Fiołek afrykański krok po kroku - wymagania, pielęgnacja, podlewanie

Opublikowano: 01.12.2023DrukujUdostępnij

Fiołek afrykański (Saintpaulia ionantha) – charakterystyka i odmiany

Fiołek domowy

Fiołek domowy, fiołek afrykański, Sępolia, Sępolia fiołkowa to popularne nazwy, którymi określana jest Saintpaulia ionantha. Do Polski trafił w 1894 roku i od razu zyskał wielu wielbicieli. Z fiołkiem ogrodowym łączy go wyłącznie rozetowaty układ liści i fioletowy kolor kwiatów. Sępolia pochodząca z Afryki ma jednak inne wymagania i w naszym klimacie może rosnąć tylko w doniczce. Wysokość rośliny to od 10 do 20 cm.

Jej kwiaty mogą być pojedyncze lub pełne o średnicy 2 do 3 cm. Występują w wielu odcieniach i kolorach jak np. purpura, fiolet, błękit, róż, biel. Kwiat fiołek wielobarwny ma kontrastowe plamki, kreski, paski lub obrzeża płatków. Płatki są lekko pofałdowane lub zakończone falbanką.  Prawidłowo pielęgnowany kwitnie obficie prawie przez cały rok i jest odporna na choroby. Charakterystyczne jest to, że kwiaty nie wydzielają zapachu. W warunkach domowych pierwsze kwiaty zawiązują się już wczesną wiosną. Liście są lekko owłosione, zielone lub purpurowo zielone.

Odmiany o kwiatach pojedynczych

• Elsa o pojedynczych jasnofiołkowych kwiatach i szmaragdowych liściach;
• Romance – odmiana o marmurkowych liściach, różowych kwiatach i wydłużonych szypułkach;
• Pennsylvania – o kwiatach bordowych;
• Patty – o biało- różowych kwiatach;
• My Temptation – kwiaty różowe z białą obwódką. Cena odmian o kwiatach pojedynczych to około 5 zł.

Odmiany o kwiatach półpełnych

• Rokoko roze - kwitnąca na różowo;
• My Delight z wydłużonymi szypułkami kwiatowymi;
• Sarah – odmiana mini. Cena odmian o kwiatach półpełnych to około 9 zł.

Odmiany o kwiatach pełnych

• Rebel's Two Cents kwitnąca na różowo o przebarwiających się liściach;
• Coral Fantasy w kolorze fuksji z fioletowymi cętkami;
• Ever Love o kwiatach bordowych. Cena odmian o kwiatach pełnych to około 10 zł.

Fiołek afrykański - uprawa

Stanowisko i wymagania Saintpaulia ionantha

Fiołek afrykański ma niewielkie wymagania, jednak najlepiej rośnie w temperaturze od 18 do 23 stopni Celsjusza. Lubi stanowiska jasne, lecz nie w pełnym słońcu. Idealnym miejscem dla niego jest parapet przy oknie przesłoniętym firanką. Doskonale znosi warunki mieszkaniowe. Nawet w okresie zimy nie szkodzi mu suche powietrze, pod warunkiem, że nie stoi tuż przy kaloryferze. Może to powodować schnięcie liści. Fiołek domowy może być przenoszony i przestawiany w inne miejsca bez ryzyka, że tomu zaszkodzi. Nie należy jednak wynosić go na dwór, gdyż w temperaturze poniżej 10 stopni Celsjusza roślina zginie. Jeżeli fiołek afrykański nie kwitnie, może to być oznaką, źle wybranego stanowiska.

Idealnym miejscem dla niego jest okno od wschodniej strony, gdzie najwięcej słońca jest rano i nie jest ono palące, a pozostałej części dnia światło jest rozproszone. Stymuluje to rośliny doniczkowe do zawiązywania pąków kwiatowych. W okresie zimowym należy przestawić je jak najbliżej okna, lecz należy uważać w czasie jego otwierania. Mroźny powiew może zaszkodzić roślinie. Chociaż pięknie prezentuje się w grupach, jego uprawa wymaga przestrzeni wokół liści, dlatego nie należy sadzić kilku roślin w jednej doniczce.

Uprawa fiołka domowego wymaga gleby lekkiej i przepuszczalnej. Idealne podłoże to mieszanka ziemi liściowej, torfu i piasku w równych proporcjach. Ziemia powinna być żyzna lub przeciętna o odczynie kwaśnym. Optymalne pH to 4,5-5,5, ale rośnie i kwitnie także w ziemi o odczynie obojętnym. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł na temat uprawy fiołka trójbarwnego.

Uprawa fiołka afrykańskiego – najczęstsze błędy

Często popełnianym błędem jest zakup rośliny, której liście są zniekształcone, bladozielone, z oznakami gnicia, której cena jest obniżona. Uratowanie takiego kwiatka może sprawić sporo trudności. Zawsze należy wybierać rośliny zdrowe z dużą ilością pąków kwiatowych. Ich cena nie jest wysoka. Kolejnym błędem jest tworzenie kompozycji z kilku roślin posadzonych w jednej doniczce. Niestety nie jest to korzystne rozwiązanie, gdyż kwiaty słabo rosną. Lepiej posadzić je w oddzielnych, niewielkich doniczkach.

Jeżeli fiołek afrykański nie kwitnie, jego liście są blade, wtedy warto ją zasilać nawozem. Również wtedy, gdy kwiaty są rzadkie i są one wyciągnięte, jest to sygnał, że pielęgnacja nie jest właściwa i brakuje składników odżywczych. Należy także upewnić się, że stanowisko jest wystarczająco naświetlone. Zdrowy kwiat po przekwitnięciu wymaga sześciotygodniowego okresu wypoczynku. Przestawiamy go wtedy w chłodniejsze, mniej nasłonecznione miejsce i rzadziej podlewamy. Po okresie spoczynku ponownie zakwitnie. Jeżeli fiołek afrykański nie kwitnie, może to być także sygnałem, że pora roślinę odmłodzić. Zbyt rzadkie podlewanie objawia się więdnięciem i opadaniem liści. Należy wtedy szybko ja podlać.

Fiołek afrykański (Saintpaulia ionantha) – pielęgnacja i rozmnażanie

Jak pielęgnować fiołki afrykańskie?

Najważniejsze w pielęgnacji jest podlewanie. Kwiat fiołek nie lubi wilgoci. Gdy powietrze jest wilgotne, roślina choruje. Dlatego nie należy jej spryskiwać. Podlewanie powinno być umiarkowane. Wodę nalewa się na podstawek. Jej nadmiar należy usunąć. Podlewając rośliny doniczkowe, należy uważać, by nie zmoczyć liści, gdyż mogą one ulec poparzeniu słonecznemu. Sprzyja to także pojawieniu się mączniaka lub innej choroby grzybowej. Nadmiar wody może stać się przyczyną gnicia korzeni i liści, a nawet pąków kwiatowych. Roślina zdecydowanie lepiej znosi brak wody niż jej nadmiar. Warto jednak postawić w pobliżu rośliny pojemnik z wodą, by zwiększyć wilgotność powietrza. Pielęgnacja to także odkurzanie rośliny. Kurz osiadły na liściach usuwamy delikatną szczoteczką, a nie spryskiwaczem. W okresie spoczynku podlewamy rzadziej, lecz nie dopuszczamy do przesuszenia podłoża.

W okresie wiosennym i letnim sępolia wymaga odżywienia. Co dwa lub trzy tygodnie przeprowadzamy nawożenie, dodając do wody płynny nawóz. Najlepiej działa nawożenie odżywką do roślin kwasolubnych. Można ją stosować przemiennie z nawozem wieloskładnikowym do domowych roślin kwitnących. Jeżeli roślina ma małe i skupione liście to przesadzamy ją raz do roku. Liści nie należy spryskiwać nabłyszczaczem ani odżywkami.

Pielęgnacja to także systematyczne cięcie. Przekwitłe kwiatostany wycina się nożyczkami tuż u nasady. Nie odłamuje się ich ani nie wyrywa. Mogłoby to spowodować naderwanie korzeni i spowodować różnego rodzaju choroby rośliny. Usuwanie przekwitłych kwiatów sprawia, że fiołek kwitnie obficiej i dłużej.

Rozmnażanie fiołka afrykańskiego

Fiołek domowy źle znosi przesadzanie, dlatego korzystniejszym rozwiązaniem jest rozmnażanie co 2 lata z sadzonek liściowych. To najlepszy sposób na rozmnażanie sępolii. Najlepiej przeprowadzić to od marca do czerwca lub w sierpniu. Sadzonka lepiej ukorzenia się w tym okresie. Z rośliny matecznej wybieramy dorodny liść o średniej wielkości. Ucinamy go lub odłamujemy wraz z ogonkiem liściowym. Wsadzamy go do doniczki na całą głębokość ogonka liściowego. Możemy skorzystać z ukorzerzeniacza do sadzonek zielonych. Podlewamy sadzonkę i odstawiamy.

Innym sposobem jest zanurzenie ogonka liściowego w wodzie i czekanie, aż wypuści korzonki. Dopiero wtedy wsadza się go do ziemi. Po około 2 miesiącach pojawią się małe rośliny. Wyrośnie kilka sadzonek, które należy rozdzielić i przesadzić do oddzielnych doniczek. Rozmnażanie w ten sposób zapewnia uzyskanie sadzonek zachowujących cechy rośliny matecznej. Zakwitną one po około pół roku. Rozmnażanie z nasion nie daje gwarancji uzyskania identycznych roślin.

Fiołek afrykański to roślina, której rozmnażanie, uprawa i pielęgnacja są bardzo proste i niewymagające wysiłku. Jego niska cena i ogromne walory estetyczne sprawiają, że z łatwością stworzymy różnobarwną aranżację z kwitnących fiołków doniczkowych.