Trwałość paneli fotowoltaicznych

Coraz więcej osób w Polsce decyduje się na panele fotowoltaiczne jako źródło darmowej energii elektrycznej. Posiadanie własnej minielektrowni jest dobrym sposobem na uniezależnienie od rosnących cen prądu. Jednak trzeba zwrócić uwagę nie tylko na moc paneli, ale na ich trwałość oraz żywotność.

Co ile lat trzeba wymienić panele fotowoltaiczne?

Żywotność paneli fotowoltaicznych zwykle ocenia się na 25-30 lat. Dotyczy to najbardziej popularnych paneli grubowarstwowych, wykonanych z krystalicznego krzemu. Każdy producent wystawia gwarancję na określoną liczbę lat, ale rzeczywista trwałość paneli fotowoltaicznych może być dużo dłuższa. Jak długo wytrzymują panele fotowoltaiczne może zależeć od marki, ale i od pogody w danym regionie. W Polsce nie ma raczej ekstremalnych zjawisk pogodowych, co wpływa korzystnie na żywotność instalacji fotowoltaicznych. Można założyć, że nowoczesne panele I generacji, jeżeli są w ogóle dobrej jakości, mogą posłużyć nawet do 40 lat, a więc 10-15 lat dłużej niż przewidywana przeciętna żywotność tego typu sprzętu.

Żeby odpowiedzieć na pytanie co ile trzeba wymienić panele fotowoltaiczne, musimy wiedzieć nie ile lat ogólnie funkcjonują panele, ale jaki jest spadek mocy w konkretnym przypadku i po ilu latach sprawność osiągnie 80% pierwotnej mocy znamionowej.

W jakim czasie następuje spadek mocy?

Już po pierwszym roku używania następuje spadek mocy ogniw solarnych. Zwykle wynosi on około 1-2%, ale już w następnych latach tylko 0,5% na rok. Zależnie od producenta i materiałów dobrej jakości urządzenia mogą tracić jeszcze mniej, bo zaledwie 0,35% na rok. Potem jeszcze spory spadek odnotowuje się przez pierwsze 10-15 lat użytkowania. Jeżeli jednak nie wyniósł w tym czasie więcej niż 20%, to nie ma się czym przejmować. Do 20-25 lat moc powinna utrzymać się powyżej 80% pierwotnej wartości.

Rzeczywista żywotność paneli fotowoltaicznych może być jeszcze lepsza. Kiedy panele wytrzymają pierwsze lata użytkowania i okażą się odporne na zmienne warunki pogodowe, to nawet po 30 latach mogą cały czas wytwarzać więcej niż 80% pierwotnej mocy.

Czas pracy paneli i różnorodność środowisk, w których będą pracować nie pozwala przewidzieć bardzo precyzyjnie jak długo zachowają wysoką moc. Do tego trzeba dodać spadki wydajności przy ekstremalnych temperaturach czy dużym zachmurzeniu, które nie oznaczają, że panele faktycznie się zużyły. Mimo tych trudności obliczeniowych producent powinien oszacować bezpieczne minimum lat, w których spadek mocy będzie na tyle mały, że pozwoli na ich wydajne funkcjonowanie. Właśnie to minimum wynosi od 20 do 30 lat.

Gwarancja a żywotność instalacji fotowoltaicznych

Kupując konkretne panele słoneczne trzeba zwrócić uwagę na to jak ujęta jest w dokumentach gwarancyjnych przewidywana utrata mocy.

Rodzaje gwarancji mocy paneli fotowoltaicznych

Można się spodziewać dwóch rodzajów gwarancji – liniowej i ograniczonej. Ograniczona podaje spadek po roku, po 10, a następnie po kolejnych 15 latach (lub w innych, z góry określonych przedziałach czasowych).

Dużo bardziej precyzyjna jest gwarancja liniowa. Pokazuje ona przewidywaną liniową (czyli z roku na rok) utratę mocy przez panele.

Żywotność paneli fotowoltaicznych do 10 lat zwykle nie spada poniżej 90% mocy szczytowej. Jeżeli mimo wszystko spadnie poniżej umówionej z dostawcą wartości i będzie to wynikało z błędów technicznych lub materiałowych w produkcie, to dostawca powinien jakoś nam tę stratę wynagrodzić. Najczęściej wymienia się wadliwy panel lub dodaje kolejne, żeby wyrównać straty. Wszystko powinno być zawarte w gwarancji produktu (o której więcej piszemy dalej).

Trwałość paneli fotowoltaicznych nie kończy się po zakończeniu gwarancji. Mogą one produkować prąd przez następne lata i nie zmniejszać komfortu użycia. Jeżeli dodatkowo prosument będzie w tym czasie inwestował w bardziej oszczędny sprzęt, to może korzystać z paneli przez kilkadziesiąt lat bez wymieniania. To nie znaczy, że w tym czasie będzie można się ograniczyć do mycia paneli i sprawdzania ich sprawności.

Gwarancja produktu i wykonania

Ponieważ montowanie ogniw fotowoltaicznych to złożony proces, to otrzymujemy różne gwarancje, które mają inne znaczenie. Nie należy ich mylić z gwarancją wydajności. Gwarancja produktu też jest związana z panelami i dotyczy ewentualnych wad fabrycznych paneli. Natomiast gwarancja montowania jest wydawana przez ekipę montującą i dotyczy samego montażu, konstrukcji oraz ewentualnej umowy na przegląd i naprawę. Warto zwrócić uwagę czy dana firma oferuje taką gwarancję. Powinna ona być wystawiana na co najmniej 2 lata (taka jest najczęstsza praktyka), ale niektóre firmy rozszerzają ją do 5-10 lat.

Najpopularniejsze pompy ciepła i panele fotowoltaiczne - sprawdź promocje!

Żywotność innych urządzeń do fotowoltaiki

Żywotność instalacji fotowoltaicznych obejmuje też gwarancję na falownik i inne elementy systemu. Chociaż trwałość ogniw wynosi 25 lat, a jak się okazuje w porywach nawet 40-50 lat, to inwertery działają sprawnie zwykle przez 10 lat. Warto zaznaczyć, że na rynku są już dostępne urządzenia, które działają dłużej, z gwarancją do 20-25 lat.

Ponieważ są to urządzenia trochę bardziej złożone od ogniw, to dystrybutorzy proponują przedłużenie gwarancji po serwisie sprzętu. Możemy więc dostać gwarancję np. na 5+5 lat.

Panele fotowoltaiczne na domu jednorodzinnym, a także żywotność paneli fotowoltaicznych
Żywotność paneli fotowoltaicznych, a także ile wynosi i jak długo się sprawdzają

Podobnie jest z magazynami energii. Większość ma gwarancję pojemności powyżej 80% na 10 lat. Ten zakres czasowy może być krótszy – do 6 lat lub dłuższy – do 15, a nawet 20 lat.

W sumie przeciętna instalacja fotowoltaiczna powinna działać sprawnie przez 10 lat, po tym czasie może być konieczna wymiana falownika, magazynu energii lub mocowań. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły na temat fotowoltaiki.

Czego nie obejmuje gwarancja?

To czy panele fotowoltaiczne się psują może zależeć od wad fabrycznych, ale też od zdarzeń losowych. Gwarancja produktu nie obejmuje zniszczeń wywołanych katastrofami naturalnymi, aktami wandalizmu czy uszkodzeń wynikających z błędów w montażu. Producent nie bierze też odpowiedzialności za wadliwe działanie paneli położonych w miejscach, które się do tego nie nadają. Tam gdzie temperatura jest za wysoka, podłoże nie nadaje się do utrzymania konstrukcji itp. Dlatego powinniśmy zadbać o trwałość paneli fotowoltaicznych, wybierając dla nich odpowiednie miejsce, dobrą ekipę montującą i właściwą eksploatację. Pamiętajmy, że do zadań użytkownika należy m.in. mycie paneli fotowoltaicznych, mniej więcej raz na pół roku lub w razie potrzeby.

Żeby zachować dobrą żywotność instalacji fotowoltaicznych dobrze jest też zwrócić uwagę na właściwe dopasowanie sprzętu. Dużą rolę odgrywa tutaj rodzaj falownika i ewentualne zastosowanie systemu EMS.

Utylizacja paneli fotowoltaicznych

Nawet najdłuższa żywotność paneli fotowoltaicznych kiedyś dobiegnie końca. Nie przewidzimy też wszystkich wydarzeń, wypadków, uderzeń pioruna itp. W końcu trzeba będzie oddać panele do utylizacji.

Utylizacja paneli fotowoltaicznych jest trochę zapomnianym tematem. Ponieważ gwarancja obejmuje ćwierćwiecze, najchętniej odkładamy ten temat na ostatnią chwilę. Tymczasem pomyślenie o niej już przy zakupie instalacji może się okazać dobrym pomysłem. Z wieloma dostawcami można zawrzeć osobną umowę na utylizację paneli fotowoltaicznych po zakończeniu gwarancji. Dzięki temu to nie my, a dostawca, będziemy się martwić co zrobić ze zużytym sprzętem.

Co zrobić, jeżeli o tym nie pomyśleliśmy?

Panele fotowoltaiczne mają status śmieci gabarytowych i elektrośmieci. Nie można ich po prostu wywieźć na śmietnisko. Zawarte w nich pierwiastki są szkodliwe dla środowiska, dlatego konieczne jest zutylizowanie. Nieuszkodzone, ale wysłużone ogniwa fotowoltaiczne można oddać do recyklingu, gdzie zostaną przystosowane do nowych zadań. Niestety nie można tego zrobić z panelami uszkodzonymi np. przez piorun. Dobra wiadomość jest taka, że dystrybutor powinien je odebrać do utylizacji. Jeżeli nie umówiliśmy się z firmą dostawczą, że odbierze panele, to musimy je dostarczyć sami do punktu sprzedaży.

Możliwa jest też utylizacja paneli fotowoltaicznych na własną rękę. Oczywiście nie polega ona na samodzielnej rozbiórce urządzenia, a na zawiezieniu do odpowiedniego punktu. Wykonanie utylizacji w ten sposób jest odpłatne i będzie nas kosztować kilkaset złotych (zależnie od ilości paneli/mocy instalacji).

Żywotność paneli fotowoltaicznych jest na tyle wysoka, że opłaca się je założyć jako główne lub dodatkowe źródło energii elektrycznej. Dzięki gwarancjom mocy i jakości sprzętu oraz ewentualnej umowie odbioru do utylizacji, możemy długo cieszyć się własnym prądem. Odpowiednia eksploatacja i dbanie o panele może znacząco poprawić ich trwałość.

ikona podziel się Przekaż dalej