Opublikowano: 10.04.2024 r., 15:06
|
Autor:
Paulina Zambrzycka
Forum Energii jest kolejną organizacją, która ostrzega polskie gospodarstwa przed zbliżającą się rewolucją energetyczną – niekoniecznie korzystną. W połowie 2024 r. dojść może do odmrożenia cen energii, co będzie niosło za sobą dalsze podwyżki. Analitycy uważają, że przez brak bezpieczeństwa energetycznego i stabilnych cen energii rewolucja energetyczna może się nie udać.
Gospodarstwa domowe czekają ogromne wyzwania. Wystarczającymi na to dowodami są dyrektywa budynkowa EPBD i plany wobec drugiego systemu handlu emisjami ETS2. System ten zliczać ma emisje dotyczące transportu i budownictwa. Czy Polacy są gotowi na zmiany? Więcej przeczytać można o tym w najnowszym raporcie Forum Energii „Czysta i tania energia w polskich domach”. Jak podkreśliła prezeska Forum Energii, dr Joanna Pandera, przyszłość polityki klimatycznej w UE zależy od tego, jak poradzimy sobie z transformacją gospodarstw domowych. Warto więc już teraz sprężyć się z działaniem i mądrze wszystko zaplanować.
Polacy powinni zdać sobie sprawę z tego, że wydatki na ciepło i energię elektryczną są drugą po żywności pozycją w budżecie typowej polskiej rodziny. Właśnie na ten cel gospodarstwa domowe przeznaczały ponad 11% całkowitych wydatków w 2022 r. To znacznie więcej niż wydaje przeciętna rodzina w Unii Europejskiej. W połowie 2024 r. dojść może do odmrożenia cen energii – a więc gazu, ciepła i elektryczności. Będzie to niosło za sobą dalsze podwyżki, przed czym przestrzega Forum Energii.
Zwiększają się koszty energetyczne. Nie idzie za tym jednak dekarbonizacja, czyli ograniczenie lub całkowite wykluczenie produkcji CO2 w gospodarstwach domowych. W latach 2015-2021 w Polsce przybyło ponad 1 mln domów ocieplanych gazem. W samym 2021 r. zainstalowano od 30 do 80 tys. nowych kotłów węglowych. Jak można przeczytać w raporcie Forum Energii, spalanie gazu i węgla wystawia nas na ryzyko związane z sytuacją geopolityczną. Przyczynia się również do znacznej emisji CO2, co w przyszłości skutkować będzie zwiększeniem kosztów wykorzystywania surowców. Ten, kto będzie zanieczyszczał powietrze, na pewno będzie musiał za to zapłacić.
Według autorów raportu fundamentem transformacji energetycznej w budynkach mieszkalnych w pierwszej kolejności powinna być aktualizacja dokumentów strategicznych. Pozwoliłoby to właścicielom nieruchomości podejmować bardziej przemyślane, racjonalne decyzje, jeśli chodzi o inwestycje. Warto również zatrzymać się nad inicjatywami, które celują w wymianę kopciuchów węglowych. W rządowym programie Czyste Powietrze w trzech pierwszych kwartałach poprzedniego roku co czwarty składany wniosek obejmował kompleksową termomodernizację. To taka, dzięki której można uzyskać duże oszczędności energii.
Jak przekonuje Konstancja Ziółkowska, specjalistka ds. Polityki Społecznej w Forum Energii (autorka raportu), w Polsce nie ma pełnego obrazu sytuacji wyjściowej, opartego na wiarygodnych danych. Nie wiadomo, jaki jest np. stan ocieplenia budynków lub kto mieszka w „wampirach energetycznych”. Nie ma też konkretnych danych dotyczących skali ubóstwa energetycznego. Przez brak wiedzy na ten temat nie można dobrze oszacować kosztów transformacji czy projektować systemów wsparcia. Oznacza to gigantyczne wydatki dla polskich gospodarstw domowych.
Jak podało w raporcie Forum Energii, Polska powinna od nowa zaprojektować politykę publiczną. Wówczas wsparłaby realizację ambitnych celów. W tym celu konieczne będą jednak częste rozmowy ze społeczeństwem, mobilizacja polskiego przemysłu, a także szkolenie kadr.
