Lilia złotogłów – występowanie i wygląd

Lilia złotogłów (łac. Lilium martagon) to bylina ozdobna z rodziny liliowatych. W naturze spotykana na terenach górskich w Polsce, gdzie objęta jest ścisłą ochroną. Znajduje się także na stanowiskach naturalnych w Europie oraz Azji. Jedynie tereny północne Europy są dla niej zbyt zimne.

Jest uważana za jeden z najpiękniejszych kwiatów Tatrzańskiego Parku Narodowego. Do tego jest najbardziej okazałą lilią rosnącą w stanie dzikim w Polsce. W naturze można ją spotkać na lekko zacienionych oraz umiarkowanie wilgotnych terenach widnych lasów liściastych, ale też w zarośla, czy wśród wyższych traw nad brzegami górskich strumieni. Te warunki chronią roślinę przed silnym wiatrem.

Lilia złotogłów wyrasta z cebuli i dorasta do 1-1,5 m wysokości. Cebule posiadają dużą, nieosłoniętą tunikę, z mięsistymi łuskami. Cała cebula mierzy aż 15-17 cm średnicy. Sama nazwa rośliny pochodzi właśnie od złocistej barwy łusek cebuli. Jej liście są stosunkowo duże i mierzą około 10 cm u podstawy. Są podłużne, lancetowate i całobrzegie.

Roślina charakteryzuje się barwnym kwiatostanem zbudowanym z kilku małych kwiatuszków o średnicy 3-4 cm, zebranych na szczycie łodygi w grono. Kwiaty w odcieniach różu, pomarańczowego, żółtego, czy purpurowego z nakrapianymi plamkami, zakwitają w czerwcu i można je podziwiać do końca lipca. Są łukowato wygięte oraz brunatno nakrapiane od zewnętrznej strony. Z kolei ze środka widocznie wystaje słupek, otoczony charakterystycznie dla tej rośliny przez sześć dużych, zwisających pręcików w kolorze rudo-czerwonym. Pojedynczy pęd kwiatowy w górnej części jest wręcz obwieszony kwiatami. Na takim pędzie może się ich rozwinąć nawet 20-40 sztuk. Im starszy okaz tym więcej kwiatów na szczycie pędu.

Kwiaty wydzielają intensywny zapach, który wabi owady. Budowa kwiatów tej lilii powoduje, że mogą być zapylane jedynie przez owady o długiej trąbce, czyli motyle. Motyle zwykle fruwają wokół nich wieczorem, przez co najintensywniej pachną właśnie wtedy. Co ciekawe listki okwiatu są bardzo śliskie, co ułatwia motylom siadanie na nich.

Lilia złotogłów objęta jest ścisłą ochroną gatunkową, z powodu zbyt intensywnego niszczenie jej poprzez wykopywanie przez turystów.

Uprawa i wymagania lilii złotogłów w ogrodzie

Roślina ta nie ma wygórowanych wymagań uprawowych. Aby zapewnić jej dobre warunki, należy posadzić ją na słonecznym lub półcienistym, umiarkowanie żyznym, lekko wilgotnym stanowisku. Najlepiej, aby podłoże było gliniasto-piaszczyste oraz lekko zasadowe. Jest rośliną mrozoodporną oraz wyróżniającą się długą żywotnością. Jedynie jej zimowanie w pierwszym roku powinno odbywać się pod okryciem. Jest gatunkiem całkowicie odpornym na choroby.

Warto mieć na uwadze, że lilie złotogłów zwykle wymagają pełnego sezonu, by dobrze zaaklimatyzować się w ogrodzie. W kolejnym sezonie lilia nabierze pełni walorów dekoracyjnych. Pielęgnacja tego gatunku w ogrodzie opiera się jedynie na oberwaniu przekwitłych kwiatów oraz podlewaniu w czasie letnich susz.

Cebulki lilii złotogłów sadzi się do gruntu w okresie od września do października do dołków o głębokości 10 cm. Wiosną warto podlać je nawozem przeznaczonym dla roślin kwitnących. Jej rozmnażanie polega na oddzieleniu cebul przybyszowych i rozsadzeniu ich.

Zastosowanie lilii złotogłów

Lilia ma zastosowanie w ogrodowych kompozycjach na rabatach kwiatowych. Pięknie zaprezentuje się również posadzona w grupie w eksponowanym miejscu na trawniku – minimum po 4-5 sztuk. Kwiaty lilii złotogłów wyglądają dość egzotycznie, dlatego wprowadzają unikalny nastrój na rabatach ogrodu. Ponadto bywa wykorzystywana, jako kwiat cięty do bukietów. Gatunek świetnie pasują do kwietników z innymi liliami (np. lilia azjatycka), różami, funkiami i hostami.

Gatunek ten bardzo często pojawia się, jako motyw kwiatowy w sztuce ludowej Podhala. Roślina nazywana jest na tym obszarze „lelują”. Sprawdź także ten artykuł: Kiedy sadzić i jak uprawiać lilie drzewiaste? Poradnik praktyczny.

Lilia złotogłów i jej najciekawsze odmiany

Poniżej prezentujemy najpiękniejsze odmiany do ogrodu:

  • Lilia złotogłów  ‘Yellow’ – odmiana o unikalnych, żółtych płatkach, nakrapianych brązowymi plamkami, dorasta do 120 cm. Jej okres kwitnienia przypada na czerwiec – sierpień. Cena cebuli ok. 12 zł.
  • Lilia złotogłów ‘Manitoba Morning’ -  odmiana ma ciemnoróżowe kwiaty i ciemnobrązowe cętki. Cena cebuli 11 zł.
  • Lilia złotogłów ‘Pink’ – odmiana o jasnoróżowych kwiatach z plamkami w kolorze brązowym dorasta do 100 cm wysokości. Cena cebuli 10-11 zł.
  • Lilią złotogłów ‘Arabian Knight’ - to najbardziej egzotycznie wyglądająca odmiana. Jej barwa jest unikalna, ponieważ płatki są pomarańczowe, zaś brzegi bordowe. Pomarańczowa część jest pokryta ciemnym kropkowaniem. Dorasta od 120 do 150 cm wysokości, dlatego warto je przywiązać do jakiś podpór. Cena cebuli to 12 zł.

A może zainteresuje cię Lilia świętego Józefa? Poznaj gatunek.

ikona podziel się Przekaż dalej