Pnąca hortensja w ogrodzie – stanowisko, wymagania, pielęgnacja
Przyzwyczailiśmy się do tego, że nasze ulubione gatunki i odmiany hortensji są większymi lub mniejszymi krzewami. Hortensja ogrodowa, hortensja krzewiasta albo na przykład hortensja dębolistna tworzy wzniesione, mocne pędy z efektownymi kwiatostanami. Jest jednak pewna hortensja niezwykła: pochodząca z Dalekiego Wschodu hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris). W naturze spotyka się ją w iglastych i mieszanych lasach południowego Sachalinu, na Wyspach Kurylskich, w Japonii, Korei i na Tajwanie, gdzie w formie pnącza wspina się po pniach drzew.
Jeśli planujesz zlecić opiekę nad swoim ogrodem, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Hortensja, która wspina się niczym winobluszcz
Wygląd i cechy szczególne pnącza z rodziny hortensjowatych
Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris), podobnie jak bluszcz pospolity (Hedera helix) albo winorośl leśna (Vitis vinifera subsp. sylvestris), wspina się samodzielnie bez żadnych podpór na wysokość do 10 metrów, a czasem i więcej. Hortensja pnąca jest bardziej wszechstronna niż jej siostry hortensje bukietowe; jeśli nie ma możliwości wzrostu w postaci pnącza, może stać się rośliną okrywową albo soliterem do dwóch metrów wysokości.
Odmiany hortensji pnącej to wolno rosnące pnącza, po kilku latach bujnie rozwijające swoje płaskie, białe kwiatostany o średnicy do 25 cm. Podobnie jak „normalne” hortensje - hortensja krzewiasta, hortensja ogrodowa albo hortensja dębolistna i inne - hortensja pnąca również wabi liczne owady, które znajdują w jej kwiatach ważne źródło pożywienia.
Liście ma hortensja pnąca prawie jak hortensja ogrodowa: jajowate, ostro zakończone, o długości 6-10 cm w świeżej zieleni. W naszych warunkach klimatycznych czuje się bardzo dobrze i malowniczo porasta fasady, pergole i mury. Potrzeba tylko trochę cierpliwości, ponieważ zaczyna kwitnąć dopiero po pięciu-ośmiu latach po posadzeniu. Duże, płaskie kwiatostany składają się z małych, obupłciowych kwiatków cztero-, pięciopłatkowych i ulokowanych na obrzeżu płonnych kwiatów o średnicy około 3 cm w białym kolorze. Kwiaty pojawiają się między czerwcem i lipcem, i przyciągają swoim słodkawym zapachem trzmiele, pszczoły, motyle i inne owady. Efektownie wyglądająca hortensja na pniu drzewa kwitnie na całej rozpiętości pnącza.
Nie tylko kwiatom poświęca hortensja pnąca dużo czasu; także wzrost pędów następuje początkowo z dużym namysłem. Dopiero po latach potrafi na dobrym stanowisku przyrosnąć na wysokość ponad metr rocznie. Ważną cechą, której nie wykazują w pełni ani hortensje bukietowe, ani hortensja krzewiasta, jest odporność na mróz oraz znoszenie zacienienia. Dzięki temu ten gatunek hortensji rozwija się pomyślnie nawet po posadzeniu w miejscu, które wielu innym roślinom absolutnie nie odpowiada. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o uprawie hortensji białej w ogrodzie.
Odmiany hortensji pnącej – w ogrodach panują kultywary
Chociaż hortensja pnąca pojawiła się w europejskich ogrodach już w XIX wieku, do tej pory nie jest spotykana zbyt często. A szkoda, bo hortensja na pniu drzewa albo na fasadzie budynku wygląda naprawdę niezwykle. Oto niektóre popularne odmiany hortensji pnącej:
- Hydrangea petiolaris ‘Miranda’ – bardzo oryginalna i lubiana przez ogrodników odmiana o zielonych liściach z żółtym albo kremowym obramowaniem. Dorosłe egzemplarze osiągają wysokość 5-6 m. Białe kwiaty o przyjemnym zapachu rozwijają się w czerwcu do lipca. Odmiana mrozoodporna, jedynie podczas wyjątkowo mroźnej zimy mogą przemarznąć końce pędów. Cena sadzonki: ok. 24 zł.
- Hydrangea petiolaris ‘Cordifolia’ – niska odmiana o wzroście do 2 m. Rośnie wolno, w ciągu roku ma przyrost rzędu 10 cm. Liście o sercowatej formie mają długość do 8 cm. Z wierzchu zielone i połyskujące, pod spodem są jaśniejsze, prawie białe. Kwiaty kremowe z lekkim, przyjemnym aromatem. Kwitnie na początku lata. Odmiana odporna na mróz. Cena sadzonki: ok. 24 zł.
- Hydrangea petiolaris ‘Silver Lining’ – dorasta do 3 m wysokości. Liście są jasnozielone z białosrebrzystym obramowaniem. Kwiaty białe. Cena sadzonki: ok. 49 zł.
- Hydrangea petiolaris ‘Semiola’ – nowa odmiana o białych kwiatach i miedzianoczerwonych pędach. Podczas łagodnej zimy zachowuje swoje liście.
Jak uprawiać hortensję pnącą – krok po kroku
Sadzenie hortensji pnącej w ogrodzie krok po kroku
1. Wybór miejsca
Przed posadzeniem hortensji trzeba wybrać dla niej odpowiednie miejsce w ogrodzie. Idealny będzie cichy zakątek koło domu osłonięty drzewami. Pnącze nie lubi otwartych miejsc przewiewanych suchym i gorącym powietrzem. Z powodu takiego dyskomfortu mogą zimą podmarzać końce pędów.
2. Odpowiednia gleba
Hortensja pnąca, podobnie jak hortensja ogrodowa i hortensja krzewiasta, preferuje gleby kwaśne, bogate w próchnice, przepuszczalne z dobrym drenażem, wilgotne.
3. Podpora dla pnącza
Przy pomocy dużej liczby powietrznych korzeni i przyssawek pnącze „przykleja się” do powierzchni drzewa albo betonu. Najlepszą podporą dla hortensji pnącej w ogrodzie jest dorosłe, długowieczne drzewo – sosna albo dąb, a z braku takich modrzew, lipa ewentualnie klon. Nie nadaje się natomiast brzoza, topola, jabłoń, czy jakaś czeremcha. Może być solidnie zbudowana pergola. Można pozwolić roślinie wspinać się na ścianę domu, garażu, szopy, ale koniecznie ceglaną albo betonową. Powierzchni drewniana wymaga okresowego malowania albo innej konserwacji, a oddzielenie pnącza od ściany jest niemożliwe – zniszczy się i roślina, i ściana.
4. Termin sadzenia
Wysadzać hortensję pnącą na stałe miejsce najlepiej jest w kwietniu albo maju. Sadzonki powinny mieć dwa-trzy lata. Między sadzonkami trzeba zachować odstęp co najmniej metra. Ponieważ hortensja pnąca, tak jak jej siostry hortensja krzewiasta albo hortensje bukietowe licznych odmian, nie lubi przesadzania, miejsce trzeba wybrać z rozwagą.
5. Prawidłowe sadzenie
Dołek do posadzenia 2-3 letniej sadzonki powinien mieć ok. 40x40 cm i głębokość ok. 50 cm. jeśli gleba na działce jest ciężka, jamkę trzeba powiększyć. Na dno okłada się warstwę drenażową o grubości ok. 10 cm. Korzenie rozkłada się równo w jamce, a szyję korzeniową ustawia n wysokości gruntu. Po przysypaniu i uciśnięciu gleby, sadzonkę trzeba obficie podlać. Na wierzch można usypać warstwę ściółki, która pozwoli dłużej utrzymać wilgoć w glebie.
Pielęgnacja hortensji pnącej – jak uprawiać hortensję pnącą?
Podlewanie
Hortensje pnące, tak jak hortensje bukietowe, nie powinny przeschnąć, dlatego przy niedoborze opadów deszczu trzeba je regularnie podlewać. Stan wilgotności podłoża należy kontrolować, szczególnie roślin posadzonych w pojemnikach i doniczkach. Podczas podlewania zaleca się podawanie wody od dołu, aby nie moczyć liści i kwiatów, co sprzyja mączniakowi rzekomemu.
Nawożenie
Hortensje lubią żyzne gleby. Szczególnie ich obfite kwitnienie wymaga dużej ilości składników pokarmowych. Zaleca się w związku z tym podawanie specjalnego nawozu do hortensji w okresie od maja do sierpnia.
Przycinanie
Hortensje pnące znoszą wprawdzie przycinanie, jednak nie jest to według wszelkich zasad konieczne, o ile tylko rośliny mają pod dostatkiem miejsca. Pędy młodej hortensji można bezpośrednio po posadzeniu skrócić o około jedną trzecią, aby pobudzić rozgałęzianie. Stare rośliny można również bez problemu przycinać, a idealną porą do zabiegu jest luty i marzec.
Choroby i szkodniki
Pnąca hortensja na drzewie albo pergoli rzadko bywa opanowana przez choroby lub szkodniki. Czasem może zdarzyć się chloroza, której można zapobiec dawką ziemi do różaneczników albo torfu. Od czasu do czasu może się rozwinąć na hortensji mączniak rzekomy albo prawdziwy.
Podobna do hortensji pnącej, ale nie ona! Nieznajomość botaniki szkodzi
Zdarza się, że hortensjami bywają nazywane rośliny z innego rodzaju botanicznego rodziny hortensjowatych, a mianowicie Schizophragma – po polsku: przywarka. Przywarka japońska albo hortensjopodobna (Schizophragma hydrangeoides), bywa również w sprzedaży. Na skutek niewiedzy ogrodników albo czasem celowego działania, jest sprzedawana jako hortensja pnąca.
Kwitnąca przywarka japońska i hortensja pnąca są dla ogrodników-amatorów praktycznie nie do odróżnienia. Tyle tylko, że w naszych warunkach pnącza z tego rodzaju są narażone na przemarzanie. Kwiatostany pnącza są duże, płaskie i białe, a liście sercowate, ciemnozielone. Na szkody od mrozu narażone są szczególnie pnącza młode, krótko po posadzeniu.