Opublikowano: 08.05.2024 r., 16:52
|
Autor:
Adrian Kowalczyk
Okres PRL-u jest wspominany w naszym kraju różnie. Trzeba jednak przyznać, że wiele osób pamiętających ten czas darzy go pod pewnymi względami sentymentem. Nic więc dziwnego, że jeśli tylko mają możliwość mieszkać na osiedlach powstałych w Polsce Ludowej, nie zamierzają z niej rezygnować. A we Wrocławiu osiedla rodem z PRL mogą liczyć nawet na specjalną ochronę!
Osiedla zbudowane w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej charakteryzują się specyficzną architekturą i planowaniem przestrzennym, które odróżnia je od nowoczesnych budynków. Dominują w nich duże, wielopiętrowe bloki mieszkalne, często zbudowane z wielkiej płyty. Charakterystyczne dla tych osiedli są prostokątne bryły budynków, funkcjonalność i minimalizm, co miało odzwierciedlać nowoczesność i postęp technologiczny tamtego okresu Polski Ludowej.
Przestrzeń między blokami to kolejny istotny element opisywanych osiedli, zazwyczaj bogato zagospodarowana zielenią i miejscami do wypoczynku. Duże otwarte przestrzenie, parki, skwery oraz place zabaw były projektowane tak, aby służyć społeczności i umożliwiać mieszkańcom nawiązywanie relacji. Zieleń na osiedlach pełniła nie tylko funkcję estetyczną, ale także miała za zadanie poprawić jakość życia w środowisku miejskim, co zdaje się jeszcze bardziej pożądane w dzisiejszych czasach.
Osiedla z czasów PRL były również planowane z myślą o samowystarczalności. Na terenach tych często znajdowały się różnego typu punkty usługowe – sklepy, szkoły, przedszkola, przychodnie, co zapewniało mieszkańcom dostęp do podstawowych potrzeb bez konieczności długich podróży do centrum miasta. Dzięki takiemu planowaniu osiedla te sprawiały, że życie codzienne ich mieszkańców mogło się toczyć z dala od miejskiego zgiełku, a jednocześnie w ramach zorganizowanej i funkcjonalnej przestrzeni. Zalety te są doceniane nawet teraz – wiele lat po upadku komunizmu w Polsce, a potwierdzeniem tego mogą być działania władz Wrocławia.
Jak zmieniały się standardy mieszkaniowe w Polsce na przestrzeni lat? Sprawdź!
Od stycznia 2023 roku władze Wrocławia skupiają się na ochronie swoich osiedli mieszkaniowych wybudowanych w okresie PRL. W tym celu ustanowiły cztery nowe Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP), które obejmują łącznie 50 hektarów tych terenów. Jest to początek szerszego planu przewidującego zabezpieczenie dodatkowych 100 hektarów przed dostaniem się ich w ręce deweloperów, których plany wykorzystania poszczególnych terenów mogłyby nie przypaść do gustu mieszkańcom osiedli w dawnym stylu.
W odpowiedzi na potrzeby mieszkańców stolicy Dolnego Śląska uchwalono nowe plany zagospodarowania dla takich obszarów jak Popowice, wschodnia część Polanki, Nowy Dwór czy północna część Szczepina. Działania te mają na celu zabezpieczenie przestrzeni publicznych, zielonych skwerów, a także istniejących funkcji usługowych i rekreacyjnych.
Historia interwencji miejskich pokazuje, że współpraca między mieszkańcami a władzami może być skuteczna. Przykład? W Szczepinie, dzięki zaangażowaniu lokalnej społeczności, zablokowano budowę wysokiego wieżowca, co zachowało charakterystyczny wygląd i atmosferę dzielnicy. Podobna sytuacja miała miejsce w Nowym Dworze, gdzie za sprawą planu zagospodarowania przestrzennego udało się ochronić teren rekreacyjny przed przekształceniem w nowocześniejszy obszar mieszkalny. A biorąc pod uwagę nastawienie władz Wrocławia względem osiedli rodem z PRL i ich mieszkańców, jesteśmy pewni, że odniosą one jeszcze nie jeden tego typu sukces.
