Czym są i jak działają ściemniacze LED?

Ściemniacze LED to sterowniki umożliwiające regulowanie jasności źródeł światła w pomieszczeniach, a także na ich włączanie i wyłączanie za pomocą pilota lub aplikacji w telefonie.

W wielu mieszkaniach i biurach znajdują się lampy LED, które są nie tylko wydajne, ale również energooszczędne. Idealnie współgrają z nimi ściemniacze LED, bez względu na to, czy potrzebujemy rozwiązania 12V czy ściemniacze LED 230V. Co więcej, tego rodzaju urządzeniami można sterować w bardzo wygodny sposób za pomocą:

  • fal radiowych (ściemniacze LED z pilotem)
  • Wi-Fi
  • Bluetooth

Ściemniacz światła pełni rolę potencjometru, który reguluje przepływ prądu elektrycznego do żarówki, pozwalając na modyfikację natężenia światła od maksymalnego rozświetlenia do całkowitego wygaszenia (0 – 100%).  Obecnie tego typu potencjometrem stosowanym w nowoczesnych urządzeniach są w większości przypadków obwody elektroniczne, co pozwala na ich sterowanie na odległość.

Ściemniacze LED - sposób działania, montaż, zastosowanie oraz wiele więcej bez żadnej ściemy
Ściemniacze LED - sposób działania, montaż, zastosowanie oraz wiele więcej bez żadnej ściemy

Jeszcze kilka lat temu funkcja ściemniacza sprowadzała się wyłącznie do modyfikowania stopnia intensywności światła. Dzisiaj ściemniacze LED, oprócz wysokiej ergonomii i funkcji zdalnego sterowania, zapewniają również możliwość realnego oszczędzania energii oraz zarządzania czasem pracy samej żarówki.

Ściemniacz LED a rodzaj światła

Na dzisiejszym rynku oświetleniowym dostępne są ściemniacze współpracujące praktycznie ze wszystkimi typami żarówek:

  • żarowe (tradycyjne)
  • energooszczędne (żarówka musi być przystosowana do ściemniania)
  • halogenowe
  • energooszczędne LED (żarówka musi być przystosowana do ściemniania)

W zależności od źródła światła poszczególne ściemniacze różnią się między sobą konkretnymi parametrami technicznymi.

Ściemniacze są w stanie wydłużyć żywotność żarówek halogenowych nawet do 70%, co przekłada się na spore oszczędności związane zarówno z poborem energii elektrycznej, jak i wymianą samych źródeł światła.

Nie każdy ściemniacz LED nadaje się do zastosowania z konkretnymi rodzajami żarówek/świetlówek. Jest to związane z daną specyfiką poszczególnych źródeł światła. Dla przykładu popularne obecnie lampy LED wymagają zastosowania ściemniaczy LED, jednak tylko w przypadku lamp ściemnialnych.

Najczęściej wykorzystywanym dzisiaj rozwiązaniem są ściemniacze do lamp LED instalowane w puszce elektrycznej lub na szynie DIN. Mogą one być wyposażone we wbudowany interfejs użytkownika (np. w formie pokrętła z wyłącznikiem krańcowym) lub oferować możliwość współpracy z różnymi przyciskami (np. szklane włączniki dotykowe).

Ściemniacze do żarówki LED
Ściemniacze do żarówki LED

Warto więc przed zakupem konkretnego urządzenia ściemniającego światło dokładnie zapoznać się z parametrami i najważniejszymi informacjami o produkcie.

Ściemniacze do żarówki LED - instalacja

Ściemniacz LED jak podłączyć? Najczęściej ściemniacz do lampy LED instalowany jest w standardowej puszce montażowej o średnicy 60 mm. Oferowane są również modele przeznaczone do instalacji na szynie DIN. Konieczne jest więc sprawdzenie, z jakim konkretnym typem instalacji elektrycznej współpracuje wybrany model ściemniacza LED. Możliwe jest również wykorzystanie bardziej rozbudowanego i zaawansowanego technologicznie sterownika oświetlenia z funkcją ściemniania.

Ściemniacz posiada trzy podstawowe przewody montażowe:

  • przewód zasilający – do podpięcia “fazy” na stałe
  • przewód sterujący – naciśnięcie przycisku powoduje pojawienie się potencjału na tym przewodzie (do wyłącznika konieczne jest podpięcie przewodu fazowego)
  • wyjście – przewód podpinany do żarówki i przez niego podawany jest potencjał elektryczny o zmiennej wartości (od wielkości potencjału zależy natężenie światła żarówki)

Ściemniacz do żarówek LED montowany w puszce elektrycznej lub na szynie DIN to bez wątpienia najpopularniejsze obecnie rozwiązania. Jednak urządzenia te mogą być również łączone z przyciskami dzwonkowymi lub posiadać interfejs umożliwiający sterowanie oświetleniem (np. w postaci pokrętła). Coraz chętniej stosowane są modele kontrolowane radiowo, np. za pośrednictwem pilota lub włączników dotykowych Wi-Fi.

Ściemniacze o „większych” zastosowaniach

Ściemniacze LED to nie tylko domena budynków mieszkalnych czy biur. Doskonale sprawdzają się one również w dużych obiektach publicznych i przemysłowych.

Ściemniacze LED - sposób działania, montaż, zastosowanie oraz wiele więcej bez żadnej ściemy
Ściemniacze LED - sposób działania, montaż, zastosowanie oraz wiele więcej bez żadnej ściemy

Ściemniacz jako element systemu może pracować w biurowcach, szpitalach, placówkach edukacyjnych, a także w obiektach przemysłowych czy dużych galeriach handlowych. Dzięki możliwości wyboru pomiędzy modelami uniwersalnymi, tranzystorowymi o zróżnicowanych parametrach możliwe jest precyzyjne dopasowanie urządzenia do potrzeb konkretnego obiektu.

Doskonale do takich zastosowań nadaje się ściemniacz uniwersalny SCO-816A marki F&F, przeznaczony do regulacji jasności ściemnialnych źródeł dużej mocy (np. lampy żarowe i halogenowe, transformatory toroidalne i regulowane transformatory elektroniczne, ściemnialne żarówki LED oraz ściemnialne energooszczędne lampy LED).

Uniwersalny ściemniacz SCO-816A oferuje m.in.:

  • funkcję miękkiego załączania i wyłączania oświetlenia
  • zabezpieczenie termiczne
  • kontrolę przeciążenia prądowego
  • wbudowany bezpiecznik zwłoczny 20 A
  • możliwość podłączenia przycisku ON/OFF sterowanego napięciem sieciowym 230 V AC lub niskim napięciem DC

Sterowanie oświetleniem w dużych przestrzeniach poprzez ściemniacze LED 230V nie ogranicza się jedynie do włączania i wyłączania światła. Informacje przekazywane przez czujniki ruchu lub inne urządzenia współpracujące z systemem mogą zostać również wykorzystywane do zmiany natężenia oświetlenia. Takie modyfikacje są szczególnie przydatne w miejscach, gdzie dochodzi do częstych zmian natężenia ruchu pracowników czy też istotne jest właściwe dopasowanie cech otoczenia do konkretnych potrzeb.

ikona podziel się Przekaż dalej