Pędraki w trawniku – zwalczanie i walka z pędrakami krok po kroku

Pędrak pędrakowi nierówny

Nie każdy pędrak w ziemi jest szkodnikiem

Pędrak jest typem larwy chrząszczy z nadrodziny żuków (Scarabaeoidea). Do owadów, które w swoim rozwoju mają stadium pędraka żerującego w glebie w trawniku, należą przede wszystkim:

• chrabąszcz majowy,
• guniak czerwczyk,
• rohatyniec nosorożec,
• jelonek rogacz,
• ogrodnica niszczylistka,
• kruszczycowate.

Wszystkie składają w ziemi jaja, z których wykluwają się żarłoczne larwy, ale nie wszystkie to szkodniki traw, zagrażające naszym trawnikom. Na przykład chrząszcze z podrodziny kruszczycowatych, a także rohatyńca nie odżywiają się korzeniami traw; również pędrak jelonka nie wyrządza większych szkód, żywiąc się szczątkami organicznymi.

O tym, że zadomowiły się pędraki w trawniku rozpoznajemy zwykle, kiedy trawa na znacznej powierzchni wygląda na obumarłą. Nawiasem mówiąc, wysychanie trawy może mieć różne przyczyny i dlatego swoje podejrzenia trzeba koniecznie zweryfikować. W tym celu kopie się po prostu dołek na wyschniętej powierzchni i przeszukuje ziemię pod kątem obecności larw. Pędraki przemieszczają się latem kilka centymetrów pod ziemią i odżywiają rozkładającym się albo żywym materiałem roślinnym. Może się zdarzyć, że przy dużym zagęszczeniu pędraków z trawnika pozostanie brązowa, wyschnięta łąka. Dobrze jest wiedzieć, że latające samiczki chrząszczy wybierają do składania jaj nisko przystrzyżone trawniki. Kiedy więc zanosi się na rok bogaty w chrabąszcze, warto wstrzymać się z koszeniem przez około trzy tygodnie.

Rozróżnianie larw – zanim rozpocznie się zwalczanie pędraków

Ponieważ nie każdy znaleziony w trawniku pędrak to pędrak chrabąszcza majowego, ważne jest, aby znalezione larwy najpierw prawidłowo rozpoznać. Każdy gatunek ma swoje charakterystyczne cechy, które można szybko wychwycić. Larwy podejrzane o szkodnictwo w ogrodzie kładzie się na gładkiej powierzchni, na przykład na desce. Pędraki kruszczyc albo rohatyńców czołgają się leżąc na grzbiecie. Pędrak chrabąszcza majowego natomiast zachowuje swoją wygiętą pozycję i próbuje uciekać na bok. Ogrodnica i guniak czerwczyk również się prostują, ale potem poruszają się tylko do przodu w pozycji leżącej na brzuchu. Zwalczanie pędraków można rozpocząć wtedy, gdy występują w trawniku szkodliwe gatunki.

Pędrak chrabąszcza majowego ma długość do 4 cm. Jego czas życia wynosi 3-4 lata. Całe ciało ma stosunkowo równomierną formę i lekko żółtawy kolor. W zależności od stadium rozwoju może przybierać barwę nieco ciemniejszą. Pędrak odznacza się mocnymi żuwaczkami i parą nóg na przedniej części ciała.  

Pędrak guniaka czerwczyka wygląda podobnie jak chrabąszcza majowego, jest jednak nieco mniejszy. Dla laika wygląd jest nie do rozróżnienia, ale pomóc może „próba przemieszczania się”. Jeśli położy się larwy obu gatunków na grzbiecie, na przykład na desce, łatwo można rozpoznać, o jakiego pędraka chodzi. Pędrak chrabąszcza powinien próbować przesuwać się leżąc zwinięty na boku. Larwa guniaka natomiast powinna się wyprostować i wtedy próbować czołgać.

Pędrak ogrodnicy niszczylistki nie jest tak równomiernie uformowany, jak poprzednie gatunki. Podczas gdy przednia część ciała jest raczej wąska, tylna reszta pogrubia się wraz z długością. Pędraki są białe, czasem wykazują szarawe zabarwienie. Ich żuwaczki i nogi wyglądają na małe, są jednak mocne. Przy teście przemieszczania się pędrak ogrodnicy zdradza swoje pochodzenie ruchami przypominającymi gąsienicę. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pielęgnacji trawnika.

Larwa pędraka - zapobieganie szkodom i zwalczanie szkodliwych pędraków

Zapobieganie szkodom wyrządzanym przez pędraki

Ochrona roślin w ogrodzie nie jest sprawą prostą; pozostawione same sobie hodowane przez lata hybrydy i kultywary szybko stałyby się ofiarami grzybów, bakterii i owadów. Wymieńmy przykładowo kilka haseł: parch jabłoni, kędzierzawość liści brzoskwini, śmietka cebulanka, śmietka kapuściana, mszyca, opuchlaki, pędraki. W sprzyjających dla siebie warunkach żarłoczne larwy niektórych chrząszczy potrafią zniszczyć przydomowy trawnik.

Aby uniknąć opanowania trawnika przez pędraki, powinno się już od maja do lipca zapobiegać składaniu jaj przez szkodliwe chrząszcze. Służą temu następujące środki:

• Układania siatek ochronnych – kiedy obserwowane są nasilone loty chrabąszcza majowego, można trawnik okryć siatką o drobnych oczkach. Uniemożliwi ona samiczkom chrząszcza składania jaj w trawniku. Jest to oczywiście opcja tylko dla niewielkich powierzchni.
• Wyłączanie na noc oświetlenia trawnika – chrząszcze lubią światło i unikają ciemności, latają głównie w dzień (z wyjątkiem guniaka czerwczyka).
• Zachowanie w okresie rójki owadów wysokiej trawy oraz obfitego podlewania – sucha, piaszczysta i ciepła ziemia zachęca do składania jaj.

Larwa pędraka - jak walczyć z pędrakami domowymi sposobami

Zwalczanie pędraków w trawniku nie musi od razu oznaczać sięgania po wariant chemiczny. Oprócz zabiegów profilaktycznych istnieje wiele innych możliwości, aby skutecznie i bezpiecznymi dla środowiska metodami ograniczyć liczebność szkodliwych owadów. Są to zarówno zabiegi pielęgnacyjne, jak i środki domowe, z których tradycyjnie korzysta ochrona roślin. W przypadku wszystkich metod ważne jest, aby były stosowane w odpowiednim czasie i konsekwentnie.

1. Zbieranie zamiast zabijania

Zbierając po prostu larwy inwestuje się wprawdzie sporo czasu, ale działa się skutecznie i nie ponosi żadnych kosztów. Oczywiście ta metoda da się zastosować tylko na małych trawnikach. Kiedy mocno popada, pędraki wygrzebują się na zewnątrz i łatwo można je wyzbierać. Ulewę można w każdym czasie zastąpić obfitym podlewaniem.

2. Zwierzęta jako pożyteczni pomocnicy

Dobrym i naturalnym środkiem, aby zwalczyć pędraki w trawniku, jest zaproszenie do ogrodu ich naturalnych wrogów. Celowe jest zastosowanie takich środków jak miejsca lęgowe dla ptaków oraz schronienia dla jeży. Dla wielu ptaków i zwierząt pędraki stanowią przysmak i z przyjemnością zajmują się redukowaniem szkodników w trawniku. Na dodatek spulchniają jeszcze glebę, co dobrze wpływa na wzrost trawy i irytuje larwy.

3. Wykorzystanie roślin do zwalczania pędraków

Jeśli ktoś posadzi obok trawnika albo jako jego obramowanie przykładowo bodziszek albo ostróżkę, może skutecznie zmniejszyć liczbę pędraków. Piękne, dekoracyjne rośliny są dla larw chrząszczy toksyczne, a zwłaszcza korzenie, którymi się żywią. Odstraszająco działa natomiast czosnek. Na niewielkich trawnikach sadzenie czosnku może często zapobiec już składaniu jaj, ponieważ chrząszcze unikają tej rośliny. Pędraki można też „poczęstować” czosnkową herbatką, zraszając nią trawnik. Intensywny zapach czosnku zmusza larwy do przeprowadzki.

4. Pułapki na pędraki

Pędraki dają się łatwo wabić do pułapek. Można je urządzić, wykorzystując przynętę z kompostu albo końskiego obornika. Oba środki są szczególnie ulubione przez larwy chrząszczy.  A wygląda to tak: bierze się wiadro albo jakiś duży pojemnik, napełnia kompostem albo obornikiem i umieszcza w doku. Pułapkę przykrywa się ziemią i oznacza jej położenie. Szczególnie młode larwy, które jeszcze nie znają smaku świeżych korzeni, są w magiczny sposób przyciągane przez obornik ze stajni. Pędraki, które trafiły do wiadra, można w każdej chwili wydostać na powierzchnię.

5. Propozycja mieszkania zastępczego

Dobrym pomysłem może być stworzenie dla chrząszczy i pędraków swego rodzaju rezerwatu z udogodnieniami. W ramach tego projektu szkodniki otrzymują do dyspozycji miejsce w rogu ogrodu, które jest dobrze przystosowane do odwracania uwagi od pobliskiego trawnika. Mały, zdziczały zakątek, obsadzony na przykład mniszkiem lekarskim albo posypany końskim obornikiem jako wabikiem, czyni cuda. Tutaj mogą pędraki żyć sobie spokojnie - pod warunkiem, że nie znajdą ich ptaki i jeże.