Pierwiosnki - opis, zdjęcia, występowanie, wymagania, uprawa
Pierwiosnki, zwane inaczej prymulkami, to jedne z najpiękniejszych kwiatów. Lubimy je jednak nie tylko za ciekawy pokrój i ładne, intensywne wybarwione kwiaty, lecz także za to, że pojawiają się bardzo wcześnie. Już sama nazwa na to wskazuje – są pierwszymi oznakami wiosny. Jak uprawiać te urocze kwiaty w ogrodzie i jak wyglądają pierwiosnki? Podpowiadamy!
Jeśli planujesz zlecić opiekę nad swoim ogrodem, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak wyglądają pierwiosnki?
Pierwiosnek czasami występuje pod nazwą prymulka, zaczerpniętą z łaciny. To niewielka bylina lub roślina jednoroczna, która dorasta maksymalnie do 25 cm wysokości. Na tak małej roślince kwiaty, które mają kilka centymetrów średnicy wydają się naprawdę duże. Składają się z 6 lub 7 płatków. Wyrastają z rozety grubych, omszonych i miękkich liści w ciemnozielonym kolorze. Pierwiosnki zachwycają wspaniałymi kolorami. Są odmiany białe i żółte, ale mnóstwo pierwiosnków ma kolor fioletowy, niebieski, czerwony czy intensywnie różowy.
Roślina ma jednak wiele różnych gatunków. Jak wyglądają? W zasadzie są do siebie bardzo podobne – mają ciekawe, kolorowe kwiaty i grube liście. Jednak są bardzo różnorodne, a kwiatostany mogą mieć różną budowę.
Pierwiosnki – odmiany i gatunki
Pierwiosnki to bardzo duża rodzina roślin. W jej gronie jest aż 500 różnych gatunków! I duża część z nich jest bardzo dekoracyjna, więc wykorzystuje się je w uprawie w ogrodzie lub doniczkowej. Popularne gatunki i odmiany pierwiosnków to:
- pierwiosnek bezłodygowy,
- pierwiosnek lekarski,
- pierwiosnek wyniosły,
- pierwiosnek omszony,
- mieszańce pierwiosnka bezłodygowego, najczęściej stosowane w uprawie doniczkowej.
Najbardziej popularnym gatunkiem w Polsce jest pierwiosnek bezłodygowy, który znany jest także pod nazwą pierwiosnka zwykłego. Jak wyglądają przedstawiciele tego gatunku? Tworzy duże kwiaty w różnych kolorach. Zakwita w kwietniu, a w doniczce można kupić go już pod koniec lutego. To roślina wieloletnia, ale często jest uprawiana jako jednoroczna.
Pierwiosnek lekarski to inna ciekawa roślina. Jest to gatunek wiosenny, który kwitnie od drugiej połowy kwietnia. Lubi półcień. Jest atrakcyjny, ale rzadko uprawia się go w ogrodzie. Częściej można go spotkać na łąkach i zakładanych przez ludzi łąkach kwietnych.
Pierwiosnek wyniosły natomiast to roślina często uprawiana w ogrodach w stylu wiejskim. Ma do 25 cm wysokości i kwitnie od marca do kwietnia. Ma ciekawe kwiatostany – składają się z 10 zwisających kwiatów. Najczęściej roślina rośnie w dużych grupach. Roślina jest w pełni mrozoodporna, jest typowa dla naszego klimatu.
Pierwiosnek omszony może pochwalić się pięknymi kwiatami. Jak wyglądają? Ma ciemne, czerwone, fioletowe lub brązowe kwiaty. W środku mogą mieć jaśniejsze oczko. Jest to roślina idealna na rabaty, często stosuje się go także w uprawie doniczkowej. Dobrze zimuje w ogrodach, ale nie jest w pełni mrozoodporny i może czasami przemarzać. Gatunek kwitnie w kwietniu, o ile pamięta się, by sadzenie przeprowadzić w wapiennej glebie i półcienistym miejscu.
Prymulka, wiosenny kwiat
Prymulka swoją nazwę łacińską Primula zyskała od słowa primo – pierwsze. To dlatego, że zakwita bardzo wcześnie i jest pierwszym zwiastunem wiosny. To wiosenny kwiat, pojawia się wcześniej niż popularne hiacynty czy żonkile. W marcu zakwita popularny pierwiosnek lekarski oraz pierwiosnek bezłodygowy. Swoje wyjątkowe, główkowate kwiaty pokazuje także pierwiosnek ząbkowany. Inne gatunki kwitną na początku maja.
Pierwiosnki najczęściej znajdują zastosowanie właśnie w roli zapowiadaczy wiosny. Kupuje się je do mieszkania, by rozproszyć lutowe czy marcowe cienie i poprawić sobie nastrój na bardziej wiosenny i energetyczny. W ogrodzie stają się zwiastunami, że okres wegetacyjny się rozpoczął i za chwilę będzie można wchodzić do ogrodu z motyką i sadzonkami.
Sadzenie, czyli gdzie i kiedy sadzić
Sadzenie pierwiosnków przeprowadza się do dobrze przygotowanej ziemi, głęboko uprawionej i nawiezionej wcześniej. Kiedy sadzić ogrodowe gatunki? Najlepiej wiosną lub latem. Można zasadzić nawet kwiaty, które były kupione do uprawy doniczkowej i przekwitły. Sadzenie nie jest skomplikowane – wystarczy wykopać niewielki dołek, w którym zmieszczą się korzenie rośliny.
Pierwiosnki nie mają dużych wymagań. Kwiaty lubią stanowiska półcieniste i zacienione, chociaż niektóre gatunki lepiej czują się w słońcu. Sadzenie większości z nich jest konieczne w glebach słabo próchniczych o dużym udziału piasku. Podłoże powinno być wilgotne, ale naprawdę przepuszczalne, ponieważ zastoiska wodne są dla rośliny najbardziej niebezpieczne. Zanim przeprowadzisz sadzenie, dowiedz się, jakie wymagania ma zakupiony przez ciebie gatunek. Prymulka może potrzebować lekko kwaśnego podłoża, by ładnie kwitnąć. Sprawdź także ten artykuł: Prymulka w ogrodzie i doniczce - uprawa, pielęgnacja, podlewanie.
Pierwiosnki ogrodowe – pielęgnacja
Uprawianie pierwiosnków nie jest trudne. Ten wiosenny kwiat, o ile ma zapewnione odpowiednie warunki, świetnie się rozwija. Trzeba tylko pamiętać o podlewaniu. Nawadnia się je regularnie i często, zwłaszcza jeśli rosną w słońcu. Należy jednak uważać, by nie miały zbyt mokro – są wrażliwe na nadmiar wody w podłożu. Dobrze posadzić je przy innych roślinach, jak niezapominajki czy inne rośliny wiosenne. Dzięki temu wilgotność powietrza będzie większa.
Prymulki nie wymagają nawożenia, zwłaszcza jeśli dobrze przygotujesz podłoże. Przed sadzeniem w podłoże warto wmieszać kompost. Ogrodowe pierwiosnki można także zasilić nawozem wieloskładnikowym, ale nie jest to konieczne.
Rozmnażanie pierwiosnków jest możliwe. I nie jest wcale trudne, więc można spróbować. Robi się to poprzez podział kęp. Ten wiosenny kwiatek dzieli się po wykopaniu byliny. Roślinę można podzielić na tyle części, ile jest wierzchołków wzrostu. Następnie trzeba skrócić liście i korzenie. Sadzonki można wysadzić na stałe miejsce. Rozmnażanie pierwiosnków jest także możliwe przez wysiew nasion. Nasiona wymagają stratyfikacji w temperaturze ujemnej (na przykład w zamrażalniku) i to przez kilka tygodni. Nasiona sieje się do doniczek produkcyjnych od września do listopada. Kiedy sadzić młode rośliny? Nawet kiedy mają po 2-3 liście właściwe! Szybko przyjmują się na stałym miejscu.
Pierwiosnki – kwiaty w doniczce
Jak hiacynty, żonkile czy niezapominajki, pierwiosnki są sprzedawane wiosną w ozdobnych doniczkach lub w wielogatunkowych kompozycjach. Służą ozdobie wielkanocnego stołu lub maja za zadanie wprowadzić do domu trochę wiosennej aury i energii. Dodatkowym atutem jest ich niska cena – nierzadko roślina kosztuje mniej niż 5 zł. Jak wyglądają pierwiosnki? W doniczkach najczęściej sprzedawane są pierwiosnki bezłodygowe, o dużych, kolorowych kwiatach. Są bardzo energetyczne i wyglądają niezwykle świeżo i wesoło.
Kwiaty doniczkowe zazwyczaj są traktowane jako jednorazowe. I fakt, niektóre są jednoroczne, a po przekwitnięciu nie mają już takich walorów dekoracyjnych. Można je po prostu wyrzucić. Pierwiosnki bezłodygowe natomiast można posadzić w ogrodzie i cieszyć się nimi w kolejnych latach. Jeśli chcesz zadbać o to, by jak najdłużej zdobiły mieszkanie, ustaw je w miejscu o niższej temperaturze. Najlepiej sprawdzą się stanowiska półcieniste, z daleka od grzejnika. Bardzo ważne jest regularne podlewanie. Podłoże dla pierwiosnków musi być ciągle wilgotne. Kwiaty co kilka dni podlewa się na podstawkę. Należy pamiętać, by regularnie usuwać przekwitłe kwiatostany, ponieważ mogą się na nich rozwijać patogeny grzybowe.