Jeśli działka nie ma dostępu do sieci kanalizacyjnej, obowiązkiem właściciela jest zapewnienie odpowiedniego systemu gromadzenia nieczystości ciekłych. Jest na to kilka sposobów, najczęściej wykorzystuje się zbiorniki bezodpływowe. Trzeba jednak zapewnić im odpowiednie opróżnianie. Niewłaściwe opróżnianie szamba może skończyć się karą finansową.
To, jak należy opróżniać szambo i pozbywać się nieczystości jest regulowane ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. To ona określa, jak trzeba się pozbywać odpadów ciekłych zebranych na swoim terenie.
Opróżnianiem szamb powinna zajmować się jedynie firma asenizacyjna. Na dodatek musi mieć ona odpowiednie zezwolenia na prowadzenie takiej działalności i pracę na terenie gminy. Inaczej może okazać się, że nieczystości będą wylewane w nieodpowiednim miejscu. Obowiązek zadbania o to, by nieczystości były wywożone przez odpowiednie organy spoczywa na właścicielu nieruchomości.
Każdy właściciel działki, na której znajduje się szambo musi korzystać z usług firmy asenizacyjnej. Oznacza to, że nieczystości nie można wylewać nawet na własną działkę. Jest to nielegalne i może grozić konsekwencjami prawnymi.
Kara za wylewanie szamba w niedozwolony sposób
Przewidziana kara za wylewanie szamba w nieodpowiedni sposób grozi karą finansową. Nie ma znaczenia, czy nieczystości są wylewane na własną działkę, ziemię sąsiada, pole czy w jakiekolwiek inne miejsce.
Jest to działanie niezgodne z przepisami i podlega karze grzywny. I to nie małej, bo wynosi ona do 5000 zł. To czy szamba są odpowiednio wylewane mogą skontrolować gminy. Dlatego warto trzymać rachunki i faktury za usługi wywożenia szamba. To wystarczający dowód na to, że nieczystości były usuwane w odpowiedni sposób.
Kontrole szamb w Polsce
Od jesieni 2023 roku trwają kontrole szamb w całej Polsce. Jest to obecnie priorytet dla wielu gmin. Wszystko za sprawą nowelizacji ustawy Wody Polskie z lipca 2022 roku. Kontrole w domach jednorodzinnych potrwają aż do sierpnia 2024 roku. Powtórne planowane są na 2026 rok.
Kontrolerzy z gmin mają sprawdzić, czy właściciele nieruchomości przestrzegają przepisów i mają umowy z firmami zajmującymi się wywozem nieczystości. Urzędnicy sprawdzą także, czy szamba i oczyszczalnie przydomowe są zgodne z normami ekologicznymi.
Mają być kontrolowane takie aspekty:
Stan techniczny szamba (zbiorniki muszą być szczelne i funkcjonalne),
Regularność opróżniania (co można udowodnić pokazując rachunki),
Umowy na wywóz nieczystości,
Rachunki i dokumentacja związana z wywozem szamba.
Uniemożliwienie przeprowadzenia kontroli także grozi karą grzywny. Jej wysokość również może sięgać do 5000 zł.
Szamba przydomowe wymagają regularnego oczyszczania, fot. Stanisław Błachowicz
Kontrole wywozu szamb są szczególnie istotne
Kontrole szamb w gminach są szczególnie ważne z jednego powodu. NIK wykazał, że 80% nieczystości komunalnych w Polsce trafia do środowiska bez odpowiedniego oczyszczania. Zanieczyszcza to wody gruntowe, wpływa na stan gleby i ekosystem.
Przeprowadzane przez gminy kontrole mają zwrócić uwagę mieszkańców na ten problem. Mają także ich skłonić do tego, by wybierali podłączenie się do gminnej lub miejskiej kanalizacji, jeśli mają taką możliwość. Ma to zwiększyć świadomość ludzi, że wylewanie szamba w niedozwolony sposób jest po prostu szkodliwe i niezgodne z przepisami.
