Bluszczyk kurdybanek – właściwości i zastosowanie wyjątkowego ziela leczniczego

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Juliusz ZawistowskiDrukujUdostępnij

Bluszczyk kurdybanek – uprawa i pielęgnacja, krok po kroku

Jak wygląda bluszczyk kurdybanek? Gdzie rośnie i jakie są jego odmiany?

Bluszczyk kurdybanek, który nazywany bywa zamiennie kurdybankiem bądź bluszczykiem ziemnym, zazwyczaj rośnie do maksymalnie 25 centymetrów. Charakteryzuje się kanciastymi, miękkimi pędami oraz sercowatymi liśćmi zimozielonymi o maksymalnie 2 centymetrach długości. Specyficzne dla rośliny są również fioletowo-niebieskie kwiaty, które zakwitają na króciutkich szypułkach. Kwitnienie bluszczyku kurdybanku przypada na maj-czerwiec. Bluszczyk kurdybanek mocno pachnie i jest często uprawianym rodzajem bluszczu w polskim ogrodzie. Chętnie sadzi się go jednak nie tylko w naszym kraju, ale i na całym kontynencie europejskim. Naturalnie bluszczyk ten można spotkać w gęstych zaroślach bądź w lesie. Z tego względu niektórzy traktują bluszczyk, jak chwast. Trzeba jednak napomknąć w tym miejscu, że kurdybanek nie jest zupełnie tym samym co bluszcz pospolity (bluszcz hedera). Bluszczyk kurdybanek należy do rodziny jasnotowatych, zaś bluszcz do rodziny araliowatych.

Do najczęściej uprawianych bluszczyków kurdybanków zaliczamy odmianę Variegata – roślina wyróżnia się sercowatymi, zaokrąglonymi listkami z nieregularnymi plamami o białym kolorze. Urokliwa roślina jest często uprawiana jako bluszcz doniczkowy. Najlepsze stanowisko dla tej odmiany jest półcieniste bądź całkowicie zacienione. Jeżeli chcesz posadzić odmianę Variegata na słońcu pamiętaj, by zapewnić jej wilgotną glebę. Variegata sadzona w mieszkaniu lubi temperaturę pokojową, choć zimą powinno się zostawić ją w ok. 10 st. C. Należy też zimą podlewać tę odmianę mniej niż zawsze.

Wymagania i uprawa bluszczu kurdybanku

Najlepszym stanowiskiem dla kurdybanków są miejsca zacienione. Roślina świetnie będzie się też rozwijać w półcieniu. Unikaj eksponowania kurdybanku na promienie słoneczne, ponieważ to nie służy roślinie. Najlepsza gleba dla bluszczu kurdybanku będzie żyzna i wilgotna – gdy zaniedbasz jej regularne podlewanie, pędy oraz liście mogą się bowiem zrobić brązowe. Warto wzbogacać bluszczyk kurdybanek dodatkowo o cenne substancje odżywcze. Nie powinno się zbyt mocno nawozić rośliny no chyba, że wcześniej rozcieńczysz nawóz wodą.

Bluszczyk kurdybanek może być rozmnażany dzięki podziałowi pędów, a dokładniej dzięki sadzonkom pędowym wytwarzanym końcówką lata. Sadzonki łatwo się przyjmują, więc możesz zacząć rozmnażanie rośliny wiosną albo jesienią. Wymagania rośliny nie należą do wysokich, jednak trzeba pamiętać o regularnej pielęgnacji. Do ważnych zabiegów należy usuwanie wszelakich bluszczyków wyrastających tam, gdzie nie powinny się pojawiać. Nie wrzucaj jednak kurdybanku do kompostu, ponieważ rozsypany po ogrodzie z całą pewnością błyskawicznie się rozprzestrzeni. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kwiatach ogrodowych.

Właściwości oraz zastosowanie bluszczyku kurdybanku

Bluszczyk kurdybanek posiada długą historię. Dawniej używano tego ziela podczas ochrony przed złymi duchami i nieszczęściem. Uważano go za cudowne zioło spośród dziewięciu, które są w stanie ochronić człowieka przed złem czy nieuleczalną chorobą. Ziele kurdybanku suszono więc, wkładano w woreczki jutowe i noszono na piersi w celu samoobrony. Niektórzy nosili również uplecione wianki z bluszczyku kurdybanku, by wzmacniać zdolności… przepowiadania przyszłości.

Dziś bluszcz doniczkowy kurdybanek ma zastosowanie głównie w ziołolecznictwie. Wykazuje on doskonałe działanie np. na układ pokarmowy czy serce. Lecznicze są zarówno liście, jak i kwiaty kurdybanku – warto zacząć suszyć je już po majowych zbiorach. Bluszczyk kurdybanek zawiera mnóstwo garbników, żywicy oraz soli mineralnych, dlatego też dobroczynnie wpływa na organizm człowieka. W przypadku układu pokarmowego bluszcz kurdybanek świetnie radzi sobie z niestrawnością czy też poprawieniem przemiany metabolicznej. Roślina eliminuje również gazy i wzdęcia. Dzięki niej można poprawić swoje trawienie oraz przynieść ulgę drażliwym jelitom. Bluszcz kurdybanek doskonale zregeneruje wątrobę i oczyści organizm ze szkodliwych substancji. Poza tym bluszcz kurdybanek świetnie poradzi sobie z:

• Problemami serca – bluszcz kurdybanek pomaga na zaburzenia rytmu serca, a także pobudza produkcję leukocytów. Dzięki niemu można się też wyciszyć, bo kurdybanek ma właściwości łagodzące napięcia powodowane nadmiernym stresem.
  
• Słabą odpornością – jego działanie jest bakteriobójcze, więc stosowanie bluszczu kurdybanku jest dobre na przeziębienie. Właściwości zdrowotne kurdybanku są nieocenione. Ziele kurdybanek pomaga leczyć kaszel, płuca z zalegającej wydzieliny lub napady duszności. To również świetna roślina oczyszczająca infekcje dróg odechowych, więc możesz stosować ją w przypadku bólu gardła.
  
• Problemami cery – bluszczyk kurdybanek doskonale radzi sobie z problemami zapalnymi cery. Możesz więc dzięki niemu zregenerować skórę twarzy, przemywając buzię naparem z kurdybanku. Jeśli masz problem z trądzikiem albo świądem skóry, bluszcz kurdybanek będzie na to idealnym lekarstwem. Poleca się też go do przyspieszania gojenia się oparzeń, ran albo drobnych skaleczeń.

Ziele bluszczyku kurdybanku stosowane było już dawno temu przez nasze babcie. Herbata, olejek, napar czy suszone zioła zawsze potrafiły zdziałać cuda, właśnie dlatego dawniej mówiono na roślinę „chwast cudotwórca”. Oprócz wyżej wymienionych, bluszczyk kurdybanek ma również zupełnie inne właściwości zdrowotne. Jego zastosowanie jest szersze niż ma je bluszcz pospolity czyli bluszcz hedera. Kurdybanek działa ściągająco, przeciwbiegunkowo i odżywczo. Ma zdolność do regenerowania naskórka, regulowania pracy oskrzeli, a także zwalcza reumatyzm i kłopoty z oddychaniem wywoływane astmą. Gdy wypijesz zbyt dużą ilość alkoholu, bluszczyk kurdybanek zadziała jak odtrutka – usuwając toksyny z organizmu. Ziele kurdybanek pomoże także w obniżeniu cholesterolu, dlatego w tym przypadku zaleca się stosowanie medykamentów zawierających zioła rośliny.

Jakie są właściwości leczniczego bluszczyku kurdybanku?

Co znajduje się w składzie bluszczyku kurdybanku?

Roślina pełna jest substancji prozdrowotnych oraz bioaktywnych. Właśnie dlatego do najważniejszych składników bluszczyku kurdybanku zaliczyć możemy:

• saponiny,
• garbniki,
• olejki eteryczne,
• olejki mineralne,
  
• cholinę,
  
• żywicę,
• glechominę.

Bluszczyk kurdybanek dzięki swojej zawartości może wspomóc organizm w wielu procesach, a także wyleczyć go z różnych infekcji bakteryjnych. Dzięki roślinie można złagodzić stany chorobowe wątroby, a nawet wyleczyć kamicę żółciową bądź zapalenie dróg żółciowych. Również chętni poprawienia swojej sylwetki znajdą w bluszczyku sprzymierzeńca. Kurdybanek wzmacnia proces przemiany materii i działa na organizm oczyszczająco, pozbywając się również nadmiaru wody z organizmu. Dzięki niemu zwiększa się również energia, a człowiek nabiera szybszej zdolności do regenerowania się. Kurdybanek na pewno sprawdzi się też przy problemach z bólem stawów i kości. Dodając go jako olejek do kąpieli można zmniejszyć ból związany z reumatyzmem.

Jak zrobić napar z kurdybanku oraz jak pić taki specyfik?

Jeżeli chcesz skutecznie poradzić sobie z przeziębieniem, osłabieniem organizmu albo zapaleniem pęcherza, warto będzie wypróbować napar z bluszczyku kurdybanku. Zaleca się też wypijanie naparu osobom, które walczą np. z zapaleniem zatok – będzie pomagał zwłaszcza stosowany regularnie. Napar jest bardzo delikatny w smaku, a także ma przyjemny ziołowy zapach. Poza tym nie jest trudno go zrobić. Wystarczy przygotować sobie:

• 2 łyżeczki wysuszonych kwiatów bluszczyku kurdybanku
• 1 szklankę wrzątku

Należy zasuszone kwiaty zalać jedną szklanką wrzącej wody, przykryć pokrywką lub dowolnym przykryciem i zostawić na ok. 15 minut. Gdy czas upłynie należy wypić napar. Jak pić kurdybanek? Najlepiej po dokładnym przecedzeniu suszu. Jeżeli cierpisz na problemy z układem oddechowym albo jesteś przeziębiony, warto będzie do naparu z kurdybanku dodać sok malinowy albo miód i napić się takiego specyfiku trzy razy dziennie.

Herbata, nalewka i zioła kurdybanka

Bardzo zalecane jest picie herbaty z bluszczyku kurdybanku. Robi się ją dokładnie tak samo jak napar z tą różnicą, że czas parzenia jest inny – herbatę parzy się bowiem w 10 minut. Świetna jest też nalewka lecznicza z kurdybanku, która jest niezwykle prosta w przygotowaniu. Wystarczy przyszykować:

• 12 łyżeczek suszonego bluszczyku kurdybanku,
  
• 0,5 l czystej wódki,
  
• szklane naczynie.

Suszony bluszczyk należy zalać butelką wódki, a później odstawić mniej więcej na jeden miesiąc. Po tym czasie trzeba przecedzić alkohol, oddzielając go od bluszczyku. Nalewka zadziała wzmacniająco, a także rozgrzewająco. Doskonale sprawdzi się zarówno jako dodatek do herbaty, jak i spożywana w sposób bezpośredni.

Kurdybanek możesz używać również w kuchni. Ziele dobrze smakuje, więc wielu potrawom może nadać doskonałego aromatu i niepowtarzalnego smaku. Spróbuj dodać kurdybanek do ziemniaków, twarożku, sałatki, ziołowego masła albo dowolnej zupy z makaronem (zamiast pietruszki, np. do rosołu). Pod koniec przyrządzenia dowolnej potrawy wystarczy ją posypać suszonymi liśćmi bluszczyku kurdybanku. Zaleca się używanie młodych pędów oraz liści, które są najbardziej aromatyczne. Pamiętaj jednak, że kurdybanek ma bardzo wyrazisty smak. Musisz dozować go bardzo ostrożnie, by nie zdominował przyrządzanego posiłku.

Kiedy i jak zbierać bluszczyk kurdybanek?

Ziele bluszczyka jest zielarskim surowcem, które można zbierać między majem a czerwcem – czyli dokładnie w czasie kwitnienia kurdybanku. Zbiory można również przeprowadzać trochę później pamiętając jednak, że wówczas można zbierać jedynie młode pędy kurdybanku. Wbrew pozorom, najwięcej olejków eterycznych mają bluszczyki rosnące w słońcu.

Pędy powinieneś zebrać razem z kwiatami i liśćmi. Zaleca się suszyć roślinę w ciepłym, suchym i zacienionym miejscu. Powinieneś w tym celu rozłożyć bluszczyk kurdybanku na pergaminie bądź czystym płótnie. Gdy kurdybanek się wysuszy możesz go wówczas rozdrobnić i włożyć np. do pojemniczka. Pamiętaj jednak, że musi być szczelnie zamykany i schowany przed słońcem. Szczególnie polecane są słoje utworzone z przyciemnianego szkła.

Podczas zbierania uważaj na to, by zerwać właściwą roślinę. Bluszczyk kurdybanek czasami wyrasta obok innych podobnych ziół, które należą do rodziny jasnotowatych. Po przypatrzeniu się łatwo zauważysz, że kurdybanek ma zupełnie inne kwiaty i liście. Jednak szybko zbierając rośliny faktycznie można się pomylić. Nie będzie to groźne pod warunkiem, że chcesz np. zrobić sobie z kurdybanku napar oczyszczający. Na zioła zbierane w zupełnie innym celu należy jednak uważać.

Ile kosztuje bluszcz kurdybanek?

Suszone zioła nie należą do najdroższych. Możesz kupić je w sklepie zielarskim w cenie ok. 5 zł / 50 g. W niektórych sklepach znajdziesz również nasiona bądź gotowe sadzonki, które możesz uprawiać w swoim ogrodzie.

Sklepy zielarskie często sprzedają również gotowe napoje z bluszczykiem kurdybankiem. Jest on już jednak zdecydowanie droższy, niż suszone ziele – osiągając cenę nawet do 80 zł / 0,5 l napoju.