Budowa dachu - główne etapy konstrukcji dachu
Dach stanowi zwieńczenie bryły budynku i zakończenie bardzo ważnego etapu jego budowy – stan surowy zamknięty. Samo wznoszenie dachu jest procesem dość skomplikowanym i wieloetapowym - odpowiednie drewno konstrukcyjne, więźba dachowa, poszycie i w końcu pokrycie z dachówki ceramicznej, cementowej, a nierzadko blachy trapezowej. Potem dach trzeba jeszcze wykończyć - zamontować okna dachowe, rynny i inne wykończenia. Dlatego postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej poszczególnym etapom budowy dachu.
Jeżeli jesteś zainteresowany wyceną Twojego dachu w ciągu minuty, zajrzyj na nasz kalkulator kosztów budowy domu. Przeprowadzisz tam pełną kalkulację nie tylko samego dachu, ale budowy i wykończenia całego domu. A atrakcyjne oferty od firm budowlanych możesz łatwo pozyskać wypełniając ten formularz.
Z tego artykułu dowiesz się:
Etap I – projekt konstrukcji dachu
Podstawą do rozpoczęcia jakichkolwiek prac budowlanych jest projekt. Dach jest oczywiście projektowany wraz z całą bryłą budynku i stanowi jego integralną część.
W projekcie znajdziemy nie tylko informacje o kształcie konstrukcji dachu i lokalizacji okien, ale również szczegółowe dane o spadach (kątach nachylenia dachu), rozmieszczeniem krokwi, ich wymiarami i sposobami łączenia i zakańczania.
Na etapie projektu zostanie również określony typ pokrycia zewnętrznego dachu – dachówka, blachodachówka lub inny. Jest to bardzo istotne, gdyż różne pokrycia mają różną masę, a to wpływa znacząco na grubość i gęstość rozmieszczenia elementów więźby dachowej.
Na podstawie projektu będziemy w stanie określić nasze zapotrzebowanie na drewno i pozostałe materiały niezbędne do wykonania dachu. Na początek ważne jest, aby określić ile jakiego rodzaju drewna potrzebujemy do montażu więźmy, najważniejsze z nich, spotykane przy każdej konstrukcji dachu to:
- murłata – (inaczej wiązar lub więzar) – podstawowy element nośnej konstrukcji dachu, na którym opierają się wszystkie krokwie
- krokwie - grube, ukośne belki, na których opiera się konstrukcja dachu),
- łaty - długie listwy o przekroju 50x40 mm, które mocuje się w poprzek krokwi i do których mocowane jest pokrycie dachowe),
- kontrłaty - deski o mniejszym przekroju niż łaty montowane prostopadle do nich – zapewniają wentylację i swobodny spływ ewentualnej wody pod zewnętrzną powłoką
Wszystkie elementy drewniane można zamówić na tartaku lub też zakupić elementy prefabrykowane.
Dzięki projektowi określimy również zapotrzebowanie na pokrycie zewnętrzne – czyli najczęściej dachówkę lub blachodachówkę.
Etap II – wzniesienie więźby dachowej
Mamy kilka rodzajów więźb dachowych - więźby jętkowe, krokwiowe oraz więźba płatwiowo-jętkowa. Więcej o rodzajach więźby dowiesz się w dziale Dachy.
Do tej pracy zatrudniamy profesjonalną ekipę cieśli. Warto skonsultować z nimi projekt domu, tak, żeby jeszcze raz dokładnie określić nasze zapotrzebowanie na elementy drewniane, a dopiero po tym złożyć odpowiednie zamówienie w tartaku.
Wznoszenie więźby dachowej rozpoczyna się od montażu murłaty. Zwykle osadza się ją na szczycie ścian bocznych ostatniego piętra budynku (lub ostatniego stropu) na umocowanych bardzo głęboko w ścianie specjalnych szpilach. Szpile te są osadzone pionowo w przekroju ściany, ich długość dochodzi nawet do 2 metrów. Jeżeli w projekcie została przewidziana taka potrzeba, poprzecznie, równolegle do przyszłych krokwi umieszcza się również tzw. Belki wiązarowe.
Po zakończeniu montażu murłaty należy przystąpić do montażu krokwi. Ich rozmieszczenie jest uzależnione przede wszystkim od rodzaju dachu, na który się zdecydowaliśmy. Najprostsze rozwiązanie to tradycyjny dach dwuspadowy. Odpowiedniej długości krokwie umieszcza się wtedy na przeciwległych ścianach domu i łączy na przyszłym szczycie dachu pod określonym w projekcie kątem. Następnie mocuje się je do siebie oraz do więźmy za pomocą specjalnych, prefabrykowanych elementów stalowych – najczęściej za pomocą mocnych śrub. Jeżeli istnieje taka potrzeba, konstrukcja jest wzmacniana poprzez atew – poziomą belkę łączącą ze sobą krokwie.
Etap III – foliowanie lub deskowanie
Gotową konstrukcję więźby dachowej należy pokryć folią dachową – tzw. foliowanie. Gwarantuje to szczelność i nieprzemakalność całej konstrukcji. Są to tzw. folie wstępnego krycia FWK – folie paraprzepuszczalne przez które nagromadzona w warstwie ocieplenia para wodna może swobodnie odparować na zewnątrz. Folie te dzielimy na:
- Wysokoprzepuszczalne – przepuszczają od 700 do 5000 gramów pary wodnej na m2 w ciągu 24 godzin – nie wymaga odstępu od warstwy ociepleniowej.
- Niskoprzepuszczalne – przepuszczają około 100 gramów pary na 1 m2 w ciągu 24 godzin – folia ta wymaga min 3-4 cm odstępu od ocieplenia.
Podczas układania folii należy pamiętać o minimum 10-15 centymetrowych zakładkach – jeden odcinek folii powinien zachodzić minimum 10 cm na drugi. Najczęściej na samej folii narysowana jest linia pokazująca grubość zakładki. Pamiętajmy również, aby zawsze folia położona wyżej nachodziła na tę położoną niże a nie odwrotnie – grawantuje to, że woda będzie spływać na zewnątrz a nie do środka dachu.
Folię montujemy do więźby dachowej najczęściej za pomocą zszywek, rzadziej przy użyciu gwoździ.
Więźbę dachową można również odeskować – czyli pokryć szczelnie całą powierzchnię dachu warstwą równych desek. Jest to jednak rozwiązanie rzadziej stosowane w dzisiejszych czasach ze względu na wyższe koszty drewna.
Etap VI – łacenie
Łacenie rozpoczynamy od położenia kontrłat – długich deseczek o przekroju 50x25 mm montowanych na krokwiach pokrytych folią. Należy je montować w taki sposób, aby kontrłaty z dwóch przeciwległych powierzchni łączyły się ze sobą w części kalenicowej (u szczytu dachu). Dzięki temu uzyskujemy odpowiednią przestrzeń wentylacyjną między membraną i dachówką.
Kolejnym etapem jest montaż właściwych łat – czyli długich desek o przekroju 40x50 mm, które są montowane poprzecznie w stosunku do krokwi. Właściwy rozstaw łat możemy określić na podstawie dachówek lub blachodachówek, które zamierzamy zamontować na dachu. Zwykle rozstaw wynosi około 36-46 cm.
Etap V – rynny, pas nadrynnowy, okap dachu, okna dachowe
Na tym etapie należy zamontować wszystkie dodatkowe elementy, które planujemy umieścić na dachu. Na początek montujemy okna dachowe, osadzając je na stałe w konstrukcji dachu.
Kolejnym krokiem jest montaż rynien i pasa nadrynnowego, dzięki któremu woda ściekająca z dachu będzie trafiała do rynien, a nie pod nie.
Następnie należy wykonać okap dachu. Polega to na przybiciu kratki okapowej niezbędnej do zabezpieczenia, aby pod połać dachu nie dostawały się ptaki i małe gryzonie.
Jeżeli nasz dach posiada więcej niż dwa spadki, konieczna jest zwykle również rynna koszowa, która odprowadza wodę z miejsc, w których występuje załamanie spadu do rynien.
Etap VI – układanie pokrycia dachowego
Po zamontowaniu wszystkich łat dekarz może zabrać się za układanie wierzchniej warstwy dachu. Najczęściej jest to dachówka ceramiczna lub betonowa lub blachodachówka.
Układanie dachówek zaczynamy od rozłożenia jednego rzędu i odpowiedniego dopasowania ścisku dachówek do naszego dachu. Dachówka ma zwykle możliwość kilkumilimetrowego dostosowania odległości od sąsiedniej dachówki, dzięki czemu na przestrzeni całej szerokości dachu możemy dość swobodnie je ściskać lub rozciągać.
Po obliczeniu, ile dachówek będzie potrzebnych na każdy rząd przykręcamy za pomocą wkrętów dachówki skrajne po prawej. Następnie układamy kolejne dachówki, zawsze zachowując kolejność od prawej do lewej.
Etap VII – ocieplenie poddasza
Ocieplenie poddasza wykonuje się dopiero w momencie, gdy zakończyliśmy pracę nad właściwą konstrukcją dachu.
Do ocieplenia używa się najczęściej wełny mineralnej. Wełna mineralna jest dostępna w różnych wariantach grubości – od 5 do 30 cm. Dla dobrego ocieplenia potrzebne jest przynajmniej 25 cm. Płaty takiej wełny mocuje się bezpośrednio pomiędzy krokwiami.
Popularnym błędem popełnianym przy montażu ocieplenia jest wykonywanie go z jednej warstwy tylko na grubość krokwi (tj. około 16 cm). Ten błąd sprawia, że możemy tracić nawet do 40% więcej ciepła względem sytuacji, gdy układamy dwie warstwy wełny o łącznej grubości od 25 do 30 cm.
Po położeniu wełny mineralnej należy ją pokryć na całej powierzchni poddasza folią paraizolacyjną. Na tak przygotowane podłoże można położyć ostatnią warstwę, składającą się najczęściej z płyt karton-gipsowych. Płyty karton-gips gwarantują równą i gładką powierzchnię, gotową do malowania.
Łączny koszt wzniesienia dachu
Podsumowując powyższe etapy średni koszt wykonania m2 dachu może wynosić od 150 do 300 zł, w zależności od wybranych materiałów oraz stopnia skomplikowania dachu. W osobnym artykule w serwisie Kalkulatory Budowlane możesz zapoznać się z przykładowym kosztorysem dachu dwuspadowego o powierzchni 120 m2.
Przypominamy również, że najlepszym sposobem na znalezienie sprawdzonego wykonawcy w atrakcyjnej cenie będzie skorzystanie z usługi Szukaj Wykonawcy. Wystarczy, że wypełnisz ten formularz, a lokalnej firmy budowlane same zgłoszą się do Ciebie z ofertami.