Czy Polska zaczyna się na poważnie przygotowywać do niepewnych czasów? Wszystko na to wskazuje, ponieważ 5 marca pojawiła się wypowiedź wiceministra obrony narodowej, Pawła Zalewskiego. Jest to przesłanka do zmian w nowoczesnym budownictwie, w którym mają pojawiać się schrony.
Deweloperzy z nowym obowiązkiem budowania schronów w mieszkaniach?
Do Sejmu ma trafić projekt, który ma na celu wprowadzenie pewnych zmian mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa Polaków. Projekt dotyczy nowelizacji ustawy o obronie cywilnej. W rozporządzeniu tym ma być zawarty punkt informujący o tym, aby deweloperzy byli odpowiedzialni za budowę miejsc, które będą spełniać parametry schronu. Takie wytyczne mają dotyczyć nowo powstających mieszkań.
Oczywiście za tym dość nietypowym pomysłem pojawiają się głosy za i przeciw. Okazuje się, że Polska nie byłaby pierwszym krajem, która na poważnie bierze pod uwagę zagrożenie militarne. Ponieważ do krajów, które już dbają o infrastrukturę schronów, zalicza się Szwajcaria oraz Finlandia.
W samej Finlandii jest obecnie wybudowanych 50 tys. bunkrów, które będą w stanie pomieścić 5 mln obywateli. Oprócz tego Finowie są dokładnie poinformowani, gdzie rozlokowane są schrony. Nie są to zwykłe budynki, ale obiekty wyposażone w sale lekcyjne, a nawet lodowiska do hokeja. Za tym torem opowiadają się również Niemcy, w których zresztą zaczęto już w tej kwestii pierwsze prace. Zobacz, ile średnio deweloper zarabia na jednym mieszkaniu?
Krytyczne głosy czy polska rzeczywistość?
Według specjalistów, którzy są dość mocno zdystansowani do nowego pomysłu Ministerstwa Obrony Narodowej, mamy zbyt mało informacji na temat schronów, jakie miałyby pojawić się na terenie Polski. Wg Przemysława Dziąga, radcy prawnego, brakuje szczegółowych informacji na temat infrastruktury schronów.
To oznacza, że nie wiemy, jakie koszty są potrzebne na pokrycie budowy takich obiektów, ile osób miałyby one pomieścić, a także, w jaki sposób wyglądałyby drogi ewakuacyjne z domów do bunkrów. Podobnego zdania jest ekspert Business Centre Club ds. prawa budowlanego i nieruchomości, Marcin Nosiński. Wg tego eksperta brakuje dokładnych wytycznych, jakie normy musi spełniać schron.
Jego zdaniem istniałaby możliwość uzupełnienia obecnych obiektów podziemnych, chociażby o węzeł sanitarny. Natomiast budowa zupełnie nowych obiektów wymaga wcześniejszego przemyślenia technologii, wykorzystania odpowiednich materiałów budowlanych, ale również rozmieszczenia ich pod budynkami mieszkalnymi. Wg Marcina Nosińskiego takie aspekty powinny być poruszane jeszcze na etapie wyboru działki pod inwestycję. Dla przypomnienia koszt budowy jednego miejsca postojowego w garażu podziemnym pochłania ok. 100 tys. zł. Mowa jest o miejscu postojowym na poziomie minus jeden. Natomiast zejście poniżej tego poziomu będzie wiązać się tylko z jeszcze wyższymi kosztami.
Szansa na poprawę bezpieczeństwa Polaków?
W ogniu krytyki budowy schronów przy nowych mieszkaniach pojawiają się również przychylne głosy. Tak naprawdę cały czas za mało mamy danych, aby stwierdzić, na kogo spadną koszty budowy takich schronów, a także, jaka technologia będzie wykorzystana. Wśród największych zagrożeń pojawia się wzrost ceny mieszkań, a także przerzucenie całej odpowiedzialności na deweloperów, co może przyczynić się do budowy schronów, które tak naprawdę nie będą spełniać norm.
Jednak z drugiej strony istnieje wiele przesłanek, że jeżeli tylko rozporządzenie będzie odpowiednio dopracowane, to możemy na tym wiele zyskać. Przede wszystkim istnieje możliwość opracowania nowoczesnych technologii, które pozwolą na znalezienie odpowiednie kompromisu pomiędzy uzyskaniem infrastruktury chroniącej militarnie polskich obywateli a tym, aby taka inwestycja była realna pod względem finansowym. Zobacz też, co zrobić, gdy w mieszkaniu deweloperskim zauważysz pęknięcia na ścianach.
Czy deweloperzy będą obarczeni budowaniem schronów w nowych mieszkaniach?, fot. MoiraM
Jak wygląda budownictwo schronowe w Unii Europejskiej
Budownictwo schronowe jest również poważnie brane pod uwagę w takich krajach, jak Czechy, Słowacja, Litwa, Szwecja czy też Norwegia, która nie znajduje się w UE. Na terenie Czech znajduje się blisko 2,5 tys. schronów, które są w stanie pomieścić w sumie 500 tys. obywateli. Kosztami związanymi z budową schronów oraz ich utrzymaniem są obarczeni właściciele takich obiektów.
W bardzo dobrej sytuacji znajduje się Szwecja, która obecnie na terenie swojego kraju posiada ponad 65 tys. schronów, w których może pomieścić się ok. 7 mln mieszkańców. Jest to zaskakujący wynik, ponieważ to oznacza, że z infrastruktury schronowej będzie mogło skorzystać ok. 85% wszystkich obywateli. Za ich utrzymanie jest odpowiedzialny szwedzki rząd.
Norwegia dysponuje schronami publicznymi i prywatnymi. Przy czym w publicznych schronach będzie w stanie pomieścić się zaledwie 321 tys. mieszkańców, natomiast w prywatnych bunkrach aż 2,17 mln osób. Instrastruktura ochronna na Litwie została ujęta w Krajowym Planie Zarządzania Kryzysowego. Co ciekawe, w czasach pokoju, obiekty te pełnią rolę magazynów i są utrzymywane przez właścicieli, natomiast dopiero w czasach zagrożenia, przechodzą one na utrzymanie przez samorządy.
