Protokół powypadkowy przy wypadku w pracy krok po kroku - poradnik praktyczny
Wypadek przy pracy to zdarzenie, które ma bardzo wiele konsekwencji prawnych. Jego definicja jest zawarta w Ustawie z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Po nastąpieniu takiego zdarzenia należy sporządzić protokół powypadkowy. Nie jest to jednak takie proste. Kiedy to zrobić i co powinien zawierać taki dokument?
Jeśli planujesz remont lub wykończenie wnętrz, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza zyskasz dostęp do najlepszych ofert.
Z tego artykułu dowiesz się:
Protokół powypadkowy a wypadek przy pracy
Wypadek przy pracy – co to jest?
Wypadek przy pracy zgodzie z treścią ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, art. 3 ustęp 1. wypadek przy pracy to zdarzenie nagłe „wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą”.
Wypadek w pracy oznacza konieczność sporządzenia odpowiedniej dokumentacji. Raport powypadkowy i protokół wypadku przy pracy sporządza się tylko wtedy, jeśli zdarzenie faktycznie można zakwalifikować jako wypadek przy pracy. Aby tak było, musi ono spełniać przesłanki określone w artykule 3 tej ustawy, czyli nastąpić podczas:
- wykonywania przez pracownika zwykłych czynności,
- wykonywania przez pracownika poleceń przełożonych,
- w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy,
- w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającym ze stosunku pracy,
- podróży służbowej, chyba że wypadek został spowodowany przez pracownika, w czasie wykonywania czynności, które nie pozostają w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
- szkolenia,
- wykonywaniu zadań zleconych przez działające w firmie instytucje związkowe.
Protokół powypadkowy a wypadek w drodze z lub do pracy
Oprócz wypadku przy pracy, polskie prawo określa także, co trzeba zrobić, jeśli nastąpił wypadek w drodze do pracy i z niej do domy. Zdarzenie to jest definiowane przez art. 57b.1. Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Za takie zdarzenie uznaje się:
„nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo że droga została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.”
Jeśli wypadek zdarzył się w drodze do pracy lub podczas wracania z niej, pracodawca nie musi tworzyć protokołu powypadkowego. Nie musi także powoływać zespołu powypadkowego. Natomiast tworzy się inny dokument. To karta wypadku, którą sporządza pracodawca Znajdują się w nim wyjaśnienia poszkodowanego i informacje o okolicznościach wypadku. Sprawdź także ten artykuł z informacjami o wypadku przy pracach na budowie.
Protokół wypadku przy pracy – podstawowe informacje
Kiedy sporządzić protokół powypadkowy?
Protokół powypadkowy powinien zostać stworzony nie później niż w ciągu 14 dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku. Ten protokół powinien określać okoliczności i przyczyny zaistnienia wypadku przy pracy. Musi także zawierać opis wypadku – wzór jest ciągle nowelizowany przez rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy, dlatego trzeba pobrać nowy formularz ze strony rządowej.
Co jednak, jeśli określenie okoliczności trwa dłużej lub nie da się zbudować dokumentacji powypadkowej w ciągu 14 dni. Wtedy należy sporządzić dokument, jednakże dodać do niego przyczynę opóźnienia z uzasadnieniem w treści protokołu i w miarę możliwości go uzupełnić. Nie jest to rzadki przypadek, bardzo często bowiem okazuje się, że samo zebranie informacji na temat wypadku, zrobienie dokumentacji powypadkowej i zebranie wszystkich materiałów, opinii lekarskich, specjalistów i szkiców miejsca wypadku nie jest łatwe.
Kto sporządza protokół powypadkowy?
W przypadku wypadku w drodze z pracy i do pracy karta wypadku jest uzupełniana przez pracodawcę, jeśli jednak pojawił się wypadek w pracy, pracodawca ma obowiązek powołać zespół powypadkowy, którego zadaniem jest ustalenie okoliczności i przyczyny zaistnienia wypadku.
Kto sporządza protokół powypadkowy? Oczywiście ten zespół, w skład którego wchodzi pracownik służby BHP oraz społeczny inspektor pracy. Zespół ten jest zawsze dwuosobowy, ale jeśli w firmie jest mała liczba pracowników i jest niemożliwe stworzenie takiego zespołu, w jego skład powinien wejść pracodawca i specjalista BHP spoza zakładu pracy. Takie usługi świadczy bardzo wiele firm zewnętrznych, które często zajmują się także szkoleniem z zakresu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. Ich zadaniem jest stworzenie dokumentacji, które składają się na protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.
Protokół wypadku przy pracy – co powinien zawierać?
Protokół wypadku przy pracy – konieczne dane
Właściwie przygotowany protokół powypadkowy to warunek konieczny, by pracownik uzyskał odszkodowanie z ZUS lub od ubezpieczyciela pracodawcy. Dlatego to tak ważne, by zawierał wszystko, co jest konieczne. Wzór aktualny dla danego roku można znaleźć na stronie https://www.pip.gov.pl/pl/bhp/wypadek-przy-pracy/9067,wzory-dokumentow.html – znajdziesz tutaj druki różnych elementów dokumentacji powypadkowej.
Co powinien zawierać protokół wypadku przy pracy? Nie jest to jeden druk, do niego trzeba dołączyć wiele załączników. Pierwszy druk powinien zawierać:
- dane poszkodowanego,
- dane pracodawcy wraz z numerami NIP, REGON i PESEL a także kod PKD,
- dane osób wchodzących w skład zespołu powypadkowego,
- daty wypadku i dnia, kiedy zespół powypadkowy dokonał ustaleń dotyczących okoliczności i przyczyn wypadku,
- dane osoby zgłaszającej wypadek,
- wskazanie okoliczności i określenie przyczyn, czyli opis wypadku,
- określenie, czy nie doszło do nieprzestrzegania przez pracodawcę przepisów prawa pracy, w szczególności przepisów BHP,
- określenie, czy pracownik w chwili wypadku był nietrzeźwy lub pod wpływem środków odurzających czy substancji psychotropowych (jeśli tak, trzeba wskazać także odpowiednie dowody),
- określenie skutków wypadku.
Do protokołu dołącza się także kilka niezbędnych dokumentów, z których najważniejsze są pisemne wyjaśnienia poszkodowanego i opinia lekarza na temat obrażeń, ich przyczyn oraz skutków wypadku – to będzie szczególnie ważne w razie występowanie o odszkodowanie do ZUS lub prywatnego ubezpieczyciela przedsiębiorcy.
Powinny także zostać spisane informacje pochodzące od świadków wypadku, jeśli tacy w ogóle byli. Ważne są także zdjęcia lub szkice z miejsca, w którym miało miejsce to zdarzenie, a także inne dowody, które zostały zgromadzone w sprawie wypadku, na przykład notatki z wypadku w pracy.
Raport powypadkowy a osoba poszkodowana
Zanim protokół powypadkowy zostanie zatwierdzony, zespół ma obowiązek zapoznać z jego treścią poszkodowanego lub jego rodzinę. Poszkodowany może zgłosić uwagi i zastrzeżenia co do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym, ma także prawo do wglądu do akt sprawy i może zrobić z nich notatki z wypadku w pracy, odpisy i kserokopie. W przypadku śmierci poszkodowanego, takie prawo ma rodzina – małżonek i dzieci, a jeśli ich nie miał, to rodzice lub rodzeństwo.
Jeśli poszkodowany lub w razie jego śmierci członkowie rodziny nie zgadzają się z treścią protokołu, w raporcie musi znaleźć się dokument wymieniający ich zastrzeżenia. Także jeśli jeden z członków zespołu powypadkowego ma wątpliwości co do poprawności niektórych zapisów, także może dołączyć dokument wyjaśniający zastrzeżenia. Może to być podstawą do wytoczenia procesu w stosunku do pracodawcy lub ubezpieczyciela, jeśli ten odmówi wypłacenia odszkodowania.