6 najczęściej spotykanych chorób winorośli i ich zwalczanie
Uprawa winorośli w naszym kraju staje się coraz bardziej popularna. Spotykamy ją zarówno w winnicach, jak i przydomowych ogrodach. Coraz częściej też pojawiają się choroby winorośli, pogarszające kondycję roślin i obniżające jakość zbiorów. Jakie choroby zagrażają winorośli i jak z nimi walczyć?
Jeśli planujesz zlecić opiekę nad swoim ogrodem, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Najczęstsze choroby grzybowe winorośli
Mączniak rzekomy
Najczęściej występującą chorobą winorośli jest mączniak rzekomy. Jest to także najgroźniejsza z wszystkich chorób. Zazwyczaj pojawia się na przełomie czerwca i lipca, w czasie deszczowej i ciepłej pogody. Chorobę liści winogron wywołuje grzyb Plasmopara viticola, który powoduje nie mniejsze straty niż szkodniki winogron takie jak przędziorek chmielowiec czy szpeciele. Na początku atakuje przede wszystkim liście, przechodząc stopniowo na latorośla, kwiaty i owoce. Objawem choroby winorośli są tłuste, prześwitujące plamy na liściach o barwie oliwkowo – brązowej na młodych listkach. Na starszych liściach plamy przypominają wyglądem mozaikę. Spodnia strona liści w miejscu plam pokryta jest nalotem w kolorze fioletowo – białawym. Przy wysokiej wilgotności liście szybko przebarwiają się na brązowo – czerwono. Mączniak rzekomy atakuje następnie kwiatostany, powodując ich żółknięcie i zasychanie. Jeżeli choroba winorośli zaatakuje po kwitnieniu w okresie zawiązywania owoców, wtedy jagody brązowieją i opadają. Chora roślina jest osłabiona i mało odporna na mróz. Zarodniki grzyba w okresie wegetacji roślin mogą być przenoszone przez wiatr. Są w stanie przetrwać zimę na opadłych liściach.
Ochrona przed mączniakiem to wysoko prowadzona uprawa krzewów i regularne cięcie sanitarne. Systematyczne odchwaszczanie ziemi i nawożenie zapewnią roślinom optymalne warunki do wzrostu i zwiększą ich odporność. Wskazane jest także wykonanie oprysku przeciwko mączniakowi rzekomemu w okresie tuż przed kwitnieniem oraz po zakończeniu kwitnienia dedykowanym środkiem chemicznym. Walka z mączniakiem rzekomym to przede wszystkim sukcesywne usuwanie suchych i opadłych liści. Zalecane jest zwalczanie grzyba środkami interwencyjnymi, gdy tylko pojawią się pierwsze oznaki choroby. Preparaty do ochrony przed mączniakiem rzekomym to np.: Ridomil Gold MZ Pepite 67,8 WG oraz Dithane NeoTec 75 WG stosowany także w przypadku choroby porzeczek. Mączniak rzekomy wymaga szybkiego działania.
Antraknoza
Choroby winogron najczęściej spowodowane są przez grzyby. Antraknozę wywołuje grzyb Elsinoe ampelina, któremu sprzyja wysoka wilgotność. Jej objawy widoczne są na wszystkich zielonych częściach rośliny. Na początku na liściach pojawiają się małe, słabo widoczne plamki. Z czasem robią się ciemniejsze, czerwonobrązowe, aż porażona tkanka się wykrusza. Liście zwijają się, czernieją i opadają. Plamy pojawiają się także na latoroślach, a na zdrewniałych pędach występują zgrubienia, które pękają, tworząc rany. Choroba dotyka także jagód, pokrywając je szarymi plamami z brązową obwódką. W tych miejscach powstają stwardnienia, które następnie zasychają.
Zapobieganie antraknozie to odchwaszczanie, zapewnienie przewiewności, odpowiednie cięcie, wysokie formowanie krzewów. Zwalczanie to przede wszystkim wycinanie porażonych części i ich palenie. Tu również ochrona przed mączniakiem rzekomym zapobiega rozwojowi choroby winorośli. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach roślin.
Choroby grzybowe z charakterystycznym nalotem
Mączniak prawdziwy
Mączniak prawdziwy winorośli to kolejna choroba grzybowa, której sprzyja wysoka temperatura i wilgotność. Wywołuje ją grzyb Oidium tuckeri, niebezpieczny głównie dla roślin rosnących pod osłonami, ale także w ogrodach. Objawia się w postaci mączystego nalotu, występującego na niezdrewniałych pędach, na liściach, kwiatostanach i owocach. Młode porażone listki stają się kędzierzawe o podwiniętych brzegach. Na ich górnej powierzchni pojawiają się żółtozielone, matowe plamy z mączystym nalotem. Nalot widoczny jest również od spodniej strony liścia. Starsze liście pokrywa nalot w kolorze srebrno – szarym. Mączniak prawdziwy na owocach powoduje zasychanie skórki, która pokrywa się drobnymi, ciemnymi plamkami i przebarwieniami. Przestaje ona rosnąć, owoc pęka, a miąższ rozrasta się poza nią i gnije. Mączniak prawdziwy jest łatwo rozpoznawalny po zapachu grzybów, który wydziela cała roślina. Zarodniki przetrwalnikowe mącznika prawdziwego zimują na powierzchni zdrewniałych pędów oraz pod łuskami pąków.
Ochrona przed mączniakiem prawdziwym i jego zwalczanie to ograniczenie warunków do rozwoju grzyba. Z tego powodu należy ograniczać w uprawie nadmierne zagęszczenie winorośli. Konieczne jest regularne odchwaszczanie, nawożenie i cięcie sanitarne. Krzewy powinny mieć zapewnioną przewiewność i nasłonecznienie. Profilaktycznie w maju przed kwitnieniem można zastosować preparat siarkowy na choroby grzybowe jak np.: Siarkol 800 S.C., Siarkol Ekstra 80 WP, Topas 100. Opryski powtarza się co tydzień przez cały okres wegetacji, by uniknąć choroby winorośli. Ekologiczna ochrona przed mączniakiem prawdziwym to preparaty Lecitec i Evasiol.
Szara pleśń winorośli
Szara pleśń wywoływana jest grzyb Botrytis cinerea, odpowiadający także za choroby porzeczek. Początkowo nie atakuje jak inne choroby liści winogron, lecz grona. Objawia się najczęściej w czasie wilgotnej i ciepłej pogody na dojrzewających owocach. Przebarwiają się one na brązowo, a następnie gniją. Ich skórka pokrywa się szarym nalotem. Może zaatakować także liście. Pojawiają się na nich wtedy duże plamy otoczone żółto – zieloną obwódką.
Plama powoduje wysychanie blaszki liściowej, jej zbrązowienia i pokrycie się pylącym nalotem. Szara pleśń jest trudna do zwalczenia, dlatego łatwiej jej zapobiegać. Należy zadbać o przewiew pomiędzy krzewami i odpowiednie cięcie. Interwencyjnie stosuje się środek Switch 62,5 WG. Oprysk można powtórzyć tylko raz i należy odczekać minimum 21 dni.
Zgnilizna winorośli
Biała zgnilizna winogron
To kolejna choroba winorośli, przez które uprawa przynosi straty. Wywoływana jest przez grzyb Metasphaeria diplodiella. Gdy inne choroby grzybowe początkowo atakują liście, ten grzyb nie wywołuje choroby liści winogron. Atakuje uszkodzone przez ptaki, grad, owady, czy inne szkodniki winogron owoce. Rozwojowi choroby sprzyja wysoka temperatura i wilgotność. Zaatakowane grona pokrywają się brązowymi, małymi plamkami i się marszczą. Stopniowo pokrywają one brązowym nalotem całe owoce i latorośle, a następnie powodują zasychanie pędów.
Aby nie dopuścić do wystąpienia choroby winogron, należy chronić grona przed uszkodzeniami. W tym celu stosuje się często siatki ochronne. Jeżeli uszkodzenia mimo to się pojawią, to należy usuwać uszkodzone części rośliny. Zwalczanie białej zgnilizny winogron to przede wszystkim wycinanie porażonych pędów. Usuwa się wszystkie chore części winorośli, które następnie należy spalić. Zaleca się wykonanie oprysku preparatem do ochrony przed mączniakiem rzekomym. Zastosowanie takiego środka przeciwko mączniakowi, częściowo chroni krzewy winogron przed białą zgnilizną.
Czarna zgnilizna winorośli
Chorobę winogron wywołuje grzyb Guignardia bidwellii, który atakuje najczęściej liście i jagody. Nie jest tak częsta, jak poprzednie, lecz bardzo dotkliwa. Na początku lata liście pokrywają się 2 – 3 mm plamkami w kolorze czerwonobrązowym. Stopniowo plamki powiększają się i przebarwiają na jasnopopielate. Ich brzegi pokrywają zarodniki, które wyglądają jak czarne punkciki. Identyczne plamy pojawiają się na owocach, które następnie gniją i zasychają. Choroba rozwija się bardzo szybko i przy temperaturze 25 stopni i wysokiej wilgotności potrafi w 3 dni zniszczyć całe zbiory.
Zwalczanie jej polega na usuwaniu porażonych części roślin. Należy je spalić. W następnym roku konieczne jest wykonanie oprysku trzyprocentowym roztworem cieczy bordoskiej. Wykonuje się go wczesną wiosną, przed pękaniem pąków. Ochrona przed mączniakiem prawdziwym przeprowadzana na młodych latoroślach oraz przeciwko mączniakowi rzekomemu wykonywana regularnie chronią także przed czarną zgnilizną.
Choroby winogron najczęściej wywoływane są przez grzyby. Większość z nich rozpoczyna się od choroby liści winogron, następnie przenosząc na pędy i owoce. Można ich uniknąć, stosując właściwą pielęgnację i środki do ochrony przed mączniakiem. Jednak nie wolno zapominać, że uprawa może przynosić straty także przez szkodniki winogron. Przykładem jest częsty szkodnik malin – przędziorek chmielowiec.