Kotły c.o. vs pompy ciepła - co wybrać?

Kotły c.o. - zasada działania

Domy jednorodzinne w Polsce są w większości ogrzewane za pomocą kotłów c.o. Zwykle służą one również do przygotowywania ciepłej wody użytkowej. Kocioł c.o. przeznaczony jest do spalania paliw stałych (węgiel, ekogroszek, drewno, pellet), gazowych (gaz ziemny, płynny), olejowych (olej opałowy) w celu podgrzania nośnika ciepła (najczęściej wody) krążącego w obiegu centralnego ogrzewania. Przepływająca ciecz rozprowadza ciepło do odbiorników w postaci grzejników lub instalacji ogrzewania podłogowego.

Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów kotłów c.o, które różnią się ze względu na kryteria:

• rodzaj spalanego paliwa - kotły na pellet, węgiel, gaz ziemny itp.
• pełnione funkcje - kotły jednofunkcyjne do ogrzewania domu (czasem z zasobnikiem) oraz dwufunkcyjne, które dodatkowo przygotowują c.w.u.
• technologia pobierania powietrza do procesu spalania - kotły z otwartą komorą spalania, które pobierają powietrze z pomieszczeń oraz z zamkniętą komorą spalania
• efektywność wykorzystania ciepła wytwarzanego w procesie spalania - kotły tradycyjne, kondensacyjne i pulsacyjne.

Nowoczesne kotły c.o. wyposażone są funkcje dodatkowe, które gwarantują wygodną i bezpieczną obsługę. Mogą posiadać podajnik, nadmuch, automatyczne rozpalanie lub moduł sterujący.

Zasada działania pompy ciepła

Pompy ciepła to nowoczesne, ekologiczne i całkowicie bezobsługowe urządzenia grzewcze, które wykorzystują odnawialne źródła energii. Pobierają ciepło z tzw. dolnego źródła, czyli otoczenia - powietrze, woda lub grunt. Następnie jest ono oddawane do tzw. źródła górnego, czyli do instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Transport ciepła z miejsca o niższej temperaturze do pomieszczeń o wyższej temperaturze jest jednak możliwy dzięki sprężarce, która wykorzystuje energię elektryczną. Przyjmuje się, że ¾ ciepła ogrzewającego dom pochodzi z OZE, a ¼ z energii elektrycznej.

Zasada działania pompy ciepła jest analogiczna do lodówki. Różnica polega na tym, że urządzenie grzewcze dostarcza ciepło do środka, a nie je usuwa. Cały proces opiera się na układzie zamkniętym, w którym krąży czynnik roboczy, czyli niezamarzający płyn. Pobiera on energię cieplną, a następnie jest poddawany procesom fizycznym. Główne elementy instalacji pompy ciepła to: parownik, sprężarka, skraplacz i zawór rozprężny. Efektem ich działania jest ciepło wykorzystywane do ogrzewania domu lub wody. Pompy ciepła mogą także służyć do chłodzenia pomieszczeń.

Na rynku dostępne są różne rodzaje pomp ciepła:

• powietrzne - pobierają ciepło z powietrza
• gruntowe - wykorzystują energię geotermalną
• wodne - pobierają ciepło z wody
• hybrydowe - współpracują z tradycyjnymi urządzeniami grzewczymi.

Kotły c.o. - wymagania dotyczące kotłowni

Prawo określa, jakie warunki techniczne musi spełniać kotłownia, aby możliwa była instalacja danego kotła c.o. Przepisy różnią się w zależności od rodzaju urządzenia grzewczego. Wymogi dotyczą głównie wielkości pomieszczenia, wentylacji czy lokalizacji.

Kotłownia a kocioł na gaz ziemny

Kotły gazowe nie muszą być instalowane w osobnych kotłowniach, jeżeli:

• posiadają zamkniętą komorę, a pomieszczenie nie jest mniejsze niż 6,5 m3
• posiadają otwartą komorę spalania, ale ich moc nie przekracza 30 kW, a pomieszczenie ma kubaturę, co najmniej 8 m3 i jest wydajnie wentylowane.

Kotły gazowe o mocy powyżej 30 kW muszą być montowane w osobnych kotłowniach. Pomieszczenie powinno mieć minimum 2,2 m wysokości oraz być wyposażone w drzwi o odporności ogniowej EI30.

W domach wolnostojących, w którym zamontowane są kotły z zamkniętą komorą spalania, których moc nie przekracza 21 kW, przewody doprowadzające powietrze oraz odprowadzające spaliny można wyprowadzić bezpośrednio przez ścianę budynku. W pozostałych sytuacjach konieczne jest podłączenie do komina.

Kotłownia a kocioł na paliwo stałe

Domy ogrzewane za pomocą kotłów na paliwo stałe muszą posiadać oddzielne pomieszczenie, które powinno spełniać następujące wymogi:

• grawitacyjna wentylacja
• otwór nawiewny o powierzchni, co najmniej 200 cm2
• kanał wywiewny o wymiarach 14 x 14 cm, wykonany z niepalnego materiału i wyprowadzony ponad dach
• niepalna podłoga
• wpust kanalizacyjny w podłodze
• przód kotła musi być oddalony od przeciwległej ściany, o co najmniej 1 m.

Kotłownia w przypadku kotła o mocy do 10 kW musi mieć kubaturę nie mniejszą niż 30 m2. Natomiast urządzenie powyżej 25 kW powinno być zainstalowane w pomieszczeniu na kondygnacji podziemnej lub ewentualnie na poziomie pomieszczeń mieszkalnych.

Kocioł na olej opałowy a kotłownia

Wymagania dotyczące kotłowni z kotłem na olej opałowy są następujące:

• wysoka wydajność wentylacji
• zbiornik na paliwo może być zamontowany w kotłowni, jeżeli jego wymiary nie przekraczają 1 m3
• podłoga i ściany do wysokości 10 cm powinny być wodoszczelne i charakteryzować się odpornością ogniową EI60.

Pompa ciepła - wymogi

Instalacja pompy ciepła nie wymaga oddzielnej kotłowni. Może być zamontowana w prawie każdym pomieszczeniu. Wyjątkiem są pokoje mieszkalne przeznaczone do stałego pobytu ludzi (z uwagi na hałas). Pompa ciepła pozbawiona jest paleniska i dlatego jej instalacja nie narzuca wymagań przeciwpożarowych czy wentylacyjnych. Zwykle należy kierować się wytycznymi producenta. Instrukcje montażu określają niezbędne odległości, jakie należy zachować od urządzenia.

Pompa ciepła czy kocioł c.o. - co wybrać?

Pompy ciepła jako OZE zyskują coraz większą popularność, jednak to kotły c.o. wciąż przeważają w domach. Ich pozycja nadal jest dominująca. Chociaż pompy ciepła posiadają wiele zalet, takich jak ekologiczność, bezobsługowość, wielofunkcyjność czy brak rygorystycznych wymagań dotyczących montażu, to wymagają wysokich kosztów początkowych. Na zwrot inwestycji trzeba czekać kilka lat.

Wysokiej jakości kotły c.o. renomowanych producentów, np. METAL-FACH TG zapewniają wysoki poziom komfortu cieplnego, a przy tym wyposażone są w liczne funkcje maksymalnie ułatwiające obsługę. Nowoczesne urządzenia grzewcze są także przyjazne dla środowiska, a przy tym cena ich zakupu jest dość niska w porównaniu do pompy ciepła. To sprawia, że nadal są chętnie wybierane przez właścicieli domów.