W Warszawie powstać ma największy w stolicy Park Naturalny Golędzinów. Nad jego projektem czuwa biuro eM4 Pracownia Architektury Brataniec. Na rozległym terenie parku pojawią się mostki, ścieżki i punkty obserwacyjne. Projekt wciąż jednak budzi wątpliwości mieszkańców. Niektórzy wprost sprzeciwiają się inwestycji.
W Warszawie jest dużo parków, więc mieszkańcy stolicy mają gdzie spędzać czas wśród natury. Do „kolekcji parkowej” dołączy niebawem Park Naturalny Golędzinów, który ma stać się największym parkiem w mieście. Powstanie dokładnie na Pradze-Północ. Plany stworzenia parku ogłoszono w 2022 roku, natomiast pod koniec 2023 roku rozstrzygnięto konkurs na jego koncepcję. Konkurs przygotowany przez Stowarzyszenie Architektów Polskich i Zarząd Zieleni m.st. Warszawy udało się wygrać M4 Pracowni Architektury Brataniec. Właśnie to biuro wykona dla miasta dokumentację projektową. Niestety, termin budowy i otwarcia parku wciąż nie jest znany.
Zarząd Zieleni pochwalił się już wizualizacjami. Park Naturalny Golędzinów powstać ma na obszarze wzdłuż Wisły, który rozciąga się na ok. 3 km. Położony będzie pomiędzy mostem Grota-Roweckiego a mostem Gdańskim, a jego powierzchnia szacowana jest na ok. 65 ha. Mimo że zaplanowane są minimalne ingerencje w teren, aby nie zmieniać półdzikiego charakteru obecnego tam miejsca, mieszkańcom nie spodobał się ten pomysł. Dołączyli do nich przyrodnicy i aktywiści, którzy licznie krytykowali wpis Zarządu Zieleni Warszawy na Facebooku. Pojawiły się komentarze, że ingerencja w przyrodę jest zbyt mocna – tak samo, jak niepotrzebne wycinki.
W okolicy parku pojawić się mają mieszkania. Eksperci szacują, że ich wartość po utworzeniu parku na pewno wzrośnie. Mieszkańcy nie są z tego powodu zadowoleni. Nie cieszy ich także fakt inwestycji, o której wprost mówią, że jest „niepotrzebna i nikt o nią nie prosił”. Uważają, że to obecny park to „ostatni bastion na nadwiślańskim terenie”.
Czy to słuszna inwestycja?
Dyrektorka zarządzająca w stowarzyszeniu „Fala renowacji”, Justyna Glusman, uznała, że budowa parku w parku nie powinna być priorytetem miasta. Zwłaszcza że są braki zarówno na inwestycje, jak i na zieleń czy jej utrzymanie. Jej zdaniem często pomijanym faktem jest kwestia finansowania. Justyna Glusman skwitowała, że jest to „inwestycja dla dewelopera”. Według niej część zysku z „przypadkowego wzrostu wartości budynków” powinien przypadać miastu. Dzięki temu można byłoby sfinansować nie tylko tę inwestycję, ale też wiele innych w poszczególnych rejonach Warszawy. Zwłaszcza, gdzie nie ma dodatkowych dochodów. Glusman uważa, że miasto nie będzie w stanie zrealizować wszystkich inwestycji wyłącznie z własnych środków.
Według ekspertki nie powinna powstać tak olbrzymia ingerencja w obecny obszar. Mieszkańcy szczycą się dziewiczym obszarem, gdzie powstać ma nowy park, zwłaszcza że pozostał w niezagospodarowanej formie. Aktualnie jest tam ścieżka, ale przydałoby się rozdzielić ją na osobną dla pieszych i rowerzystów. Można byłoby też lepiej połączyć park z nowymi osiedlami. – Poza tym nie widzę tam specjalnie potrzeby ingerencji – skwitowała Justyna Glusman. Zauważa jednocześnie, że Praga-Północ ma znacznie mniejsze przykrycie koronami drzew niż Mokotów. Warto byłoby się zatem zastanowić, jak można byłoby wyrównać dystrybucję zieleni, aby każdy cieszył się jej podobnym standardem.
Budować czy zostawić miejsce w spokoju?
Jan Mencwel ze stowarzyszenia „Miasto Jest Nasze” uważa, że park jest niepotrzebny, bo przecież w tamtym miejscu park już jest. Nowa koncepcja powstała więc tylko po to, aby ktoś „przeciął wstęgę i pochwalił się, że stworzy wielki park w miejscu, gdzie już jest park”. Podkreśla, że wybrany projekt obejmuje wycinkę drzew na terenie lasu łęgowego, wycięcie dzikich i kwietnych łąk oraz zastąpienie ich sztucznie nasadzonymi kwiatami. Zdaniem Mencwela przypomina to malowanie trawy na zielono.
Mieszkańcy nie pozostają bezkrytyczni. W Porcie Żerańskim od dawna domagają się parku na poprzemysłowym, zdegradowanym terenie. Jednak o inwestycję na Pradze-Północ nikt nie prosił. Wręcz przeciwnie – mieszkańcy wnosili o zostawienie obecnego parku w spokoju. Jan Mencwel zauważa, że zieleni brakuje za to wzdłuż ulic, np. na Pradze przy ulicy Targowej.
Projekt Parku Naturalnego Golędzinów, fot. Facebook: eM4 Pracownia Architektury Brataniec
Co zaplanowano w parku?
Zarząd Zieleni podkreśla, że park będzie największym tego typu zieleńcem w całej Warszawie. Od wschodu ograniczony będzie wałem przeciwpowodziowym, natomiast od zachodu stromą skarpą wiślaną. Teren zostać ma zachowany w takiej formie, jak obecnie. Nie powinien przypominać typowo miejskiego parku, w którym są np. place zabaw. Powstać mają za to miejsca edukacji przyrodniczej będące nieinwazyjne i wkomponowane w charakter parku.
W parku zaplanowano bulwar z betonowych płyt. Pojawią się również elementy służące rekreacji, np. łąka, ogród sensoryczny czy ogród deszczowy. Bliżej brzegu, równolegle do bulwaru, przebiegnie aleja żwirowa. Ma ona zastąpić dziką ścieżkę. Wybudowany zostanie też drewniany pomost pomiędzy dwoma duktami. W sąsiedztwie rzeki zaplanowano również platformę widokową, która dostępna będzie m.in. dla osób z niepełnosprawnościami.
