Tuja szmaragdowa – wymagania, sadzenie, pielęgnacja, cena

Uroda i inne zalety słynnej odmiany ‘Smaragd’ żywotnika zachodniego

Tuja szmaragdowa – pochodzenie i wygląd

Żywotnik zachodni ma swoją ojczyznę w Ameryce Północnej, gdzie wyrasta na olbrzymie drzewo, a jego wysokość jest o wiele za duża na możliwości największego choćby ogrodu. Dlatego też tuje ozdobne sadzone jako krzewy na żywopłot albo w roli solitera nie są gatunkiem botanicznym, ale pracowicie wyhodowanymi różnymi odmianami. Należy do nich między innymi tuja brabant, tuja szmaragdowa oraz jej ciekawa modyfikacja – tuja szmaragd gold (żywotnik zachodni 'Golden Smaragd').

Epitet gatunkowy „zachodni” (occidentalis) odróżnia ten żywotnik od „wschodniego” (orientalis), który ostatnio został włączony do rodzaju biota (Platycladus). Nazwa odmiany wskazuje na żywą, szmaragdową zieleń rośliny. Z kolei botaniczna nazwa Thuja, jak i spolszczona, powszechnie używana „tuja” wywodzi się od starogreckiego słowa „thuo”, oznaczającego „ofiarowanie”. Roślina była używana w różnych rytuałach ofiarnych, ponieważ podczas spalania wydziela przyjemny zapach. W XVI wieku koloniści europejscy nauczyli się od Indian leczniczego zastosowania rośliny. Okazało się, że olejki eteryczne tui mogą być lekarstwem na bardzo groźny wówczas szkorbut. Z tego powodu tuja otrzymała nazwę „drzewo życia”, czyli „żywotnik”.

Żywotnik zachodni tworzy z łukowato wygiętych gałęzi gęstą, stożkową koronę. Odmiana tuja szmaragd odznacza się powolnym wzrostem i mocno rozgałęzionym pokrojem, co czyni ją wyjątkowo piękną rośliną na żywopłot. Wznoszące się prawie pionowo do góry gałęzie dają wrażenie wyjątkowej smukłości poszczególnych roślin. Przyrost roczny na wysokość odmiany ‘Smaragd’ wynosi około 20-30 cm. Wysokość jaką osiąga tuja szmaragd to 2 do 5 metrów. Przyrost na szerokość jest niewielki i dorosłe krzewy dorastają zwykle do dwóch metrów, o ile rosną na otwartej przestrzeni i nie grozi im przycinanie. Tuja brabant ma większy przyrost roczny bardziej rozłożystą koronę. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł o tujach w ogrodzie.

Idealne stanowisko i wymagania glebowe tui szmaragdowej

Thuja occidentalis ‘Smaragd’ nie stawia specjalnych wymagań co do stanowiska. Rośnie praktycznie wszędzie. Gleba powinna być jednak raczej wilgotna, próchniczna i żyzna. Miejsce na sadzenie żywopłotu trzeba dobrze przemyśleć i zaplanować, ponieważ małe początkowo sadzonki tui przemieniają się w okazałe krzewy, których nie da się potem łatwo przesadzić.

Tuja szmaragdowa rośnie najlepiej w miejscu nasłonecznionym albo półcienistym; zbyt ciemne stanowisko może hamować wzrost tui. Podlewanie deszczówką pobudza wzrost i sprzyja zdrowemu rozwojowi. Nie zaleca się sadzenia tui pod drzewami.

Trzeba też mieć na uwadze wrażliwość, jaką wykazują iglaki na zasolenie gleby. Z tego względu sadzenie ich na obrzeżach dróg i ulic mija się z celem. Tuje i inne iglaki nie lubią stanowisk zbyt suchych. Idealne jest świeże podłoże, które dobrze gromadzi wilgoć. Mniej korzystna dla żywotników jest gleba piaszczysta albo zbyt kwaśna.

Przygotowanie do sadzenia żywopłotu z tui szmaragd

Jak gęsto i kiedy sadzić tuje ozdobne szmaragd?

Żywotnik (Thuja) doskonale nadaje się jako roślina na żywopłot albo do sadzenia w donicach, które potem można ustawić na tarasie albo balkonie. Tuje występują w rozmaitych odmianach, jak tuja brabant, tuja szmaragd albo tuja szmaragd gold. Zimozielone i mrozoodporne odmiany tui w różnych rozmiarach i odcieniach wnoszą do ogrodu naturalny wygląd i skuteczną osłonę. Gęsty żywopłot z tui stanowi dobrą alternatywę dla ogrodowych płotów i w naturalny sposób chroni prywatność.

Kiedy najlepiej jest sadzić iglaki? Idealną porą roku do sadzenia tui jest wiosna. Młode rośliny mają wówczas wystarczająco czasu, aby do zimy ukorzenić się na nowym miejscu. Możliwe jest też sadzenie jesienne, należy jednak wtedy ułożyć wokół młodych drzewek warstwę ściółki, która ochroni wrażliwe korzenie przed mrozem. Młode tuje zaleca się również osłaniać przed zbyt mocnym promieniowaniem słonecznym.

Zanim rozpocznie się sadzenie, trzeba zadać sobie pytanie o odległość między sadzonkami oraz jak gęsto, co ile sadzić tuje szmaragd? Planując żywopłot trzeba przewidzieć odpowiednią ilość wolnego miejsca przed i za żywopłotem. Sadzonki tui rosną nie tylko na wysokość, ale i wszerz. Z tego względu zaleca się w przypadku sadzenia żywopłotu z tui o wysokości do jednego metra pozostawienie wolnego miejsca przed i za żywopłotem o szerokości 40-60 cm. Większe sadzonki tui wymagają odstępu ok. 90 cm. Ta wolna przestrzeń przyda się potem do przycinania żywopłotu oraz usuwania chwastów.

Między poszczególnymi tujami również powinny być zachowane odpowiednie odstępy. O tym, co ile sadzić tuje szmaragd decyduje wielkość sadzonek. Za odległość między sadzonkami uważa się długość odcinka łączącego środki pni dwóch sąsiednich drzewek.

Zapotrzebowanie na sadzonki i cennik tui szmaragd

• wysokość sadzonki: 10-20 cm
  • odległość sadzenia: 30 cm
  • ilość na mb: 3,3
• wysokość sadzonki: 20-30 cm
  • odległość sadzenia: 30 cm
  • ilość na mb: 3,3
  • cena tui w doniczce: ok. 5 zł
• wysokość sadzonki: 50-60 cm
  • odległość sadzenia: 30 cm
  • ilość na mb: 3,3
  • cena tui: ok. 5 zł
• wysokość sadzonki: 60-80 cm
  • odległość sadzenia: 30 cm
  • ilość na mb: 3,3
  • cena tui w doniczce: ok. 15 zł
• wysokość sadzonki: 80-100 cm
  • odległość sadzenia: 40 cm
  • ilość na mb: 2,5
  • cena tui: ok 12,50 zł
• wysokość sadzonki: 120-140 cm
  • odległość sadzenia: 40 cm
  • ilość na mb: 2,5
  • cena tui: ok. 16 zł
• wysokość sadzonki: 140-160 cm
  • odległość sadzenia: 50 cm
  • ilość na mb: 2
  • ceny tui: ok. 35 zł

Sadzenie i pielęgnacja żywopłotu z tui szmaragdowej

Sadzenie tui ‘Smaragd’ krok po kroku

1. Wybór stanowiska.
2. Pomiar powierzchni.
3. Wyliczenie zapotrzebowania na sadzonki.
4. Przygotowanie rowka do sadzenia (podwójna szerokość bryły korzeniowej).
5. Spulchnienie dna, usunięcie korzeni, kamieni i innych wtrąceń.
6. Podanie dawki kompostu.
7. Namoczenie brył korzeniowych sadzonek.
8. Lekkie spulchnienie bryły korzeniowej każdej sadzonki.
9. Sadzenie uważne i dokładne z zachowaniem linii prostej oraz odstępów.
10. Wypełnienie rowka ziemią.
11. Ostrożne ubicie ziemi wokół sadzonek.
12. Obfite podlanie sadzonek.

Podlewanie i nawożenie tui szmaragdowej

Młodym roślinom powinno się zapewnić nawożenie i regularnie zaopatrzenie w wodę. Starsze tuje potrzebują mniej wody, którą z reguły czerpią samodzielnie z gleby. W okresie suchego i upalnego lata należy wszystkim tujom zapewnić podlewanie. Jeśli glebę wokół sadzonek przykryje się warstwą ściółki, łatwiej jest wtedy zachować wilgotność podłoża.

Domieszanie do gleby przed sadzeniem dawki kompostu, zapewnia nawożenie tui przez dłuższy czas. Poza tym można rośliny zasilać raz w roku specjalnym nawozem do roślin żywopłotowych. Nawożenie powinno zawierać wysoką ilość azotu i magnezu. Od sierpnia wstrzymuje się wszelkie nawożenie, aby rośliny zdążyły przygotować się do zimowego spoczynku.

Podczas suchej zimy powstaje niebezpieczeństwo przesuszenia żywotnika. Mocne zimowe słońce powoduje odparowanie znacznej ilości wilgoci przez zielone igły. Trzeba z tego powodu podlewać tuje również zimą w bezmroźne dni.

Przycinanie żywopłotu z tui szmaragdowej

Aby ściana żywopłotu możliwie szybko urosła i mogła chronić przed ciekawskimi spojrzeniami zza ogrodzenia, nie należy zapominać, że zapewni to tylko regularne przycinanie. Odmiany żywotnika zachodniego dobrze znoszą ten zabieg.

Żywopłoty z tui mogą być przycinane wczesną wiosną, kiedy rośliny nie rozwinęły jeszcze nowych pędów. Wiosną można też wykonać mocniejsze cięcie na starszych roślinach. Także wczesnym latem da się prowadzić przycinanie żywotnika. Wykorzystać należy fazę wzrostu rośliny w czerwcu. Powstałe zranienia łatwiej się zabliźnią, ponieważ roślina w tym okresie wolniej rośnie.

Najlepsze wyniki przycinania uzyskuje się w dni pochmurne. Skupić należy się na młodych pędach. Zbyt głęboko przycięte stare drewno spowoduje powstawanie luk. Będą one zakłócać harmonijny widok żywopłotu i nieprędko w sposób naturalny się wypełnią.

Formując żywopłot z tui należy pamiętać, że stanowi on nie tylko atrakcyjną ogrodową zasłonę, ale również ulubioną kryjówkę dla licznych ptaków. Zanim sięgnie się po nożyce, trzeba koniecznie sprawdzić, czy nie ma czasem w gąszczu gałęzi zasiedlonych gniazd. Jeśli są, trzeba z zabiegiem poczekać, aż młode wylecą z gniazda.

Żywopłoty z tui uchodzą za mocne i trwałe. Nie dotyczy to jednak świeżych miejsc cięcia. Te są szczególnie wrażliwe i na przykład na skutek silnych upałów mogą osłabić roślinę i uczynić ją podatną na opanowanie przez choroby grzybowe i szkodniki. Dlatego też podczas słonecznych dni należy wstrzymać się z przycinaniem żywopłotu. Jeśli nie da się tego z jakichś względów uniknąć, pomocne mogą być następujące wskazania:

• szybkie i precyzyjne cięcie zapewniają nożyce elektryczne,
• miejsca cięcia osłonić włókniną ogrodniczą,
• przy silnym nasłonecznieniu, osłonę zostawić na roślinach na noc.