Sąsiad buduje bez pozwolenia? Sprawdź, gdzie zgłosić samowolę budowlaną

Samowola budowlana niekiedy ma negatywny wpływ na użyteczność sąsiednich działek, a nawet zagraża bezpieczeństwu ludzi — Samowola budowlana może negatywnie wpływać na użyteczność sąsiednich działek, a nawet zagrażać bezpieczeństwu ludzi, fot. phoderstock

Opublikowano: 01.05.2024 r., 9:12 | Autor: Marianna Leśniewicz

Samowola budowlana, według obecnie obowiązujących przepisów, jest traktowana jako wykroczenie. Konsekwencja takiego czynu może mieć charakter administracyjny lub karny. W artykule wyjaśniamy, czym dokładnie grozi tego typu wykroczenie. Podpowiadamy też, w jaki sposób oraz gdzie można zgłosić samowolę budowlaną sąsiada lub innej osoby, która bezprawnie dokonuje budowy.

Co to jest samowola budowlana i czym grozi?

Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem budowlanym, do samowoli budowlanej dochodzi wtedy, gdy inwestor wykonujący roboty budowlane nie uzyskał pozwolenia na realizację budowy, bądź nie zgłosił zamiaru jej wykonania. W praktyce chodzi tu o brak uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy. Samowola dotyczy też istotnego odstępstwa od zatwierdzonego projektu. Przy czym należy pamiętać, że roboty budowlane oznaczają nie tylko budowę obiektu, ale również prace związane z przebudową, montażem, remontem czy rozbiórką. Konsekwencje samowoli budowlanej reguluje prawo budowlane. W takich sytuacjach obowiązuje kara grzywny lub inspektor nadzoru budowlanego wydaje decyzję o nakazie rozbiórki obiektu budowlanego.

Samowola budowlana na sąsiedniej działce

„Uprzejmy donos” na sąsiada, który dopuszcza się samowoli budowlanej w większości przypadków wcale nie wynika z osobistych pobudek i złośliwości. Zwykle zgłoszenie tego rodzaju łamania przepisów budowlanych jest podyktowane ryzykiem zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub negatywnym wpływem na użyteczność sąsiedniej działki. Zatem walka o własne prawa i interesy jest w takich przypadkach jak najbardziej uzasadniona. Zgłoszenie samowoli budowlanej może dotyczyć wydanych warunków zabudowy, nieprzestrzegania przepisów budowlanych, projektu lub braku pozwolenia na budowę.

Pisemne zgłoszenie samowoli sąsiada musi być podpisane. Anonimowe pisma nie są rozpatrywane. — Pisemne zgłoszenie samowoli budowlanej sąsiada nie może być anonimowe., fot. godshutter

Jak i gdzie zgłosić samowolę budowlaną sąsiada?

Formą zgłoszenie samowoli budowlanej sąsiada jest donos, czyli pismo wystosowane do nadzoru budowlanego. Dokument powinien spełniać warunki zwyczajowo ustalane dla pism urzędowych. Należy w nim uwzględnić takie elementy, jak:

opis sytuacji;
stosowne dowody (zdjęcia, nagrania, zeznania innych osób);
dane adresata – powiatowego inspektora nadzoru budowlanego;
adres nieruchomości, której sprawa dotyczy;
dane i podpis autora pisma;
data i miejsce sporządzenia pisma.

Dokument należy dostarczyć do właściwego (z uwagi na lokalizację przedmiotowej nieruchomości) powiatowego inspektora nadzoru budowlanego. Organ ten nie rozpatruje pism anonimowych, jednak dane autora donosu nie zostaną wyjawione osobie podejrzewanej o samowolę budowlaną.

Istotną kwestią jest również przedawnienie i legalizacja samowoli budowlanej. Okazuje się, że zgodnie z obowiązującym obecnie prawem samowola budowlana nie ulega przedawnieniu. A zatem obowiązuje nawet w przypadku dziedziczenia. Inwestor ma jednocześnie prawo do legalizacji projektu oraz do wznowienia robót budowlanych. Jest taka możliwość, o ile w terminie 30 dni od daty doręczenia postanowienia o wstrzymaniu prac budowlanych złoży on stosowny wniosek i dopełni wymaganych formalności.

Źródła:

https://prawna.eu/jak-zglosic-samowole-budowlana-sasiada-wzor-donosu/
https://deccoria.pl/artykuly/budowa-i-remont/co-to-jest-samowola-budowlana-zmiany-w-przepisach-kary-i-legalizacja-samowoli-budowlanej-65-16196
https://www.infor.pl/prawo/gmina/nieruchomosci/756350,Samowola-budowlana-kiedy-mamy-z-nia-do-czynienia.html
https://www.prawo-budowlane.info/usuniecie-samowoli-z-dzialki-sasiada,343,material_prawo_budowlane.html