Cis - drzewo śmierci w ogrodzie - uprawa, pielęgnacja, wymagania

Cis jako drzewo śmierci – wygląd, odmiany i właściwości trujące

Cis – znany krzew lub drzewo o wszechstronnych możliwościach zastosowania

Cisy Taxus występują w postaci krzewów oraz drzew. W naszych warunkach klimatycznych rosną różne odmiany, traktowane niekiedy jako podgatunki rośliny. Jedną z nich, najbardziej popularną jest cis zwyczajny Taxus Baccata. To niewielkich rozmiarów drzewo lub krzew o podatności na formowanie. Dużą popularnością cieszy się żywopłot z cisa. Trzeba jedynie pamiętać, że jest to najwolniej rosnąca roślina iglasta, rosnąca maksymalnie kilkanaście centymetrów rocznie.

Cis zwyczajny Taxus Baccata to zimozielona roślina, która wyróżnia się efektownym wyglądem. Jej szpilki przybierają barwę ciemnozieloną, są lśniące z wierzchu i delikatnie rozjaśnione od spodu. Dużą ozdobą drzewa i krzewów jest także charakterystyczny pień z delikatnie łuszczącą się korą. Jej zabarwienie będzie uzależnione od konkretnej odmiany. Kora może wybarwiać się na szarobrązowo lub czerwono. Warto także dodać, że wszystkie cisy są roślinami dwupiennymi. W sezonie pojawiają się nasionka o kulistej, czerwonej osnówce. Termin dojrzewania przypada na sierpień oraz wrzesień. W tym czasie cis pospolity wygląda wyjątkowo dekoracyjnie. Trzeba jedynie pamiętać, że czerwone nasionka są najmocniej toksyczne dla ludzi i zwierząt domowych. Nasionka mogą być niekiedy zjadane przez ptaki, jednak dla nich nie stanowią żadnego zagrożenia. Niestety w ich wnętrzu znajdują się silnie stężone alkaloidy, będące silnie toksyczne dla człowieka.

W ofertach sprzedaży znajdziemy liczne odmiany cisów zwyczajnych. Tak zwane drzewo śmierci jest powszechnie doceniane przez ogrodników, a jego walory ozdobne okazują się trudne do przeoczenia. Na szczególną uwagę zasługują cztery charakterystyczne odmiany:

• Cis Summergold – rozłożysty krzew osiągający do 1 metra wysokości i do aż 3 metrów szerokości. Tego typu odmiany świetnie prezentują się w nasadzeniach grupowych. Krzew może być zastosowany jako żywopłot z cisa. Dużą zaletą odmiany Summergold jest także atrakcyjne, złocistozielone wybarwienie liści.
• Cis Dovastoniana –drzewo, które po wielu latach uprawy dorasta do wysokości 5 metrów. Uprawa cisu nie jest szczególnie skomplikowana, cis zwyczajny jest łatwy w pielęgnacji. Zaletą tej odmiany okazuje się atrakcyjny, stożkowy pokrój.
• Cis Fastigiata Robusta – to wyjątkowe odmiany o bardzo dużej odporności na działanie mrozów. Drzewo osiąga do 2 metrów wysokości, posiada ciekawy pokrój oraz efektowne wybarwienie igieł. Uprawa cisu odmiany Fastigiata Robusta jest dodatkowo ułatwiona poprzez dobre dopasowanie do naszych warunków klimatycznych.
• Cis Rependens – należy do odmiany, która idealnie sprawdza się w niewielkich aranżacjach ogrodowych. Jest to niewielkich rozmiarów krzew, dorastający do pół metra wysokości. Na szczególną uwagę zasługuje jego płożący pokrój. Tego typu odmiany cisów osiągają znacznie większą szerokość niż wysokość, co daje ciekawy efekt dekoracyjny. Możliwa jest uprawa cisu Rependens w dużych, ozdobnych donicach.

Cis zwyczajny i jego owoce trujące

Cisy zwyczajne są powszechnie uznawane za najbardziej trujące drzewa iglaste. Nie bez powodu są one określane jako drzewo śmierci. Cis wytwarza taksyne, glikozydy cyjanogenne oraz taksol. Wszystkie te substancje mają silne właściwości trujące, a w połączeniu mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia. Szczególnie niebezpieczne okazują się owoce trujące, w których odnajdziemy największe stężenie taksyny.

Cis nie stanowi zagrożenia przy kontakcie skórnym. Problem pojawia się przy spożyciu rośliny. Substancje toksyczne szybko wnikają do organizmu przez przewód pokarmowy, co wymaga natychmiastowej interwencji. Pierwsze reakcje organizmu pojawiają się już po niespełna godzinie od spożycia części cisa.

Warto także pamiętać, że cis drzewo śmierci jest niebezpieczne dla ludzi, ale i dla zwierząt domowych. Zawarte w gałęziach czy owocach substancje toksyczne utrzymują się nawet po odcięciu od głównego pędu. Dlatego ważna jest ochrona posesji. Przycinany żywopłot z cisa powinien być natychmiast uporządkowany, a gałązki i owoce nie nadają się do zabawy z psami czy z kotami.

Sadzenie drzewa lub krzewu cisu nie stanowi żadnego zagrożenia dla ogrodnika. Dotykanie gałęzi czy czerwonych owoców również nie jest zagrożeniem dla zdrowia. Działanie toksyczne ujawnia się jedynie po spożyciu igieł lub owoców. Dlatego cis może być bezpiecznie sadzony w ogrodzie. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której po aranżacji poruszają się małe dzieci. W takim przypadku wymagana jest ochrona i nadzór nad najmłodszym członkiem rodziny. Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o drzewach ogrodowych.

Uprawa cisa w ogrodzie – o czym należy wiedzieć?

Sadzenie cisów – wybór stanowiska i podłoża do uprawy

Krzew lub drzewo z rodziny cisów nie mają nietypowych wymagań uprawowych. Trzeba zapewnić im odpowiednie stanowisko oraz podłoże, które umożliwi dobry wzrost roślin.

Wybór idealnego stanowiska będzie uzależnione od konkretnej odmiany. Cisy zwyczajne przeważnie preferują miejsca lekko cieniste, w których najlepiej rosną. Co istotne, odmiany o złocistych zabarwieniach igieł lepiej radzą sobie na stanowiskach z nieco większą ekspozycją słoneczną. W żadnym przypadku nie może to być jednak pełna ekspozycja od strony południowej. Cisy nie lubią dużej ilości bezpośrednich promieni słonecznych. Lokalizacja od strony południowej może ograniczyć wzrost, a nawet doprowadzić do poparzenia rośliny.

Sadzenie cisów musi także uwzględniać ich wymagania glebowe. Wszystkie odmiany tych roślin lubią próchnicze, żyzne podłoże. Najlepiej jeśli gleba będzie wilgotna i bogata w cenne wartości odżywcze. Podłoże powinno być przepuszczalne i wapienne, jednak nie nadmiernie suche. Uprawa cisu na stanowisku z silnie przesuszającą się glebą okaże się mocno utrudniona.

Podlewanie i przycinanie. Jak zrobić żywopłot z cisa?

Uprawa cisu w ogrodzie daje wiele możliwości. Roślina świetnie sprawdza się w nasadzeniach pojedynczych oraz grupowych. Możemy wykorzystać ją do uprawy w gruncie, a także wysadzać w ozdobnych donicach. Dużą popularnością cieszy się także żywopłot z cisa, który dzięki powolnemu wzrostowi krzewów nie jest trudny w pielęgnacji.

Bez względu na zastosowanie drzew i krzewów, uprawa cisa powinna obejmować właściwe podlewanie oraz ewentualne przycinanie. Młode drzewa i krzewy są szczególnie narażone na przesuszanie się podłoża. Dlatego podlewanie powinno być regularne i obfite. Rośliny uprawiane w doniczkach powinny posiadać wydajny drenaż, a woda nie może stać zbyt długo w podstawce. W kolejnych latach uprawy gruntowej podlewanie wykonujemy jedynie w okresach przedłużającej się suszy. Cisy tworzą wydajny system korzeniowy, a starsze drzewa i krzewy potrafią już samodzielnie pozyskiwać wystarczającą ilość wody.

Warto także zauważyć, że uwzględniająca przycinanie uprawa cisu również nie dostarcza zbytnich problemów. Zarówno krzewy i drzewa Taxus Baccata bardzo dobrze znoszą formowanie. Cięcie może być nawet dość intensywne, co nie stanowi zagrożenia dla żywotności rośliny. Najlepszym terminem na przycinanie gałązek jest wczesna wiosna, kiedy to cisy nie rozpoczęły jeszcze sezonu wegetacji. Specyfika cięcia zależy od efektów, które chcemy uzyskać. Kolejne cięcie można przeprowadzić w okresie jesiennym, jednak jest to rzadko praktykowane ze względu na powolny wzrost drzew i krzewów.

Możliwości zastosowania cisów

Największą popularnością cieszy się żywopłot z cisów, jednak nie jest to jedyne zastosowanie drzew i krzewów. Cis świetnie prezentuje się w dużych i mniejszych ogrodach, w parkach, a także skwerkach. Łatwość uprawy oraz stosunkowo niewielkie wymagania sprawiły, że cis pospolity stał się docenianą rośliną ozdobną.

Omawiając zastosowanie cisów, nie sposób pominąć możliwości sadzenia w donicach. Niewielkie odmiany pięknie prezentują się przy ogrodowych miejscach wypoczynku. Ozdobne, wysokie donice można umieścić przy wejściach do altan ogrodowych czy zastosować w celu wizualnego oddzielenie poszczególnych stref aranżacji ogrodowych.

Niewielkie cisy można także wykorzystać do stworzenia efektownych form ozdobnych. Cis jest łatwy do formowania i znosi nawet silniejsze przycinanie. Dzięki temu możemy wykonać niebanalne ozdoby aranżacji. Trzeba jedynie pamiętać o powolnym wzroście rośliny. Nie będzie to dobry wybór dla osób, które chcą w szybkim czasie uzyskać duże żywopłoty czy strzeliste szpalery.