Styropian EPS czy styropian XPS? A może grafitowy? Sprawdzamy!
Styropian jest jednym z najpopularniejszych materiałów budowlanych służących do tworzenia termoizolacji i elewacji budynków. W ofertach producentów znajdziemy różne typy styropianu, różniącego się od siebie strukturą bądź parametrami technicznymi. Każdy z nich może sprawdzić się w nieco odmiennych warunkach. Dlatego w poniższym artykule porównamy styropian EPS i XPS, określimy ich przeznaczenie, a także przeanalizujemy, czy warto inwestować w produkty uszlachetnione grafitem.
Szukasz firm oferujących styropian w niskiej cenie? Sprawdź nasz katalog firm!
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak powstaje i czym charakteryzuje się styropian EPS?
Jedną z podstawowych różnic dzielących styropian EPS i styropian XPS jest specyfika produkcji. To właśnie ona odpowiada za późniejsze parametry techniczne materiału termoizolacyjnego.
Styropian EPS to innymi słowy płyty z polistyrenu ekspandowanego. Powstają na wskutek spienienia mikro granulek polistyrenu, które w czasie produkcji sklejają się w większą taflę. Wytworzona bryła EPS zostaje pocięta na bloki o odpowiedniej wielkości oraz grubości. Dzięki tak przeprowadzonej produkcji styropian EPS jest bardziej porowaty, a w jego strukturze znajduje się duża ilość powietrza. Jednym z podstawowych minusów porowatej struktury jest zwiększenie jej nasiąkliwości.
Styropian XPS to płyty z polistyrenu ekstrudowanego, czyli popularnego styroduru. Proces ich produkcji przebiega w nieco inny sposób. Polistyren ekstrudowany XPS jest od razu formowany do pożądanego kształtu. Jego szerokość, wysokość i grubość są z góry określone przed rozpoczęciem produkcji. Zatem nie potrzeba dodatkowego wycinania dużych tafli. Granulat zostaje wtłoczony i ściśnięty w przygotowaną formę. Dzięki temu styropian XPS posiada mniejszą porowatość, a jego powierzchnia pozostaje gładka. Mniejsza porowatość pozytywnie wpływa na zmniejszenie nasiąkliwości owego materiału termoizolacyjnego.
Porównanie parametrów technicznych obu materiałów
Rozmiary i odporność – styropian EPS odznacza się mniejszą twardością i odpornością na uszkodzenia mechaniczne niż styropian XPS. Polistyren ekstrudowany XPS tworzy bardziej zwartą strukturę o podwyższonej odporności. Twardy styropian XPS posiada ponadto znikomą chłonność wilgoci nawet w szczególnie niesprzyjających warunkach (np. przy długotrwałym kontakcie z wodą). Większa jest również jego wytrzymałość na ściskanie oraz wytrzymałość na zginanie.
Oba rodzaje materiałów są łatwe do rozróżnienia. Płyty styropianowe EPS zazwyczaj przybierają rozmiar 500 x 1000 mm (również styropian ryflowany). Z kolei płyty XPS są nieco większe. Ich standardowy format wynosi 600 x 1250 mm.
Izolacja cieplna – przewodzenie ciepła to jeden z najważniejszych parametrów, na który warto zwrócić uwagę przed zakupem materiałów termoizolacyjnych. Zarówno styropian EPS jak i polistyren ekstrudowany XPS odznaczają się bardzo niskim współczynnikiem lambda. Przewodzenie ciepła zależy oczywiście od jakości materiału. Szacuje się jednak, że styropian XPS zapewnia nieco lepsze parametry termoizolacyjne, czyli niższe parametry. Przewodzenie ciepła płyt styropianowych EPS (współczynnik przewodzenia λ) waha się od 0,030 do 0,042 W/mK. Płyty styropianowe XPS mogą zapewnić niższy współczynnik przewodzenia ciepła, mieszczący się w zakresie od 0,029 do 0,034 W/mK.
Im niższy współczynnik przewodzenia ciepła (współczynnik przewodzenia λ) tym mniejsze utraty energii grzewczej w zaizolowanym budynku, czyli tym wyższa izolacja cieplna.
Ognioodporność – Styropian XPS i EPS to materiały samogasnące. Nie ulegają pełnemu spalaniu i nie podsycają ognia. Pod wpływem wysokiej temperatury oraz ognia ulegają rozpadowi, a następnie zwęgleniu. Po zagaszeniu pożaru samoistnie zagasają. Mimo wszystko płyty styropianowe nie zapewniają tak dobrych parametrów na działanie ognia, jak ich odpowiedniki stworzone z wełny skalnej.
Izolacja akustyczna – zarówno polistyren ekstrudowany XPS jak i styropian EPS są słabymi izolatorami akustycznymi. Możliwości tłumienia hałasów są w obu przypadkach bardzo porównywalne. Wyjątkiem może być jedynie elastyczny styropian podłogowy dedykowany pod podłogi pływające. Jego izolacyjność akustyczna jest nieco wyższa.
A może styropian grafitowy?
Styropian EPS dzieli się na kilka rodzajów. Największą popularnością cieszą się tradycyjne, białe płyty. Jednak w ofertach producentów pojawił się także produkt wzbogacony o domieszki grafitu. Tak zwany styropian grafitowy posiada lepsze parametry techniczne niż jego standardowy odpowiednik.
Najważniejsza jest jego izolacja cieplna. Styropian grafitowy odbija promieniowanie cieplne, co pozwala na uzyskanie znacznie lepszych wyników termoizolacji. Niektórzy producenci podkreślają nawet, iż różnice w skuteczności izolacji termicznej obu materiałów wynoszą do 25%. Dzięki temu można zastosować mniejsze grubości styropianu, przy zachowaniu takiego samego współczynnika przenikania ciepła. Przykładowo, styropian grafitowy o grubości 15 cm jest w stanie zapewnić taką samą termoizolację jak zwykły, biały styropian EPS o grubości 20 cm.
Mniejsze grubości styropianu są szczególnie istotne podczas ocieplania elewacji w budynkach starszego typu. Starsze obiekty z reguły posiadają niewielkie otwory okienne. Większe grubości styropianu mogłyby nadmiernie ograniczyć ilość promieni słonecznych docierających do wnętrza. Wokół wnęki okiennej powstałby nieestetyczny tunel, który mógłby niekorzystnie wpłynąć na jakość doświetlenia pomieszczeń światłem naturalnym. Dlatego w niektórych przypadkach grafitowy styropian elewacyjny jest jedynym preferowanym rozwiązaniem.
Warto jednocześnie dodać, że grafitowe płyty styropianu nie są wolne od wad. Cena styropianu grafitowego będzie odczuwalnie wyższa w porównaniu z białym produktem EPS. Ponadto styropian elewacyjny wymaga większego doświadczenia podczas montażu. Ciemny kolor płyty pochłania promienie słoneczne i sprawia, że zewnętrzna warstwa styropianu ulega szybkiemu nagrzewaniu. Styropian grafitowy jest skutecznym izolatorem, dlatego jego wewnętrzna warstwa (przyklejona do ściany) nadal pozostaje chłodna. W wyniku oddziaływania promieni słonecznych występują znaczące różnice temperatur, które mogą doprowadzić do odkształcenia płyt styropianowych. Dlatego grafitowy styropian elewacyjny układa się w dni mniej słoneczne. Rusztowania powinny być dodatkowo zabezpieczone plandeką bądź siatką, która zmniejszy intensywność promieni słonecznych docierających do ściany budynku. Zaleca się także, by prace montażowe były wykonywane jedynie wtedy, gdy temperatura otoczenia nie przekracza 25 0C.
Cena styropianu
Cena styropianu to dość ważny parametr, który bierzemy pod uwagę podczas wyboru materiału termoizolacyjnego. Stawki mogą różnić się w zależności od grubości styropianu, jego jakości i przeznaczenia. Możemy jednak przedstawić orientacyjny cennik materiałów.
Biały styropian EPS – cena styropianu rozpoczyna się od ok 150 zł/m3 (za styropian ryflowany bądź gładki, np. fasada EPS gr. 15 cm). Za styropian o lepszych parametrach izolacyjnych (np. Termo Organika) trzeba zapłacić ok. 200 zł/m3.
Styropian XPS – polistyren ekstrudowany XPS jest już znacznie droższym rozwiązaniem. Cennik producentów rozpoczyna się od kwot rzędu 400 zł/m3. Najlepszej jakości, twardy styropian elewacyjny, bądź styropian podłogowy może już kosztować ok. 650 zł/m3.
Styropian grafitowy – cena zakupu rozpoczyna się od ok. 150 zł/m3. Za dobrej jakości styropian podłogowy, dachowy bądź elewacyjny zapłacimy ok. 200 zł/m3. Cennik materiałów o podwyższonej odporności na ściskanie i działanie wilgoci (np. Knauf Therm Expert Hydro D200) może osiągnąć kwotę ok. 350 zł/m3.
Zastosowanie styropianu
Styropian XPS odznacza się lepszymi parametrami technicznymi, niż jego odpowiednik z EPS. Jednak wysoka cena zakupu sprawia, że nie zawsze warto w niego inwestować. Polistyren ekstrudowany XPS będzie dobrym rozwiązaniem w przypadku miejsc narażonych na uszkodzenia mechaniczne. Zaleca się także stosowanie go, gdy izolacja termiczna podatna jest na intensywne oddziaływanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Twardy styropian XPS (czyli płyty z polistyrenu ekstrudowanego) może zostać użyty na podłogi, elewacje, dach bądź jako izolacja fundamentów oraz pozioma izolacja podłóg na gruncie. Płyty XPS odznaczają się większą odpornością na ściskanie, dlatego warto je wykorzystać w miejscach szczególnie narażonych na obciążenia.
W większości przypadków w zupełności wystarczy biały styropian EPS bądź styropian grafitowy. Wystarczy odpowiednio dobrać jego parametry pod kątem przeznaczenia. Styropian ryflowany EPS jest skutecznym izolatorem elewacji zewnętrznych. W ofertach sprzedaży znajdziemy także dobrej jakości styropian podłogowy EPS.
Przed dokonaniem zakupu warto zwrócić także uwagę na producenta. Liderami działającymi na polskim rynku są firmy Knauf, Termo Organika, Ursa, Yetico, Swisspor oraz Neotherm.