Męczennica (passiflora) – najważniejsze informacje o roślinie

Męczennica, zwana inaczej passiflorą to piękne pnącze wyróżniające się dużą siłą wzrostu. Musi rosnąć przy podporach, po których pnie się za pomocą wąsów czepnych. Maksymalnie dorasta do 5 m, jej długie pędy wiją się we wszystkie strony.

Passiflora jest uprawiana ze względu na piękne kwiaty. Składają się z płatków korony, na których tle wyróżniają się pręciki w formie cienkich nitek. Tworzą ozdobny wzór na płatkach, mocno kolorowy i nieregularny, co dodaje roślinie mnóstwo uroku. Liście są mocno powcinane. Mają zielony kolor i także są bardzo dekoracyjne. Męczennicę w naszych warunkach klimatycznych uprawia się w ogrodzie lub w doniczkach.

W Polsce uprawia się tylko niektóre formy i mieszańce męczennicy. Pochodzą od gatunków, które naturalnie występują w tropikalnych rejonach Ameryki. Nie są mrozoodporne, jednak bardziej wytrzymują spadki temperatur niż inne. Zabójcze są dla nich spadki temperatur poniżej 10 stopni Celsjusza. Dlatego passiflora najczęściej uprawiana jest w ogrodach zimowych, uda się także w doniczce na tarasie.

Męczennica podobno na kwiatach ma symbole religijne. Dlatego spotyka się ją pod nazwą „męka pańska” lub kwiat męki pańskiej. Sama nazwa męczennica ma nawiązywać do ważnej dla katolików symboliki wielkanocnej. Jest to także roślina, która czasami może zdobić wielkanocny stół. Pojawia się później niż pierwiosnki czy krokusy, jednak jej kwiaty już od kwietnia pojawiają się w doniczkach. Utrzymują się aż do września. Najczęściej mają biały, różowy lub fioletowy albo niebieski kolor.

Męczennica i jej właściwości lecznicze

Liście męczennicy wykorzystywane są w leczeniu wielu schorzeń. Lecznicze właściwości mają dzięki dużej zawartości flawonoidów, zwłaszcza witeksyny i izowiteksyny. Zawiera także benzoflawony i kumaryny oraz olejki eteryczne.

Zioło męczennicy, czyli suszone liście, mają bardzo szerokie właściwości lecznicze. Można je zebrać z własnych roślin, jednak można także kupić zioło w sklepie zielarskim. Na rynku dostępne są także preparaty z wyciągiem z męczennicy i ekstrakt z rośliny. Ich działanie wykorzystuje się w medycynie naturalnej i ziołolecznictwie. Ciągle trwają nowe badania, by określić właściwości męczennicy i sprawdzić, czy jej stosowanie jest bezpieczne. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł: 10 najpiękniejszych roślin wieloletnich do ogrodu i na działkę – oto nasze typy.

Działanie i zastosowanie męczennicy

Badania kliniczne wskazują, że liście męczennicy mają skuteczne działanie w leczeniu stanów lękowych. Stosuje się je jako alternatywę leków w terapii lęku i niepokoju, także zamiast benzodiazepin. Badania na zwierzętach są obiecujące także w kwestii leczenia bezsenności. Liście męczennicy mają wpływ na hamowanie układu nerwowego, mają działanie uspokajające i wyciszające. Można stosować je także przed stresującym wydarzeniem, na przykład przed operacją. Działanie rozpoczyna się po upływie 30-90 minut. Wystarczy wziąć liście passiflory, by zaczęły działać wyciszająco. Właściwości uspokajające wykorzystuje się także przy doświadczaniu permanentnego stresu. Wystarczy przygotować liście w formie naparu, który pije się w małych ilościach 1-2 razy dziennie.

Badania kliniczne wykazują także właściwości uspokajające przy ADHD. Passiflora stosowana codziennie przez 8 miesięcy znacznie zmniejsza nadruchliwość i nadpobudliwość, może zadziałać także na niedobory uwagi. W tym wypadku to nie liście passiflory są używane, a po prostu ekstrakt z rośliny, który ma takie samo działanie.

Zioło ma także udokumentowane właściwości przeciwbólowe i przeciwkaszlowe. Ma działanie przeciwastmatycznie, a liście mogą także zadziałać przeciwdrgawkowo przy gorączce.

Męczennica w ogrodzie czy na tarasie – uprawa krok po kroku

Męczennica to piękna roślina i wiele osób chciałoby mieć jej wspaniałe kwiaty w ogrodzie, jednak w naszych warunkach klimatycznych jej uprawa się nie udaje. Passiflora ma wyjątkowe właściwości i chociażby dlatego warto ją uprawiać. Jednak na rabacie sobie nie poradzi. Jest wrażliwa na spadki temperatur poniżej 10 stopni, więc czas, kiedy mogłaby rosnąć w ogrodzie jest bardzo krótki.

Passiflora powinna być uprawiana w doniczkach na osłoniętych tarasach i w ogrodach zimowych. Potrzebuje ciepła i osłony przed wiatrem, bo jej kwiaty i liście są bardzo delikatne i łatwo poddają się zimnym podmuchom. Najlepsze są tarasy zachodnie i południowe, ponieważ roślina potrzebuje także dużo słońca. Na zewnątrz wystawia się ją, kiedy jest już naprawdę ciepło.

Passiflora musi mieć zapewnione także odpowiednie podłoże. Powinno być żyzne i wartościowe oraz dobrze zdrenowane. Można rozluźnić je nieco piaskiem, by lepiej odprowadzało wodę. Nie można zapomnieć także o niewielkiej warstwie drenażu na spodzie doniczki. Passiflora musi być posadzona przy mocnych podporach. Pnie się po palikach lub balustradzie balkonu. Jeśli dasz jej palik, łatwiej będzie wynieść ją na zimę do cieplejszego miejsca. Męczennicę można kupić w sklepie ogrodniczym, ale rozmnażanie dobrze zrobić z nasion. Nie są drogie – to zaledwie kilka złotych za opakowanie.

Pielęgnacja męczennicy w doniczce

Męka pańska to dość wymagająca roślina. Przede wszystkim trzeba pamiętać o podlewaniu. Podlewa się ją bardzo często, ale małymi porcjami wody, tak by ziemia w doniczce nigdy nie przeschła. W czasie największych upałów na słonecznym balkonie konieczne jest codzienne podlewanie. Na dodatek konieczne jest nawożenie rośliny przez cały sezon. Warto sięgnąć po uniwersalny nawóz, który ma kompleksowe działanie i nawozić go podczas podlewania mniej więcej co 2 tygodnie.

Aby pobudzić kwitnienie, passiflorę warto przyciąć na wiosnę. Skraca się wszystkie pędy, by zostały na niej po 4-7 pączków. Dzięki temu będzie intensywnie kwitnąć przez całe lato.

Męczennica jest dość podatna na niską temperaturę. Dlatego do ogrodu wynosi się ją pod koniec maja. We wrześniu trzeba także schować ją do cieplejszego pomieszczenia, by ochronić ją przed zimnem. Okres zimowania to okres spoczynku dla rośliny. Należy zapewnić jej temperaturą nie niższą niż 10 stopni, przestać nawozić i ograniczyć podlewanie.

Męczennica – choroby i szkodniki

Męczennica niestety nie należy do najbardziej odpornych roślin na świecie. Jej największa zmorą są przędziorki – niewielkie owady, które atakują liście i kwiaty. Jeśli tylko zauważysz je na roślinie, od razu reaguj, ponieważ mogą przenosić się na inne kwiaty doniczkowe.

Przędziorki to małe pajączki, czerwone, żółte lub brązowe, które żerują na liściach. Mogą doprowadzić do zamierania rośliny. Są drobne i mogą być niewidoczne gołym okiem, ale rozpoznasz je po charakterystycznych pajęczynkach, które zostawiają na roślinie. Pozostawiają jeszcze niewielkie, srebrne otworki w roślinie. Wysysają sok z komórek rośliny, która powoli zaczyna obumierać, ponieważ traci możliwość fotosyntezy. Te owady szybko się rozprzestrzeniają, więc warto zastosować odpowiedni środek, kiedy tylko pojawią się pierwsze objawy ich żerowania.

Męczennica – kompozycje i zastosowanie

Męczennica jest pnączem o pięknych kwiatach, które sadzi się na balkonach i tarasach. Można łączyć ją z innymi kwiatami doniczkowymi, które także pięknie się prezentują w takich miejscach. Nie muszą to być wcale wyszukane rośliny. Dobrze sprawdzają się pierwiosnki czy werbena patagońska, a nawet pelargonie, ponieważ te rośliny są dość skromne i ładnie komponują się z bogatą, oryginalną passiflorą. Rośliny mogą mieć bardzo różne kolory, ale zwłaszcza jasne będą dobrze komponować się z męczennicą. Warto zestawiać z nią niższe rośliny jak werbena patagońska czy wisząca fuksja.

Męka pańska to roślina tak efektowna, że sprawdzi się także jako soliter. Jedna samodzielna doniczka z męczennicą to także wspaniały widok i bardzo ciekawa dekoracja.

ikona podziel się Przekaż dalej