Chaber bławatek - charakterystyka

Chaber bławatek - opis

Chaber bławatek (Centaurea cyanus) jest rośliną jednoroczną zaliczającą się do rodziny astrowatych. W zależności od regionu określany również jako modrak, wawer, czy też jasieniec. Roślina zielna dorasta najczęściej do niespełna 1 metra wysokości. Wyróżnia się owłosioną łodygą, z której wyrastają niewielkie listki.

Za najbardziej charakterystyczne dla tego gatunku uznawane są kwiaty. Każdy kwiat jest rurkowaty o zabarwieniu chabrowym. Jednak zdarzają się również odmiany, które mają kwiaty w kolorze białym lub różowym. Okres kwitnienia przypada od maja do września. Po przekwitnięciu roślina wydaje owoce w postaci niełupków zawierających liczne nasiona.

Odmiany chabru

Chaber jest rodzajem roślin, który dość powszechnie spotykany jest na terenie Polski. Natomiast chaber bławatek nie jest jedynym gatunkiem, który możemy spotkać w naszym kraju. Oprócz niego warto wymienić takie okazy jak:

  • Chaber miękkowłosy (Centaurea mollis) - jest to gatunek spotykany głównie na terenie Karpat. Każda roślina posiada najczęściej jeden kwiat składający się koszyczka o ciemnoniebieskim zabarwieniu. Okres kwitnienia przypada od czerwca do sierpnia.
  • Chaber barwny (Centaurea triumfettii) - gatunek występujący w Polsce wyłącznie na terenie Pienin. Kwiat, który pojawia się od czerwca do sierpnia, przybiera kolor purpurowy.
  • Chaber łąkowy (Centaurea jacea) - roślina dorastająca nawet do 1 metra wysokości. Posiada odziomkowe liście, które przybierają kształt rozety. Od czerwca do października pojawia się kwiat o zabarwieniu fioletowym.
  • Chaber austriacki (Centaurea phrygia) - roślina dorastająca maksymalnie do 80 cm wysokości. Posiada niepodzielne liście, a w okresie od lipca do września pojawiają się kwiaty o zabarwieniu fioletowopurpurowym.

Jeżeli interesują nas ciekawe odmiany bławatka ozdobnego, których wyróżnia ciekawe kwitnienie, to do popularnych zaliczają się m.in.:

  • Chaber bławatek Jubilee Gem - kwiat wyróżnia się intensywnym błękitnym zabarwieniem
  • Chaber bławatek Blue Ball - kwitnienie przynosi intensywnie niebieskie pełne koszyczki kwiatowe
  • Chaber bławatek Black Ball - kwiat przybiera bardzo ciemny purpurowy odcień, który przypomina niemalże czarny kolor
  • Chaber bławatek Weisser Ball - kwitnienie na biało tej odmiany mocno różni się od innych okazów
  • Chaber bławatek Schneemann - kolejna odmiana kwitnąca na biało
  • Chaber bławatek Rosa Ball - odmiana kwitnąca na różowo
  • Chaber bławatek Blue Boy - roślina kwitnąca na szafirowoniebiesko
  • Chaber bławatek Red Boy - odmiana wyróżniająca się czerwonymi, pełnymi kwiatami
  • Chaber bławatek Polka Dot - odmiana karłowa, która kwitnie w różnych kolorach

Roślina zielna - chaber bławatek

Chaber bławatek - uprawa

Uprawa bławatka nie powinna być dla nas zbyt trudna, jeżeli tylko spełnimy jej wszystkie wymagania. Jest to roślina ceniąca sobie słoneczne stanowisko. Dbając o podłoże, powinniśmy zadbać o żyzną glebę, która będzie odpowiednio przepuszczalna. Nasiona wysiewamy już na przełomie marca i kwietnia. Im później wysiewamy nasiona, tym mamy większe szanse, że ujemne temperatury nie zaszkodzą roślinie. Wtedy też możemy je wysiać bezpośrednio do gruntu.

Natomiast wysiewając nasiona wcześnie, należy skorzystać z inspektu. Pamiętajmy również o odpowiedniej rozstawie, która powinna wynosić ok. 20-25 cm. Roślina doskonale sprawdza się nie tylko na rabatach kwiatowych, ale również w uprawie pojemnikowej. Szczególnie do dużych donic sprawdza się odmiany karłowe. Chaber bławatek znajduje również wyjątkowe zastosowanie, jako suszony kwiat, który doskonale sprawdzi się przy tworzeniu bukietów.

Ziele lecznicze - pielęgnacja

Jest to ziele, które będzie najlepiej rosło na stanowiskach żyznych oraz wilgotnym podłożu. Dlatego powinniśmy pamiętać o systematycznym podlewaniu, szczególnie w czasie suszy. Jeżeli posadziliśmy roślinę na żyznym podłożu, to dodatkowe zasilanie bławatka nie będzie konieczne. Jednak taka konieczność może być zauważona na ziemiach nieurodzajnych. Wtedy jednak doskonale sprawdzi się zasilenie ziemi przed wysianiem bławatka przy pomocy obornika.

Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest usuwanie chwastów, które mogą skutecznie zagłuszyć naszą roślinę. Jest to swego rodzaju paradoks, ponieważ przez rolników chaber bławatek jest uważany za niepożądanego gościa. Jednak jeżeli traktujemy ją jako roślinę ozdobną, to powinniśmy dbać o sanitarny przegląd rabat kwiatowych. Jeżeli planujemy wysiać nasiona bławatka jeszcze na jesieni, wtedy powinniśmy pamiętać o ściółkowaniu podłoża na sezon zimowy. Zaletą wcześniejszego wysiewu jest również pojawienie się dużo wcześniej kwiatów.

Chaber bławatek jako chwast

Wiedząc, że chaber bławatek ma liczne właściwości lecznicze, a także posiada zastosowanie w ogrodzie jako roślina ozdobna, przez rolników gatunek ten jest traktowany jako chwast. Rzeczywiście wykazuje on bardzo dużą szkodliwość szczególnie w uprawach zbożowych. Jeżeli dojdzie do ekspansji bławatka w uprawach, może on obniżyć plony nawet o kilkadziesiąt procent.

Dlatego bardzo ważne jest zwalczanie bławatka. Najczęściej na dużą skalę stosuje się herbicydy, takie jak dikamba, chlorotoluron, bentazon, czy też metosulam. Opryski przez rolników zazwyczaj są wykonywane jeszcze przed wzrostem bławatka, aby zapobiec jego ekspansji. W celu zapobiegania temu problemowi, opryski wykonywane są często jeszcze jesienią. Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pięknych kwiatach.

Zastosowanie i właściwości lecznicze

Jakie właściwości wykazuje chaber bławatek

Chaber bławatek jest niezwykle ceniony przez swoje właściwości lecznicze, jakie wykazuje. Zarówno kwiaty, jak i liście zawierają składniki, wśród których wymienia się między innymi flawonoidy. Oprócz nich wyróżnia się także garbniki roślinne, czy też kwasy organiczne. To właśnie ze względu na taki skład chaber bławatek wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, czy też ściągające.

Kwiaty chabra, a także chaber bławatek i jego sadzenie, uprawa i podlewanie krok po kroku
Chaber bławatek w ogrodzie i na łące kwietnej, a także sadzenie, występowanie i pielęgnacja

Właściwości lecznicze znajdują zastosowanie u osób mających problemy z chorobami układu pokarmowego, czy też cierpiących na dysfunkcję woreczka żółciowego. Oprócz tego roślina doskonale sprawdza się w przypadku schorzeń układu moczowego. Szczególnie u osób borykających się z kamicą nerkową. Napar z bławatka znajduje również zastosowanie zewnętrzne, dzięki czemu łatwiej jest się uporać z problemami skórnymi, a nawet grzybicą.

Działanie i zastosowanie chabru

Już widzimy, że chaber bławatek ma wszechstronne działanie. Najczęściej na bazie bławatka przygotowywana jest herbata do picia lub napar, który można stosować nie tylko wewnętrznie, ale również zewnętrznie. Oczywiście herbata oraz suszone ziele jest dostępne w sklepach zielarskich. Jednak możemy surowiec pozyskać samodzielnie z własnych upraw lub dziko rosnących roślin.

Chociaż okres kwitnienia bławatka jest bardzo długi, to jednak poleca się zbieranie ziela na początku kwitnienia. Ponadto powinniśmy zbierać go w czasie bezdeszczowych i najlepiej słonecznych dni. Suszenie odbywa się w ciemnym pomieszczeniu, w którym panuje odpowiednia cyrkulacja powietrza. Pamiętajmy również o tym, że herbata z bławatka nie powinna być wypijana przez osoby mające uczulenie na tę roślinę. W tej grupie osób znajdują się kobiety w ciąży, a także karmiące piersią.

Co warto mieć w swoim ogrodzie?

Chaber bławatek jest tylko jedną z nielicznych roślin, które warto mieć w swoim ogrodzie. Do takich okazów zalicza się między innymi głóg jednoszyjkowy. Obecnie krzew zalicza się do niezwykle ozdobnych. Ponadto głóg jednoszyjkowy posiada wiele cennych właściwości zdrowotnych. Wykorzystuje się go głównie w przypadku obniżenia cholesterolu we krwi, a także ciśnienia tętniczego.

Innym sposobem na uprawę ogrodu jest warzywniak w skrzyniach. Jest to doskonały sposób na uporządkowanie swoich grządek, a także jeszcze lepszą ochronę upraw przed chorobami i szkodnikami. Ponadto warzywniak w skrzyniach doskonale sprawdzi się również na tarasie lub balkonie.

ikona podziel się Przekaż dalej