okolicznościach bardzo duże utrudnienie podczas różnych remontów, a nawet zwykłego wiercenia dziury w ścianie.
Przewody elektryczne montuje się na kilka sposobów. Elektryka w domu może być ukryta we wcześniej przygotowanych bruzdach znajdujących się w warstwie tynku. W tym przypadku stosujemy najczęściej specjalne blaszki, które przytwierdza się do ściany przy pomocy korków rozporowych.
Droższą, ale bardziej praktyczną metodą, jest wykorzystanie peszli. Montaż instalacji elektrycznej przy użyciu peszli wymaga bardzo dużo czasu, jednak później nie ma najmniejszego problemu z wymianą uszkodzonego przewodu.
Ostatni sposób, wybierany najczęściej podczas modernizacji instalacji elektrycznej, polega na poprowadzeniu przewodów na powierzchni ścian bądź podłóg. W tym celu stosuje się specjalne osłonki, które i tak nie zawsze będą spełniać walory estetyczne.
Przewody od gniazd elektrycznych należy zawsze prowadzić prostopadle do podłogi, a następnie równolegle. Pod żadnym pozorem nie można prowadzić ich pod skosem.
Projekt instalacji elektrycznej - najczęściej popełniane błędy
Instalacje elektryczne z małą ilością gniazd i punktów oświetleniowych
Projekt instalacji elektrycznej, który jest przygotowany z małą starannością, może zawierać w sobie wiele błędów. Dlatego nawet powierzając tę czynność doświadczonym fachowcom, i tak warto trzymać rękę na pulsie. W końcu to inwestor będzie mógł wskazać najlepiej swoje oczekiwania.
Najczęściej popełnianym błędem, podczas gdy instalacja elektryczna w domu jest projektowana, okazuje się zbyt mała ilość gniazd elektrycznych oraz punktów oświetleniowych. Lepiej zawsze zadbać o ich większą ilość niż później korzystać z przedłużaczy lub szukać innych rozwiązań gwarantujących optymalne oświetlenie. Należy oczywiście przy tym pamiętać o maksymalnej mocy dla jednego obwodu. Wykwalifikowany elektryk nie będzie miał trudności z takimi wyliczeniami.
Urządzenia o mocy powyżej 2kW podłączone do tego samego obwodu
Każde urządzenie elektryczne o mocy powyżej 2kW powinno być podłączone do osobnego obwodu. Problem możemy rozpoznać po wyłączaniu zasilania w momencie, gdy będziemy chcieli podłączyć kilka urządzeń elektrycznych jednocześnie. Domowa instalacja elektryczna jest wtedy zbyt mocno przeciążona, by mogła prawidłowo funkcjonować.
Ponadto należy liczyć się z występowaniem prądu upływowego, który wywołuje nagłą zmianę napięcia. Jednak, jeżeli obwód nie będzie zbyt mocno przeciążony, to takie naturalne zmiany nie będą wywoływać żadnych zakłóceń.
Nowoczesne instalacje elektryczne coraz rzadziej zawierają połączenie obwodu zasilającego oraz oświetleniowego pod jeden bezpiecznik. Jeżeli te dwa obwody będą wspólnie podłączone do tablicy rozdzielczej, możemy spodziewać się nieprawidłowego funkcjonowania instalacji elektrycznej. W momencie podłączenia kolejnego sprzętu mogą pojawić się zakłócenia w konkretnych źródłach światła. Istnieje zagrożenie, że w chwili wystąpienia zwarcia dojdzie do uszkodzenia jednocześnie obwodu odpowiedzialnego za oświetlenie oraz za zasilanie. Natomiast, gdy będziemy chcieli uchronić instalację elektryczną przed zwarciem, należy odłączyć od prądu obwód zasilający oraz oświetleniowy.
Montaż instalacji elektrycznej ograniczony tylko do domu
Instalacja elektryczna w domu nie powinna ograniczać się wyłącznie do wnętrz. Ponieważ z czasem zorientujemy się, że potrzebujemy również oświetlenia poza domem. Oświetlenie tarasu, wejścia do domu, czy też bramy wjazdowej okaże się bardzo dobrym rozwiązaniem. Należy zaplanować to dużo wcześniej, dzięki czemu elektryka w domu będzie powiązana z instalacją znajdującą się na zewnątrz. Włączniki takich źródeł światła również mogą znajdować się w domu. To zapewni wygodę oraz mniejszy kłopot, gdy zajmiemy się urządzaniem całej posesji.
Instalacja elektryczna w domu a fachowiec
Instalacje elektryczne - profesjonalny instalator
Instalacje elektryczne powinny być projektowane oraz wykonane przez wykwalifikowanego elektryka posiadającego odpowiednie uprawnienia. Elektryka w domu nie wymaga aż takich uprawnień jak elektryka w przypadku obiektów przeznaczonych do użytku publicznego.
Zakres uprawnień, jakie może zdobyć elektryk, obejmuje uprawnienia w kwestii eksploatacji instalacji elektrycznej, uprawnienia budowlane, rzeczoznawcy, audytorium, czy też obowiązkowe do przygotowania certyfikatów energetycznych.
Jeżeli chcemy sprawdzić, czy wynajęty przez nas elektryk będzie działał zgodnie z prawem, sprawdźmy jego uprawnienia, które pozwalają na wykonywanie instalacji elektrycznych o mocy przynajmniej 1kV. Takie uprawnienia są wydawane przez Stowarzyszenie Elektryków Polskich (SEP). Profesjonalny elektryk musi nie tylko zdobyć takie uprawnienia, ale również ma obowiązek je odnawiać co 5 lat.
Projekt instalacji elektrycznej we własnym zakresie
Niektórzy inwestorzy zastanawiają się, czy mogą wykonać instalację elektryczną we własnym zakresie. Prawo budowlane wymaga, aby przy odbiorze budynku został sporządzony specjalny protokół. Teoretycznie taki dokument powinien być wydany dopiero po skończeniu prac instalacyjnych wykonanych przez wykwalifikowanego fachowca. Czasami jednak elektryk idzie na rękę, pozwalając inwestorowi na samodzielne przygotowanie instalacji. Wtedy bierze on na siebie odpowiedzialność, że domowa instalacja elektryczna została wykonana w sposób prawidłowy. Pod takim dokumentem podpisuje się swoim imieniem i nazwiskiem.
Instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym - modernizacja
Wymiana instalacji elektrycznej
Coraz większa liczba urządzeń elektrycznych przyczynia się do tego, że starszego typu domowa instalacja elektryczna przestaje sobie radzić. Dodatkowo kiedyś nie brano pod uwagę pod uwagę innowacyjnych rozwiązań oświetleniowych. W starym budownictwie często możemy spotkać się ze zbyt małą ilością gniazd elektrycznych oraz punktów oświetleniowych. Ponadto montaż instalacji elektrycznej nie zawsze przebiegał zgodnie z normami. Brało się to przede wszystkim z problemów dotyczących braku materiałów w czasach, kiedy odbywała się budowa domu. Dlatego wskazana jest jak najszybsza wymiana instalacji elektrycznej.
Elektryka w domu - samodzielna naprawa
W starych budynkach często musi dochodzić do całkowitej modernizacji instalacji elektrycznej. Pamiętajmy, że instalatorstwo elektryczne zakładane kilkadziesiąt lat temu znacznie różni się jakością od dzisiejszej technologii. To właśnie dlatego nie powinniśmy wykonywać takich prac samodzielnie, tym bardziej, jeżeli nie wiemy, jak podłączyć konkretne elementy. Jest to nie tylko bardzo trudne, ale i również bardzo niebezpieczne. Lepiej, by prace konserwatorskie bądź modernizacyjne wykonał doświadczony elektryk.
Instalatorstwo elektryczne - odbiór
Elektryka w domu - sprawdzenie poprawności działania
Elektryk po wykonaniu instalacji elektrycznej musi koniecznie sprawdzić poprawność działania wszystkich podłączonych elementów. Jeżeli zależy nam budynku wykazującym się bardzo wysoką efektywnością energetyczną, możemy poprosić o przeprowadzenie audytu oraz wydanie certyfikatu energetycznego.
Protokół odbioru instalacji elektrycznej
Protokół odbioru instalacji elektrycznej najczęściej znajduje się na końcu dziennika budowy. Musi zostać on zatwierdzony przez fachowca posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane, kiedy budowa domu dobiega końca. Bez zatwierdzenia takiego protokołu, dom nie może zostać oficjalnie przekazany do użytku.
Instalacja elektryczna w domu
Koszt instalacji elektrycznej
Biorąc pod uwagę koszt instalacji elektrycznej, należy liczyć się z wydatkiem rzędu od kilku do nawet kilkunastu tysięcy złotych. Wszystko będzie zależeć od tego, czy instalatorstwo elektryczne będzie wykonane według innowacyjnych technik, czy jednak zachowując tradycyjne rozwiązania. Cena będzie również wahać się w zależności od metrażu domu oraz wykorzystanych materiałów.
Jeżeli koszt instalacji elektrycznej będzie zawierał dedykowane materiały, wcale nie musi być wyższy. Elektryk bardzo często ma dojście do korzystniejszych cen od hurtowników.
Średnia cena założenia gniazda waha się od 10 do 50 zł. Natomiast cena podłączenia punktu oświetleniowego w zależności od stopnia zaawansowania prac, może wynieść nawet 100 zł. Średni koszt instalacji elektrycznej może zostać już podany podczas przygotowania projektu.
Instalacje elektryczne - podsumowanie
Montaż instalacji elektrycznej wymaga wsparcia ze strony doświadczonych fachowców. Musi to być koniecznie elektryk posiadający odpowiednie uprawnienia. Dzięki temu instalatorstwo elektryczne zostanie wykonane w sposób profesjonalny oraz w pełni bezpieczny. Pamiętajmy o tym, by przy projektowaniu oraz montażu instalacji elektrycznej wybiegać w przyszłość. W ten sposób unikniemy rychłej modernizacji zmuszającej nas do dostosowania się do nowych urządzeń elektrycznych.