Pompy ciepła - rodzaje, ceny, opinie, zasady działania - wszystko co warto wiedzieć

Urządzenia, jakimi są pompy ciepła, cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Wynika to z faktu niskich kosztów eksploatacji wpływających na obniżenie rachunków za ogrzewanie ciepłej wody użytkowej lub powietrza. Warunkiem jest jednak dość kosztowna inwestycja, a także trafny wybór urządzenia. Poznajmy opinie, a także kluczowe parametry techniczne pomp ciepła, by podjąć właściwą decyzję.

Pompy ciepła - rodzaje

Rodzaje pomp ciepła ze względu na system pracy

Urządzenia pozyskujące i przetwarzające odnawialne źródła energii w energię cieplną, możemy podzielić na kilka typów. Klasyfikacja jest uzależniona od systemu pracy pomp ciepła. W ten sposób wyróżniane są:

  • Pompa ciepła powietrze woda - pompa ciepła powietrze woda swoją pracę opiera na wykorzystaniu energii powietrza znajdującego się na zewnątrz. Urządzenie przenosi energię do wodnej instalacji centralnego ogrzewania.
  • Pompa ciepła powietrze powietrze - tak jak w powyższym przypadku, pompa ciepła powietrzna, wykorzystuje ciepło powietrza znajdującego się na zewnątrz. Jednak już wędruje ono do instalacji powietrznej centralnego ogrzewania. Powodując ogrzewanie budynku, poprzez ciepły nadmuch.

Pozostałe urządzenia wykorzystujące inne źródła energii, niż powietrze:

  • Pompa ciepła gruntowa -  gruntowe pompy ciepła zajmują się pozyskiwaniem i przetwarzaniem energii geotermalnej, która znajduje się głęboko w gruncie.
  • Pompy ciepła wykorzystujące energię hydrotermalną - mowa o urządzeniu, które do wytwarzania energii cieplnej, potrzebuje dostęp do wód powierzchniowych, morskich lub gruntowych. Wody gruntowe charakteryzują się temperaturą na poziomie 10 stopni Celsjusza. Dlatego urządzenie najczęściej jest wyposażone w studnię czerpną i zrzutową. Ciepła woda pobierana jest do urządzenia, by następnie po pozbawieniu jej energii cieplnej, czyli po wychłodzeniu, została odprowadzona z powrotem do źródła.

Jakie rodzaje pomp ciepła są najlepsze?

Nie można jednoznacznie stwierdzić, jaki rodzaj pompy ciepła będzie najlepszy w naszym przypadku. Oczywiście wszystkie rodzaje urządzeń posiadają swoje plusy i minusy. Na podstawie poszczególnych cech, możemy wywnioskować, które rozwiązanie będzie optymalną inwestycją.

Pompa ciepła powietrze woda, a także pompa ciepła powietrze powietrze, w naszych warunkach klimatycznych mogą okazać się mało stabilne. Tym bardziej że zimą bardzo często temperatura spada mocno poniżej zera. Zdecydowanie większą popularnością cieszą się gruntowe pompy ciepła, podzielone na poziome i pionowe kolektory.

Poziome kolektory gruntowe są układem rur znajdujących się na głębokości od 1,5 do 2 m. Wewnątrz znajduje się specjalny płyn chroniący układ przed zamarzaniem. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość uniknięcia zbyt skomplikowanych prac montażowych. Jednak stawianym wymogiem jest duża powierzchnia działki, która nie będzie podlegać zabudowie.

Nie posiadając odpowiednich warunków, możemy zdecydować się na pionowy kolektor gruntowy. W przypadku tego typu potrzebne są specjalistyczne odwierty pod pompy ciepła, wykonywane na głębokości od 50 do 130 m. Pompa ciepła gruntowa z kolektorem pionowym, będzie jednak wyróżniać się już dużo wyższym kosztem inwestycyjnym, na który nie każdy będzie mógł sobie pozwolić.

Co warto wiedzieć na temat pomp ciepła?

Zasada działania pompy ciepła

Pompa ciepła powietrzna, pompa ciepła gruntowa, czy też pompa ciepła wykorzystująca zasoby wodne, działają w bardzo podobny sposób. Czynnikiem roboczym w procesie przetwarzania energii cieplnej są gazy. Są to zjawiska fizyczne, które każdego dnia zachodzą w środowisku naturalnym.

Sprężanie gazu powoduje wzrostu ciśnienia, dlatego jego temperatura wzrasta. Zmiana postaci substancji gazowej na płynną przyczynia się do poboru energii cieplnej. Dlatego w budowie każdej pompy ciepła znajduje się sprężarka, odpowiadająca za pozyskiwanie ciepła z różnych naturalnych źródeł. Skroplony gaz przyczynia się do odbierania ciepła przez urządzenie, które następnie wędruje do instalacji.

Pamiętajmy, że w każdej pompie ciepła musi się znaleźć wymiennik ciepła. Jest nim nic innego, jak czynnik grzewczy, krążący po całym układzie rur. Pompa ciepła gruntowa posiada wymiennik ciepła umieszczony w gruncie. Jak już wcześniej wspomniano, wymienia się zarówno kolektory poziome, jak i również kolektory pionowe. Jego zadaniem jest odbieranie energii cieplnej, która za pośrednictwem czynnika krążącego zostaje przekazana do instalacji centralnego ogrzewania.

Istnieje możliwość, by pompa ciepła powietrzna lub gruntowa wspomagała ogrzewanie podłogowe. Jednak w tym celu należy kierować się pewnymi zasadami. W celu uniknięcia zbyt dużej różnicy pomiędzy źródłem dolnym i górnym unikać montażu tradycyjnych grzejników. Dlatego zalecane jest podłogowe, które będzie działać w temperaturze wynoszącej maksymalnie 35 stopni Celsjusza. Natomiast już w przypadku grzejników, które wymagają temperatury wyższej niż 55 stopni Celsjusza, sprawność pompy ciepła będzie bardzo niska.

Sprawność pompy ciepła

Sprawność pompy ciepła jest wskaźnikiem, który będzie nas informować o efektywności urządzenia. Wskaźnik określony jest specjalnym wzorem definiującym cykl Carnota. Im mniejszy nakład, a większy efekt końcowy, tym lepsza sprawność urządzenia.

Wzór wskazujący na dużą różnicę temperatur pomiędzy temperaturą skraplacza, a temperaturą budynku, świadczyć będzie o niskiej efektywności pompy ciepła. Natomiast zdecydowanie większa efektywność jest odczuwalna, przy niskich różnicach temperatur. Standardowe urządzenia osiągają sprawność na poziomie około 60%.

Pompy ciepła, a inne źródła ciepła

Pompy ciepła nie są jedynymi urządzeniami, które umożliwiają zdobywanie, a także przetwarzanie energii cieplnej pochodzącej z naturalnych źródeł. Ponieważ do dyspozycji mamy zdecydowanie więcej rozwiązań. Wśród nich wymienia się między innymi kolektory słoneczne. Są to urządzenia służące do przetwarzania energii cieplnej służącej do ogrzania ciepłej wody użytkowej. Na pewno ich koszt jest dużo niższy niż koszt montażu pomp ciepła. Jednak nie zawsze są one tak wydajne, jak pompa ciepła. W celu ogrzania ciepłej wody użytkowej w budynku zamieszkiwanym przez cztero- lub pięcioosobową rodzinę potrzebne jest zastosowanie od 4 do nawet 6 urządzeń.

Kolektory słoneczne służą wyłącznie do wytwarzania c w u, chyba że są dodatkowo wyposażony w specjalny system pozwalający na przetwarzanie energii cieplnej, na energię elektryczną. Istnieją również rekuperatory, a także kurtyny powietrzne, których zadaniem jest również przetwarzanie energii potrzebnej do ogrzania powietrza wewnątrz budynku.

Koszt instalacji pompy ciepła

Pompy ciepła - cena

Sama cena pompy ciepła nie jest zbyt wysoka. Cena urządzenia rozpoczyna się od kilku tysięcy wzwyż. Cennik pompy ciepła kształtuje się mniej więcej na poziomie:

  • 3665 zł - za pompę ciepła Hydro-Pro
  • 4999 zł - za powietrzną pompę ciepła
  • 3456 zł - za pompę ciepła Ariston

Jednak nie powinniśmy zapominać, że cena urządzenia nie jest elementem informującym nas o całkowitym koszcie inwestycji. Ponieważ w każdym przypadku powinniśmy ująć również koszt instalacji. Cennik związany z poprowadzeniem całej instalacji podłączonej do pompy ciepła wygląda w sposób następujący:

  • Pompa ciepła powietrze woda o stałej wydajności - 29 tys. zł
  • Pompa ciepła powietrzna z wodną o zmiennej wydajności - 35 tys. zł
  • Pompa ciepła powietrze powietrze do ogrzewania budynku - od 15 tys. zł
  • Pompa ciepła powietrze powietrze do ogrzewania budynku i c w u - od 30 tys. zł

Koszt montażu pompy ciepła

Oprócz samego kosztu związanego z zakupem urządzenia, a także pozostałych elementów wchodzących w skład instalacji, powinniśmy mieć na uwadze również koszt montażu. Tak jak cena instalacji, koszt montażu jest wydatkiem jednorazowym, z którym musimy zmierzyć się na samym początku budowy instalacji.

Najwyższy koszt montażu poniesiemy, gdy wymagane będą specjalistyczne odwierty pod pompy ciepła. Firmy zajmujące się takimi pracami gwarantują wykonanie odwiertów na głębokości od 30 do nawet 200 metrów. Zdarzają się jednak firmy, które są w stanie zagwarantować system odwiertów dolnego źródła na głębokości do 1890 metrów. Cena odwiertów pod pompy ciepła może wahać się na poziomie:

  • Odwierty pompy ciepła z dolnym źródłem na poziomie 150 m, kompletna instalacja pionowa wraz z dokumentacją geologiczną - 20 025 zł
  • Odwierty pompy ciepła z dolnym źródłem optymalnym na poziomie 284 m, kompletna instalacja pionowa wraz z dokumentacją geologiczną - 24 804 zł
  • Odwierty pompy ciepła z dolnym źródłem minimalnym na poziomie 108 m wykonany metodą na płuczkę, kompletna instalacja pionowa - 8748 zł
  • Odwierty pompy ciepła z dolnym źródeł optymalnym na poziomie 504 m, kompletna instalacja pionowa wraz z dokumentacją geologiczną - 40 073 zł
  • System odwiertów dolnego źródła na poziomie 1890 m wykonana metodą na płuczkę, kompletna instalacja pionowa, odwierty wykonywane w trudnych warunkach geologicznych, a także w terenach górskich - 170 100 zł

Pompy ciepła, a dofinansowanie

Cena zakupu urządzenia, a także koszt montażu i instalacji na pewno dla wielu osób jest bardzo dużą barierą w podjęciu się takiej decyzji. Na szczęście obecnie można liczyć na dofinansowanie. Jest ono próbą przekonania Polaków, a także innych nacji należących do Unii Europejskiej do korzystania z ekologicznych źródeł energii.

W tym celu został stworzony przez UE specjalny Fundusz Termomodernizacji i Remontów. Natomiast pomoc finansowa jest udzielana na podstawie ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów. W ramach tej ustawy inwestorzy mogą wnioskować o pozyskanie premii termomodernizacyjnej. Wśród wnioskodawców mogą znajdować się również osoby fizyczne, chcące zastosować pompę ciepła w swoim jednorodzinnym domu.

W przypadku dofinansowania oczywiście narzucone są pewne limity. Przede wszystkim wsparcie finansowe jest udzielane na podstawie kredytu zaciąganego na zakup oraz instalację pompy ciepła. Dofinansowanie nie może być wyższe niż 20% kredytu. Zanim inwestor otrzyma kredyt wraz z dofinansowaniem, w jego sprawie odbywa się specjalny audyt sprawdzający słuszność, a także warunki przedsięwzięcia. Ostatecznie suma dofinansowania nie może być większa niż 16% wartości inwestycji związanego z termomodernizacją, a także dwukrotności szacowanych oszczędności związanych z kosztami zużycia energii w skali roku.

Kredyty wraz z dofinansowaniem udzielane są przez Bank Ochrony Środowiska, a także Bank Gospodarki Krajowej.

Koszt ogrzewania i ciepłej wody użytkowej

Opinie na temat pomp ciepła są bardzo pozytywne. W takim razie warto przełożyć faktyczne dane na temat tego, czy zasada działania, a także cena urządzenia i koszt montażu przekłada się na oszczędności w zużyciu energii. W ten sposób można oszacować mniej więcej, po jakim czasie będziemy mogli spodziewać się zwrotu inwestycji.

Koszt ogrzewania dom jest uzależniony od typu pompy ciepła:

  • Pompa ciepła, którego zasada działania opiera się na funkcjonowaniu kolektora poziomego, a także na czynniku glikol-woda - generuje koszt ogrzewania na poziomie ok. 1700 zł w skali roku
  • Pompa ciepła, którego zasada działania opiera się na funkcjonowaniu kolektora pionowego, a także na czynniku glikol-woda - generuje koszt ogrzewania na poziomie ok. 1700 zł w skali roku
  • Pompa ciepła powietrze woda o stałej wydajności - generuje koszt ogrzewania na poziomie 2750 zł w skali roku
  • Pompa ciepła powietrze woda o zmiennej wydajności - generuje koszt ogrzewania na poziomie 2250 zł w skali roku

Istnieją jednak pewne opinie, iż tańszym rozwiązaniem, jeżeli chodzi o koszt ogrzewania budynku jednorodzinnego są kolektory słoneczne. W tym również cena i koszt montażu tych urządzeń jest dużo niższa. Należy jednak pamiętać, iż każda inwestycja obarczona jest zupełnie innymi warunkami technicznymi. Nie zawsze koszt pompy ciepła w niektórych warunkach geologicznych musi być taki wysoki.

Po zapoznaniu się z dokładną specyfikacją pomp ciepła, a także zasadą ich działania, każdy jest w stanie określić własne opinie na temat opłacalności tej inwestycji.

Pompy ciepła to nowoczesny i ekologiczny sposób na ogrzewanie pomieszczeń. Dzięki zastosowaniu pomp ciepła zyskujemy możliwość ograniczenia kosztów związanych z ogrzewaniem budynku i podgrzewaniem ciepłej wody użytkowej.

Na polskim rynku działają godne zaufania firmy, które specjalizują się w montażu pomp ciepła (owe firmy oferują też swój serwis). Największą popularnością cieszą się pompy ciepła typu powietrze – powietrze. Ich niewątpliwą zaletą są niskie koszty zakupu urządzeń oraz ich późniejszego montażu. Pompy ciepła typu powietrze – powietrze nie wymagają dużej ingerencji w aranżacje zewnętrzną. Wykorzystują powietrzne źródło ciepła, a największa efektywność ich pracy przypada na sezon od wiosny do jesieni. Niestety powietrzne pompy ciepła tracą swoją wydajność w okresie spadku temperatur. Z tego względu nie są traktowane jako jedyne źródło ogrzewania, a budynki posiadają także tradycyjne kotły grzewcze.

Kolejnym rodzajem pomp ciepła są urządzenia wodne. Pompy ciepła powietrze woda wykorzystujemy głównie do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Działanie tego rodzaju urządzeń jest silnie uzależnione od warunków pogodowych. Dlatego oprócz powietrzno wodnych pomp ciepła, budynki wyposaża się w główne kotły grzewcze.

Niektóre firmy posiadają także w swojej ofercie tak zwane pompy dolnego źródła ciepła, czyli urządzenia gruntowe. Zaletą pomp dolnego źródła ciepła jest wysoka efektywność grzewcza. Źródłem energii są podziemne wody gruntowe bądź solanki. Urządzenia pracują wydajnie o każdej porze roku i umożliwiają tanie ogrzewanie budynków. Sprawiają, że dodatkowe kotły grzewcze nie muszą być instalowane. Niestety pompy gruntowe są też największym wydatkiem inwestycyjnym.

Największą zaletą pomp ciepła pozostaje tanie ogrzewanie budynku. Inwestycja w odnawialne źródła ciepła zwraca się maksymalnie po kilkunastu latach. Firmy działające na polskim rynku zapewniają kompleksowy montaż, kilkuletnią gwarancję i wydajny serwis urządzeń grzewczych. Dzięki temu pompy ciepła zyskują coraz większą popularność wśród inwestorów.

Jeśli interesuje Cię tematyka pomp ciepła, zapraszamy do tego działu. Znajdziesz w nim praktyczne wskazówki i informacje dotyczące wyboru pompy oraz firmy montażowej (gwarantującej serwis). Na dole strony odnajdziesz też listę powiązanych artykułów.