Tynk gipsowy - zalety, wady, sposób nakładania, opinie

Gips był stosowany już w starożytności, w antycznej Anatolii oraz Egipcie. Od zarania dziejów znajdował zastosowanie w budownictwie, architekturze i sztuce. Obecnie jest szeroko wykorzystywany w budownictwie i w pracach remontowo-wykończeniowych. Spoiwa i wyroby gipsowe są stosowane ponadto w ceramice, medycynie oraz chemii. Tynk gipsowy jest doskonałym materiałem do wykończeń, ze względu na swoje liczne atuty. Poznaj zastosowanie tynków gipsowych oraz ich zalety.

Rodzaje oraz zastosowanie tynków gipsowych

Tynk gipsowy to nie jeden produkt, a cała grupa produktów różniąca się między sobą przeznaczeniem i właściwościami. Tynki stosuje się do wykończenia sufitów i ścian wewnątrz budynku. Tynki gipsowe sprawdzają się w pomieszczeniach o różnym przeznaczeniu. Tynki gipsowe na ścianach to materiał wszechstronny i odpowiedni do niemalże każdego podłoża. Stosuje się je wewnątrz budynków, a jedynym w zasadzie ograniczeniem jest wykańczanie pomieszczeń bardzo wilgotnych. Mowa tu o wnętrzach  pływalni, łaźni czy prywatnych łazienek w domach jednorodzinnych czy mieszkaniach.

Tynk gipsowy to zaprawa tynkarska, którą stosuje się po uprzednim zarobieniu wodą. Podział tynków gipsowych można dokonać w zgodzie z różnorodnymi kryteriami. Jednym z nich jest sposób nakładania.

Tutaj możemy wyróżnić tynki nakładane ręcznie oraz tynki maszynowe (np. mp 75), nakładane mechanicznie, przy pomocy agregatów tynkarskich. Tynki maszynowe mp 75, czyli nakładane mechanicznie stosuje się w przypadku dużych powierzchni, gdzie nakładanie ręczne byłoby kłopotliwe i bardzo czasochłonne. Jeśli powierzchnia do pokrycia jest niewielka wystarczy zastosować ręczny sposób nakładania. Tynki nakładane mechanicznie dobrze sprawdzają się również do wykonywania jednowarstwowych tynków. Tynki maszynowe (np. maszynowy tynk mp 75 i inne maszynowe tynki) ze względu na metodę rozprowadzania są bardzo wydajne. Więcej na ich temat przeczytasz w tym artykule.

Kolejnym kryterium podziału jest grubość warstwy tynku. Jeśli grubość warstwy to powyżej 6 mm wtedy mamy do czynienia z tynkiem zwykłym, w przypadku warstwy do 6 mm mówimy o tynku cienkowarstwowym (gładź gipsowa). Gładź gipsowa jest wykorzystywana głównie do wyrównywania sufitów i ścian pod malowanie. Stosuje się zazwyczaj trzy lub dwie warstwy.

Gładź gipsowa (czy inne środki gruntujące, jeśli chodzi o materiały budowlane) jest stosowana często do wyrównywania powierzchni innego rodzaju tynków, na przykład jeśli chodzi o tynk cementowy czy cementowo wapienny. Gładź gipsowa niweluje niedoskonałości i nierówności na ścianie i przygotowuje powierzchnię pod wykończenie ścian. Czasem w tym celu wykorzystywana jest także sucha zabudowa, zwłaszcza jeśli chodzi o ocieplenie domu czy mieszkania od wewnątrz.

Tynk gipsowy występuje na rynku jako zwykły lub specjalny. Specjalne tynki gipsowe na ścianach wykazują konkretne właściwości, oznacza się je odpowiednimi symbolami. Do specjalnych tynków gipsowych należą: tynk ogniochronny C5, tynk z włóknami C1, tynk dźwiękoizolacyjny (izolacyjność akustyczna) C3, do izolacji termicznej C4 oraz o zwiększonej twardości.

Wyróżniamy ponadto tynki lekkie, z zawartością kruszyw lekkich. Co do ilości spoiwa możemy podzielić tynki na gipsowe oraz na bazie gipsu, z mniejszą zawartością spoiwa gipsowego (do 50 %). Tynki zawierają różną ilość wapna hydratyzowanego. Tynki gipsowe zawierają do 5%, a tynki gipsowo - wapienne powyżej 5%.

Parametry i zalety stosowania tynku gipsowego

Tynk gipsowy posiada szereg zalet. Charakteryzuje się łatwością wykonania. Powierzchnie pokryte tego rodzaju tynkiem są bardzo estetyczne. Można uzyskać za ich pomocą bardzo gładkie i równe powierzchnie. Tynki gipsowe na ścianach bezproblemowo się wygładza i nie zachodzi potrzeba wykończenia ściany gładzią.

Tynk gipsowy jest bardzo uniwersalny w stosowaniu. Charakteryzuje się dobrą przyczepnością do różnego typu podłoża. Posiada optymalną elastyczność co skutkuje brakiem pęknięć tynkarskich, nie występują też odpryski w przypadku wbijania gwoździ. Wytrzymałość na uszkodzenia to bardzo ważna cecha tynków gipsowych.

Prawdą jest, że tynki gipsowe na ścianach i sufitach mają mniejszą wytrzymałość mechaniczną -  wytrzymałość na uszkodzenia od tynków z zawartością cementu, jednak w sprzedaży na polskim rynku są wzmocnione tynki gipsowe, które są równie odporne na uszkodzenia, co tynki cementowo wapienne. Przykładem jest produkt o nazwie MP 75 Diamant, producenta materiałów budowlanych Knauf.

Tynki gipsowe na ścianach i sufitach posiadają dobre parametry termoizolacyjne. Posiadają niski współczynnik przenikania ciepła, więc wpływają na oszczędności związane z ogrzewaniem. Wewnątrz budynku z tynkiem tego typu jest ciepło. Nieco inaczej jest, jeśli chodzi o tynki cementowo wapienne. Więcej o tynkowaniu sufitu dowiesz się z lektury tego artykułu.

Tynk gipsowy chroni i spowalnia również przed rozprzestrzenianiem się ognia w pomieszczeniach wewnątrz budynku. Odpowiada za to para wodna uwalniana przez tynk gipsowy podczas hipotetycznego pożaru. Para wodna uwalniana przez tynk ma dodatkowo wpływ na zachowanie odpowiedniej wilgotności w pomieszczeniach.

Tynki gipsowe na ścianach i sufitach regulują poziom wilgotności w zależności od temperatury otoczenia wewnątrz budynku. Dzięki temu wewnątrz budynku gdzie zastosowano tynk gipsowy panuje zdrowy dla ludzi klimat. Jako ciekawostkę, nie pozostającą bez znaczenia dla prozdrowotnego oddziaływania gipsu wewnątrz budynku, można podać, że tynk gipsowy ma ph na tym samym poziomie co skóra człowieka.

Tynk gipsowy szybko schnie, przy czym znaczenie ma oczywiście grubość warstwy. Stanowi bardzo dobre podłoże pod różnego typu powłoki - zarówno tapety, płytek czy powłoki malarskiej. Jest biały, więc malowanie odbywa się w sposób bardzo ekonomiczny.

Tynk gipsowy może być stosowany zarówno do prac remontowo-wykończeniowych w nowych budynkach, jak i przy modernizacji, odnowie i remoncie starych. Przeczytaj także artykuł: Ile kosztuje remont mieszkania?

W zależności od rodzaju, tynki gipsowe na ścianach mogą posiadać również całkiem niezłe parametry izolacyjności akustycznej. Izolacyjność akustyczna jest osiągana przy zastosowaniu tynku specjalnego C3.

Dodatkowo tynk gipsowy charakteryzuje się dobrą urabialnością oraz wysoką plastycznością po zarobieniu wodą, tak więc wykonuje się go szybko i sprawnie, a wykonana powierzchnia jest równa.

Producenci tynków gipsowych

Jednym z bardziej znanych producentów materiałów dla budownictwa jest Knauf. Wśród szerokiego asortymentu produktów tego producenta znajdziemy różnego rodzaju wyroby gipsowe. W ofercie znajdują się między innymi tynki maszynowe - super lekkie, ognioochronne lub tynki maszynowe o podwyższonej twardości. Knauf proponuje również tynki ręczne - zwykłe oraz o zwiększonej przyczepności.

Tynki maszynowe tego producenta są reprezentowane również przez tynk gipsowy z fakturą, dzięki jego zastosowaniu uzyskuje się powierzchnię o fakturze drobnego piasku. Zawiera dodatek kruszyw wapiennych. Stosuje się go do wykonywania jednowarstwowych tynków.

Kolejnym producentem materiałów budowlanych, w którego asortymencie znajdują się wyroby gipsowe, jest Baumit. W ofercie znajdziemy gipsowe tynki maszynowe oraz tynki ręczne. Tynki maszynowe Baumit to do wyboru - tynki o zwiększonej twardości oraz zwykłe. W ofercie jest ponadto tynk ręczny o podwyższonej przyczepności.

Kolejnym producentem tynków jest firma Cedat. Produkty tej firmy sygnowane marką Cekol to ponad 40 materiałów dla budownictwa i prac wykończeniowych, w tym między innymi tynki, zaprawy murarskie, zaprawy klejowe, grunty oraz wylewki. W ofercie marki Cekol dostępne są lekkie gipsowe tynki maszynowe oraz tynki gipsowe ręczne. Firma produkuje swoje wyroby w zgodzie z najnowszą technologią oraz przy użyciu wysokiej jakości surowców.

Warto rozważyć również zakup produktów firmy Alfa. Marka Dolina Nidy (własność firmy Alfa) to produkty w wysokim gatunku. W ofercie znajdują się między innymi tynki maszynowe oraz ręczne, zarówno lekkie, jak i o zwiększonej twardości powierzchni do tworzenia jednowarstwowych tynków wewnątrz budynku. W asortymencie jest ponadto gładź gipsowa. Jeśli planujesz samodzielne tynkowanie ścian, z tego artykułu dowiesz się, jak to zrobić.

Tynki gipsowe na ścianach - co jeszcze warto wiedzieć?

Jak już było wcześniej wspomniane, tynki gipsowe na ścianach oraz sufitach nie powinny być stosowane w pomieszczeniach wilgotnych. Dodatkowo nie należy stosować ich wewnątrz budynku jeśli temperatura wynosi mniej niż 5°C. Również ważne jak nakładanie tynku w odpowiedniej temperaturze panującej wewnątrz budynku jest prawidłowa pielęgnacja po wykonaniu.

Tynki gipsowe na ścianach i sufitach powinny mieć podczas wysychania zapewnioną odpowiednią wymianę powietrza. W pomieszczeniach powinna być zapewniona wentylacja. W zależności od tego jaka jest grubość warstwy należy odczekać przed dalszą obróbką odpowiednią ilość czasu. Zasadniczo dalsze prace wykończeniowe, typu tapetowanie, kładzenie płytek czy malowanie można wykonywać po około 14 dniach od położenia tynku.

Tynk gipsowy może być nakładany na różnego rodzaju podłoże - beton komórkowy, beton, różne rodzaje pustaków czy cegłę ceramiczną. Kluczowe jest jednak prawidłowe przygotowanie podłoża. Podłoże (beton komórkowy, cegła i inne) powinno być chłonne i suche, aby tynk mógł dobrze wyschnąć.

W trakcie wysychania tynku należy dbać o to aby nie było on wystawiony na nadmierną ekspozycję promieni słonecznych oraz przeciągi. Tynki można dowolnie obrabiać po wyschnięciu, jednak fachowcy nie zalecają malowania wapiennymi farbami, lepszym rozwiązaniem będą farby olejne, klejowe czy emulsyjne.

Powodem odpadania tynku z podłoża betonowego może być nadmiernie zapylona powierzchnia, zmarznięta lub zabrudzona smarem. Aby tynk nie stracił przyczepności, należy przed przystąpieniem do tynkowania upewnić się, że podłoże zostało właściwie oczyszczone. Ważny jest również odpowiedni dobór preparatu gruntującego pełniącego funkcję łączenia tynku gipsowego z podłożem.

Gipsowe zaprawy, niezależnie czy są to tynki maszynowe czy nakładane ręcznie, posiadają wady. Przede wszystkim są słabsze od tynków cementowych (oprócz tynków o wzmocnionej wytrzymałości). Są bardzo słabo odporne na wodę i permanentną wilgoć wewnątrz budynku. Jeśli wilgotność wewnątrz budynku przekracza 80% parametry wytrzymałości tynku ulegają znacznemu obniżeniu. Dodatkowo tynki gipsowe przy zetknięciu ze stalą powodują jej rdzewienie (o ile stal nie ma powłoki antykorozyjnej).

Mimo tych nielicznych wad, tynki gipsowe to materiał warty swojej popularności i stosowany nader często, ponieważ jego walory użytkowe przewyższają nieliczne wady. Przeczytaj także nasz artykuł: Tynkowanie ścian w domu - cennik podstawowych prac.