Fatsja japońska - opis, uprawa, rozsadzanie, cięcie, choroby
Fatsja japońska (Fatsja japonica) to w warunkach naturalnych wiecznie zielony krzew o wspaniałych, niezwykle dekoracyjnych liściach. W Polsce uprawia się ją w domu, wspaniale rozwija się w uprawie doniczkowej. Atrakcyjny pokrój i stosunkowo łatwa pielęgnacja sprawiają, że jest dość popularna. Jak zajmować się fatsją japońską? Podpowiadamy!
Jeśli planujesz zlecić opiekę nad swoim ogrodem, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Fatsja japońska – podstawowe informacje
Jak wygląda fatsja japońska?
Fatsja japońska pochodzi, jak sama nazwa na to wskazuje, z Japonii. Jest tam dekoracyjnym krzewem ogrodowym. W Polsce najczęściej uprawia się ją jako roślinę doniczkową, chociaż zdarza się, że sadzi się ją także w ogrodzie. Wszystko dlatego, że ma naprawdę małe wymagania. Jedyne, na co trzeba uważać, to choroby – jest mało odporna na niektóre powszechne patogeny.
Fatsja japońska wyróżnia się niezwykle atrakcyjnymi liśćmi. Są duże i dłoniaste, mają nawet do 40 cm średnicy. Nie przytłaczają jednak rośliny, która sama jest dość wysoka – w ogrodzie dorasta do 2 metrów, w doniczkach natomiast nie przekracza 150 cm. Roślina ma kremowe lub białe, delikatne kwiaty, ale w naszych warunkach klimatycznych raczej nie zakwita, ani w domu, ani w ogrodzie. Tym bardziej nie należy się spodziewać, że zobaczy się jej owoce – czarne, niewiele jagody.
Fatsja japońska jest trująca
Obcując z fatsją japońską trzeba mieć się na baczności. Roślina jest silnie trująca! Wszystkie elementy krzewu mają działanie toksyczne, zarówno liście, jak i owoce. Pielęgnacja fatsji powinna być przeprowadzana w rękawiczkach, by skóry nie podrażniły trujące soki. Na dodatek warto uważać, by do rośliny nie miały dostępu dzieci czy zwierzęta. Jagody rośliny pojawiają się rzadko, ale jeśli już wyrosną, mogą być kuszące dla maluchów, a są bardzo niebezpieczne!
Fatsja japońska – odmiany
Fatsja japońska niestety nie może pochwalić się wieloma odmianami. Jest ich tylko kilka. Największą popularnością cieszą się dwie:
- ‘Variegata’ – fatsja japońska o jasno obrzeżonych liściach. Ma ograniczony wzrost, co bardzo dobrze sprawdza się w uprawie doniczkowej,
- ‘Spider’s Web’ – odmiana ma liście pokryte włoskami, które plączą się ze sobą przypominając pajęczą sieć rozłożoną na blaszkach liściowych.
Obie odmiany są bardzo dekoracyjne. Ich uprawa wygląda tak samo, jak w przypadku standardowych odmian o zielonych liściach, mogą jednak potrzebować trochę więcej słońca i światła. Warto jednak wiedzieć, że dekoracyjne odmiany nie nadają się do uprawy w ogrodzie.
Fatsja japońska – uprawa i stanowisko
Fatsja japońska w ogrodzie
Fatsję japońską rzadko uprawia się w ogrodzie, jednak w naszych warunkach klimatycznych jest to możliwe. Najlepiej rośnie w cieplejszych regionach Polski i oczywiście trzeba ją wcześniej zahamować. Fatsja znosi spadki temperatur do -7 stopni, więc raczej nie powinna ucierpieć w czasie polskiej zimy. Zresztą dobrze okryta także świetnie sobie poradzi. Roślina dobrze znosi duże zanieczyszczenie powietrza, więc nadaje się także do parków i miejskich ogrodów.
Fatsja powinna mieć zapewnione miejsce półcieniste lub cieniste. Najlepiej udaje się w przestrzeni osłoniętej przed wiatrem, najlepiej w rogu ogrodu, przy ogrodzeniu, ponieważ jest tam chroniona przed wiosennymi podmuchami, które bywają mroźne. W ogrodzie nie jest konkurencyjna i może rosnąć z innymi roślinami. Kwiat może być zestawiony z trawami ozdobnymi jak rozplenica Rubrum czy niskimi krzewami, takimi jak hortensja albo przy kolorowo kwitnących begoniach.
Dla fatsji najlepiej sprawdza się gleba lekko kwaśna, utrzymująca wilgoć. Nie powinna ona jednak stać w podłożu – to może źle wpłynąć na roślinę. W zbyt mokrym podłożu pojawiają się choroby grzybowe. Do podłoża warto dodać odrobinę kompostu. W ogrodzie fatsja musi przejść okres aklimatyzacji. Hartowanie rośliny polega na wystawianiu jej na zewnątrz w ciągu dnia przez około 2 tygodnie. Po tym czasie dopiero można wsadzić ją do podłoża i zostawić na noc. Oczywiście robimy to tylko wiosną, kiedy już miną przymrozki. Na zimę roślina w ogrodzie może potrzebować osłon, na przykład w formie kapturów z agrotkaniny lub tkaniny jutowej. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o krzewach ozdobnych.
Uprawa fatsji w doniczce
Fatsja to łatwa roślina doniczkowa, ponieważ ma bardzo małe wymagania jeśli chodzi o stanowisko. Nie potrzebuje za dużo światła, uprawa udaje się nawet w głębokim cieniu. To sprawia, że świetnie nadaje się do biur i galerii handlowych. Może rosnąć w półcieniu lub rozproszonym świetle, ale z daleka od mocnego, bezpośredniego nasłonecznienia. Promienie słoneczne powodują oparzenia na dużych, okazałych liściach. Fatsja lubi temperatury od 10 do 25 stopni Celsjusza, więc lepiej trzymać ją z daleka od kaloryfera.
Doniczkowa fatsja powinna mieć zapewnioną standardową ziemię ogrodową. Wystarczy – kwiat nie jest zbyt wymagający jeśli chodzi o nawożenie. Na dnie doniczki warto wysypać warstwę drenażu, by roślina nie miała za dużo wody w korzeniach. To może prowadzić do ich gnicia i zasychania liści.
Dobrym towarzystwem dla rośliny jest trzykrotka Nanouk, skrzydłokwiat lub maranta. Ładnie wygląda ustawiona na półce w większej kompozycji. Warto jednak pilnować, żeby roślina nie przenosiła szkodników na inne egzemplarze, zwłaszcza że na przykład trzykrotka Nanouk jest mało odporna.
Fatsja japońska – pielęgnacja krok po kroku
Pielęgnacja fatsji japońskiej
Pielęgnacja fatsji japońskiej skupia się przede wszystkim na podlewaniu. Roślinie należy dostarczać tyle wody, by podłoże było zawsze lekko wilgotne. Nie może być ani przelane, ani przesuszone. Liście fatsji szybko pokazują, że brakuje jej wody – zaczynają się zwijać i lekko więdnąć. Od kwietnia do sierpnia fatsję podlewa się mniej więcej co 4 dni. W okresie spoczynku można ograniczyć to do jednego razu na dwa tygodnie. Przed podlaniem trzeba sprawdzić, czy podłoże przeschło.
Nawożenie jest ważnym elementem, ale nie trzeba robić tego często. Uprawa rośliny udaje się zarówno przy regularnym nawożeniu nawozem mineralnym w małych dawkach co 2 tygodnie, jak i przy stosowaniu długodziałających preparatów, na przykład studniowych. Warto wybierać preparat do roślin zielonych, ponieważ ma on wpływ na wybarwienie i wielkość liści.
Fatsja jest trująca! Kwiat ma działanie drażniące, więc wszystkie czynności należy wykonywać w rękawiczkach.
Choroby fatsji w ogrodzie i w doniczce
Chociaż pielęgnacja fatsji nie należy do najtrudniejszych i roślina jest uważana za dość łatwą w uprawie, jest dość podatna na choroby, a raczej na działanie szkodników. Jeśli więc widzisz, że roślina marnieje, nie rośnie, liście przebarwiają się, wysychają lub ogólnie wyglądają gorzej, może okazać się, że padła ofiarą szkodników. Najczęściej atakują ja wełnowce. Są to małe owady, które tworzą kolonie przypominające białe, puszyste kuleczki. Przyczepiają się do liści lub je oblepiają. Mogą pojawić się zarówno na wierzchniej, jak i spodniej stronie. Usuwa się je mechanicznie, na przykład pędzelkiem czy patyczkiem higienicznym, takim jak do czyszczenia uszu.
Podobne objawy choroby można zauważyć, jeśli na roślinie zalęgły się przędziorki albo mszyce. Te owady są niezwykle uciążliwe. Są jednak na tyle duże, że można od razu je wypatrzyć. Warto jak najszybciej zabrać się za ich usuwanie, ponieważ mogą powodować osłabienie rośliny, a to jest pierwszy krok do choroby grzybowej. W ogrodzie i w doniczce fatsja może zarażać pobliskie rośliny, więc warto zastosować środki ochrony. Najlepiej sprawdzają się preparaty w sprayu.
Czasami przyczyną choroby fatsji jest przelanie. Nadmiar wody w doniczce powoduje wiotczenie liści i ich stopniowe obumieranie.