Lilia wodna - opis, odmiany, wymagania, uprawa, ciekawostki

Lilie wodne - ozdoba oczka wodnego

Grzybień biały - charakterystyka

Lilia wodna, czyli grzybień biały stanowi naturalną ozdobę stawów lub oczek wodnych. Z powodzeniem można ją sadzić w niewielkich zbiornikach wodnych we własnym ogrodzie.

Grzybienie białe (łac. Nymphaea alba)to byliny rosnące w naturze na obszarze niemal całej Europy. Rośliny te są odporne na mróz i zimują w gruncie zbiornika wodnego. Zbudowane są z kłącza, na którym znajdują się korzenie. Z kłącza na tzw. długich ogonkach wyrastają zielone liście i kwiat. Grzybienie są roślinami ekspansywnymi. Okrywa z ich liści na powierzchni wody chroni ją przed nadmiernym nagrzaniem, co daje schronienie rybom i innym żyjątkom wodnym.

Kwiaty lilii wodnej są mięsiste i mierzą do 25 cm średnicy. Wydzielają delikatny zapach. Płatki zwykle mają kolor biały, ale także różowy, żółty, pomarańczowy, a nawet czerwony. Kielichy otwierają się tylko w ciągu dnia. Kwiaty te niestety nie są trwałe, gdyż okres ich kwitnięcie to tylko kilka dni. Po przekwitnięciu szypułka kwiatowa skręca się, wciągając kształtujący się owoc pod powierzchnię wody. Oprócz kwiatów elementem dekoracyjnym są również liście, dorastające do 30 cm średnicy. Są one skórzaste i sercowo zaokrąglone.Unoszą się na wodzie dzięki tzw. komorom powietrznym w blaszce liściowej i ogonku, który trzyma go od dna.

Lilie z powodzeniem są uprawiane w przydomowych oczkach wodnych. Jak się za to zabrać? O tym przeczytasz w dalszej części wpisu.

Lilie wodne - uprawa

Grzybienie białe bujnie rosną w słońcu. Pewne odmiany sprawdzą się także w lekkim półcieniu. Wymagają dobrze nasłonecznionego miejsca, ale jednocześnie nie lubią zbyt wysokich temperatur. Najlepiej umieścić je w miejscu, gdzie będą miały dostęp do 6 godzin słonecznej ekspozycji.

Gatunek ten lubi nawożenie. Najlepiej przeprowadzić je w połowie czerwca. W tym przypadku używa się tylko nawozów na bazie azotu np. mączkę rogową. Nie używa się fosforu, ponieważ ten zwiększa rozwój glonów, które nie są pożądane w oczku wodnym. Nawozy dla lilii wodnych umieszczone są w specjalnej torebce, którą wkłada się do koszyka w obrębie korzeni. Tego rodzaju nawóz nie rozpuszcza się w wodzie. Robią to mikroorganizmy żyjące w obszarze korzenia rośliny.

Sadzenie i pielęgnacja lilii wodnych

Kiedy sadzimy lilie wodne?

Lilie wodne sadzi się w spokojnej wodzie, w specjalnych koszykach zapewniających przepływ powietrza. Koniecznie z dala od dużych fontanny czy gwałtownych wypływów wody.

Najlepszy okres na umieszczenie ich w przydomowym oczku wodnym to druga połowa maja lub początek czerwca. Jest to czas kiedy nie wystąpią już przymrozki, a temperatura jest sprzyjająca rozwojowi tego gatunku, czyli 18-25 st. C.

Sadzi się je do oczka, z reguły w pojemnikach o głębokości kilkunastu centymetrów i szerokości około 25 cm. Podłoże dla tego gatunku powinno być mieszanką gliniastej ziemi ogrodowej i torfu. Z przewagę tej pierwszej. Żeby zapobiec wymywaniu się gleby z pojemnika typu koszyk, a tym samym zapewnić dostęp tlenu do korzeni, pojemniki warto wyłożyć lnianym workiem. Rośliny te można także sadzić bezpośrednio do dna zbiornika wodnego, jeśli mamy taką możliwość.

Lilie wodne preferują miękką wodę, o pH 5,5–7,0. Wymaga również czystej i dobrze napowietrzonej wody. Należy zadbać, aby rośliny były odpowiednio umieszczone, a korzenie nie były narażone na uszkodzenie.

Do uprawy wybieramy młode sadzonki. Starsze okazy wymagają podziału kłącza przed sadzeniem. Podczas tego należy zwracać uwagę na pąki. Dla amatora może nie być to proste zadanie.

Ze zbiorników małych, w których uprawiamy lilie wodne, należy usuwać rozłożone liście i osady (w dużych zbiornikach, gromadzących mniej materii organicznej, nie usuwamy ich, gdyż są one źródłem związków pokarmowych dla roślin). Wszystkie zbiorniki, niezależnie od wielkości, warto natomiast wyczyścić przed nastaniem zimy. Sprawdź także ten artykuł: Kiedy sadzić i jak uprawiać lilie drzewiaste? Poradnik praktyczny.

Zimowanie grzybienia białego

Grzybienie są odporne na krajowe zimy, dlategospuszczanie wody przed zimą nie jest obowiązkowe. Okazy rosnące w większych zbiornikach przezimują pod lodem. Z kolei małe oczka wodne warto okryć. Nie robi się tego za wcześnie, ponieważ zmniejszy to dostęp do tlenu i spowoduje gnicie.

Spuszczenie wody jest obowiązkowe w sytuacji, gdy lilie rosną w bardzo małych zbiornikach np. misach, beczkach. Istnieją odmiany lilii wodnych wrażliwych na mróz. Będą to odmiany miniaturowe. Te należy przechować w pojemnikach np. w piwnicy lub innym pomieszczeniu gospodarczym.

Rozmnażanie lilii wodnej

Lilia wodna rozmnaża się przez podział kłącza ze starszych okazów. Można to zrobić wiosną lub jesienią, gdy roślina jest w spoczynku. Należy uważać, aby każda nowa roślina miała wystarczającą ilość korzeni. Po wyjęciu kłącza z pojemnika z kosza tnie się je na fragmenty. Uwaga - każdy musi mieć zawiązane pąki.

Lilie wodne - odmiany do oczek wodnych

Odmiany do małych oczek wodnych

Odmiany lilii wodnych różnią się wielkością, dlatego należy dobierać je zależnie od wielkości naszego oczka wodnego. Nie tylko kwiaty mogę mieć różny kolor, ale także liście mogą być zielone, purpurowe lub nawet plamiste.

‘Aurora’ – niewielka odmiana, której ogonek mierzy 30-40 cm długości. Nada się oczka lub beczki. Jej kolor kwiatów przechodzi od morelowego do pomarańczowego. Liście są dekoracyjnie nakrapiane brązowymi plamkami. Zniesie półcień. Cena sadzonki to 35 zł.

‘Burgundy Princess’ - niewielka odmiana, której ogonek mierzy 40-60 cm długości. Odmiana ma kwiaty w rubinowym kolorze. Nadaje się do uprawy w słońcu i w maleńkich sadzawkach. Cena sadzonki to 37 zł.

‘Pygmaea Alba’ – jednak z najmniejszych odmian. Jej białe kwiaty mierzą zaledwie 5 cm średnicy. Nada się świetnie do maleńkich oczek, mis, beczek i innych pojemników. Mimo wielkości kwitnie bardzo obficie. Jej zielone liścia są wydłużone i eliptyczne. Cena sadzonki to 30 zł.

'James Brydon' - klasyczna odmiana, o intensywnie fuksjowych płatkach i żółtych pręcikach. Kwiat mierzy 10-15 cm średnicy. Cena sadzonki to 40 zł.

'Pygmaea Helvola' - mała odmiana, o delikatnych żółtych kwiatach, idealna do małych stawów i oczek wodnych. Jej ogonek mierzy 30-50 cm długości. Odmiana o nakrapianych liściach.

'Perry's Baby Red' - mała odmiana o intensywnie czerwonych kwiatach, osiągająca około 12 cm średnicy. Cena sadzonki to 50 zł.

'Firecrest' – mini odmiana o kwiatach różowych, dorastających do 10 cm średnicy. Zalecana głębokość uprawy to 20-60cm.

Lilia orientalna – jak ją uprawiać?