Powojnik pnący - charakterystyka, wymagania, uprawa, ciekawostki
Powojnik pnący to popularna roślina ogrodowa, spotykana też w parkach oraz w stanie dzikim na słonecznych terenach. Pięknie oplata ogrodzenia, płoty, siatki czy pergole. Nie ma wygórowanych wymagań i do tego bardzo szybko rośnie. Poznaj to pnącze bliżej, a może zagości właśnie w Twoim ogrodzie.
Jeśli planujesz zlecić opiekę nad swoim ogrodem, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Powojnik pnący (łac. Clematis vitalba) – charakterystyka i zastosowanie
Opis rośliny
To pnącze z rodziny jaskrowatych, spotykane w ogrodach, ale też rosnące dziko np. na obrzeżach lasów, w zaroślach, czy nad brzegami zbiorników wodnych. Jest najpopularniejszym gatunkiem powojnika w krajowych parkach.
Pędy powojnika pnącego dorastają od 4 do 10 metrów długości. Z kolei jego docelowa rozpiętość może mierzyć od 1 do 2 metrów. Liście powojnika pnącego są całobrzegie, o zaokrąglonej podstawie. Tym, co najbardziej go jednak charakteryzuje, to malutkie gwiazdkowate, białe kwiaty o intensywnym zapachu. Zakwitają w lipcu i utrzymują się aż do października. Po przekwitnięciu na powojniku pojawiają się dekoracyjne, puchate owocostany. Te zdobią powojnik aż do wiosny. Dzięki nim roślina ma zastosowanie w zimowych ogrodach. Ważny jest fakt, że roślina jest trująca dla zwierząt i ludzi.
Poznaj też bliżej powojnik górski.
Zastosowanie Clematis vitalba
Powojnik ma zastosowanie wszędzie tam, gdzie może się piąć. Może to robić za pomocą wijących się ogonków liściowych. Clematis vitalba z reguły prowadzone są przy płotach, ogrodzeniach, siatkach, podporach, altanach oraz przy ścianach budynków. Mogą także płożyć się po ziemi w roli roślin okrywowych. Kwiatowe kobierce m.in. zapobiegają wzrostowi chwastów. Wszystko zależy od efektu, jaki chcemy uzyskać.
Powojnik pnący szybko stworzy naturalną osłonę na ogrodzeniu, oddzielającą nasz ogród od wzroku gapiów. Wytwarza roczne pędy długości 5 - 6 metrów pędów w okresie 12 tygodni. Zimą osłonę stanowią pozostające na pędach puszyste owocostany. Ponadto ma funkcje zatrzymujące kurz czy spaliny. Spełni zatem podobne funkcje co żywopłot. Zdecydowanie słabiej rosnącym powojnikiem jest powojnik tangucki. Jego pędy dorastają zaledwie do 2-4 metrów długości.
Clematis vitalba uprawiany jest w ogrodach letnich i zimowych, zieleni miejskiej, a także w donicach na balkonach oraz tarasach. Ze względu na barwę kwiatów, poleca się ten gatunek powojnika do kompozycji z innymi roślinami w kolorach żółtych, różowych lub fioletowych.
Powojnik pnący – uprawa i pielęgnacja
Warunki dla powojnika pnącego
Uprawa Clematis vitalba jest możliwa zarówno w słońcu, jak i cieniu. Dla bardzo obfitego kwitnienia potrzebne jest mu jednak stanowisko słoneczne. Preferuje próchniczą i lekko wilgotną ziemię, zasobną w wapń. Gdy zasadzimy go na glebie ubogiej, należy zadbać o rozłożenie obornika lub kompostu na glebie, aby cieszyć się bujnym wzrostem.
Powojnik pnący zniesie różne zanieczyszczenia glebowe m.in. zasolenie. Należy podlewać go sporą porcją wody, aby nie dopuścić do wyschnięcia podłoża. Powojniki pnące najbardziej lubią, gdy ich podstawa jest lekko ocieniona, a w słońcu znajduje się ich górna część. Takie stanowisko spowoduje, że wilgoć będzie dłużej się utrzymywać w podłożu.
Powojnik pnący jest w pełni mrozoodporny. Nie potrzebuje zabezpieczania przed zimą. Jednak w wyjątkowo surowe zimy warto obsypać go korą. Uprawiając powojniki w pojemnikach na balkonie czy tarasie, koniecznie trzeba zabezpieczyć je przed zimą, ponieważ ich korzenie są bardziej wrażliwe na mróz. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pnączach.
Cięcie powojników to podstawa pielęgnacji
Tym co stanowi podstawę pielęgnacji w przypadku powojników jest coroczne i prawidłowe cięcie. Powojnik kwitnie na pędach jednorocznych, dlatego pędy dwuletnie należy usunąć. Przycinanie przeprowadza się oczywiście wiosną. Najlepiej w terminie od marca do kwietnia. Opóźnienie cięcia spowoduje opóźnienie kwitnienia.
Cięcie przeprowadzamy na wysokości około 1 cm nad parą zdrowych pąków. Tniemy wszystkie zaschnięte pędy, które obumarły. W pierwszym roku po zasadzeniu powojniki należy przyciąć nie więcej niż 35 cm nad glebą. W efekcie pojawią się świeże pędy z podstawy rośliny. W następnych sezonach cięcie dopasowujemy do pory kwitnienia.
Od drugiego roku po posadzeniu także wskazane jest nawożenie powojnika. W tym celu warto wybrać nawozy o spowolnionym działaniu. W połowie kwietnia wokół rośliny robimy kilka otworów w ziemi i wsypujemy po łyżeczce nawozu. Warto wiedzieć, że usuwanie przekwitłych kwiatostanów może korzystnie wpływać na przedłużenie kwitnienia.
Clematis vitalba – co trzeba o nim jeszcze wiedzieć?
Powojnik pnący i jego rozmnażanie
Powojnik pnący to bardzo wdzięczna roślina do samodzielnego rozmnażania. Jego zaletą jest szybkie ukorzenianie się. Najłatwiej jest zrobić to pobierając szczytowe pędy z okazu matecznego. Najlepiej obciąć pęd w połowie drogi pomiędzy węzłami. Przygotowany pęd umieszczamy w torfie zmieszanym z perlitem i podlewamy. Warto pojemnik z sadzonką okryć folią igielitową. Na pierwsze korzonki czekamy około 4-5 tygodni. Takie sadzonki regularne zraszamy.
Choroby powojnika pnącego
Raz na jakiś czas warto przyjrzeć się naszym powojnikom czy nie opanowały go szkodniki. Mogą pojawić się np. mszyce lub mączniak prawdziwy. Żeby zmniejszyć ryzyko, warto usuwać obeschnięte liście na bieżąco. Innym szkodnikiem, jaki może zagrażać tym pnączom jest nornica. Jeśli zauważymy ich działanie, pomocne będzie owijanie korzenie siatką gęstych oczkach.
Powojnik pnący w donicy na balkonie lub tarasie
Powojnik pnący idealnie nada się do uprawy na tarasach oraz balkonach. Rośliny w donicach możemy sadzić wiosną oraz późnym latem. Żeby powojnik rósł bujnie w pojemniku, musi on mieć odpowiednią wielkość. Powinien być w stanie utrzymać ogrom pędów, liści i kwiatów. Dla jednej sadzonki poleca się donicę o wysokości 40 cm i takiej samej średnicy. Potrzeba będzie oczywiście podpora np. drabinka.
Decydując się na stanowisko dla takiej donicy, warto w miarę możliwości pamiętać o zasadzie: część nadziemna w słońcu, zaś korzenie w donicy w cieniu. Powojniki w donicach są niezwykle wrażliwe na niedobór wody, dlatego nie wolno dopuścić do przesuszenia korzeni.
Nawożenie okazów doniczkowych jest konieczne. Wiosną można zastosować nawóz o spowolnionym działaniu lub nawozem wieloskładnikowym dla powojników. Te warto używać dwa razy na miesiąc, aż do końca lata.
Problemem w pojemnikowej uprawie jest ich zimowanie. Najlepiej przechować w jasnym pomieszczeniu o temperaturze 0-5 st. C. Nie każdy ma jednak taką możliwość. Jeśli nie mamy takiej możliwości, donicę z powojnikiem wkładamy do kartonowego pudła, zaś wolne przestrzenie uzupełniamy np. słomą, styropianem. Okazy pozostawiane na dworze bez ochrony, nie przetrwają mrozów.
Zakup powojnika
Panując zakup Clematis vitalba najlepiej udać się do centrum ogrodniczego. Rośliny znajdujące się w takich miejscach dają większą pewność, że nabywamy zdrowy okaz. Powojniki sprzedawane są w pojemnikach. Sadzonka powinna mieć u podstawy minimum trzy pędy. Najlepszym terminem na zakup jest początek kwietnia. Ich sadzenie także przypada na kwiecień. Powojniki pnące są wtedy jeszcze w stanie spoczynku. Cena takiej sadzonki to około 35 zł.